Michaił Gorbaczow buduje nowy Związek Radziecki

Laureat pokojowej Nagrody Nobla uważa, że dziś znów można zjednoczyć dawne państwa postradzieckie.

Aktualizacja: 13.12.2016 20:58 Publikacja: 13.12.2016 18:35

Michaił Gorbaczow buduje nowy Związek Radziecki

Foto: Flickr

– Uważam, że mógłby być nowy Związek. W poprzednich granicach i w tym że składzie, dobrowolnie – powiedział. – Związek Radziecki – nie, ale Związek – tak.

W 25. rocznicę rozpadu radzieckiego imperium Michaił Gorbaczow po raz kolejny tłumaczył się publicznie, że nie jest winien zniknięciu Związku i „bronił go do końca". Poprzednie takie wystąpienie miał wiosną 2014 roku, po rosyjskiej agresji na Krym.

– Gorbaczow walczył do ostatniego naboju za utrzymanie ZSRR – mówił wtedy jeden z jego obecnych współpracowników Boris Sławin. W chwili jego formalnej likwidacji przez przywódców Rosji, Białorusi i Ukrainy kremlowscy urzędnicy pod nadzorem Gorbaczowa szykowali projekt powołania Związku Suwerennych Republik (w skrócie ZSR) na miejsce Związku Radzieckiego.

Wtedy Gorbaczow – tak, jak i obecnie z okazji 25. rocznicy – był oskarżany o doprowadzenie do zniszczenia kraju. W 2014 roku bronił się, nazywając aneksję Krymu „naprawieniem historycznego błędu". Dzisiaj mówi o możliwości odbudowy imperium.

– Nie wierzę w ani jedno słowo Gorbaczowa: to populista i prowokator. Próbuje grać na uczuciach Rosjan, znając wyniki badań socjologicznych – powiedział o propozycji byłego sekretarza generalnego partii komunistycznej jej obecny deputowany Walerij Raszkin. Rosyjscy komuniści są jedyną siłą polityczną w kraju, która nieprzerwanie w ciągu ćwierć wieku nawoływała do odbudowania ZSRR – w jego poprzedniej formie.

Nastroje społeczne rzeczywiście sprzyjają Gorbaczowowi. Według listopadowego sondażu niezależnego Centrum Lewady 51 proc. Rosjan uważa, że rozpadu Związku można było uniknąć, a aż 56 proc. żałuje, że do niego doszło. Pół roku wcześniej, w marcu 2016 roku, rządowy ośrodek WCIOM dokonał intrygującego eksperymentu. W marcu 1991 roku w istniejącym jeszcze ZSRR przeprowadzono referendum, w którym było pytanie, czy należy utrzymać ZSRR. 76 proc. mieszkańców kraju odpowiedziało „tak". Po ćwierć wieku na identyczne pytanie „tak" odpowiedziało 64 proc. mieszkańców Rosji.

Wśród członków partii komunistycznej i osób mających powyżej 60 lat odsetek ten wyniósł aż 80 proc. – Ogarnięci nostalgią są obecnie ci, którzy głosowali ćwierć wieku temu za utrzymaniem ZSRR i nadal za jego rozpad winią Gorbaczowa. Ale przesadą jest mówienie, że nostalgia ogarnęła całe społeczeństwo – nie zważając na wyniki tłumaczyła ekspert WCIOM Julia Baskakowa. A one pokazują, że prawie połowa młodzieży w wieku 18–24 lat (49 proc.) również głosowałaby za ZSRR.

– Uważam, że mógłby być nowy Związek. W poprzednich granicach i w tym że składzie, dobrowolnie – powiedział. – Związek Radziecki – nie, ale Związek – tak.

W 25. rocznicę rozpadu radzieckiego imperium Michaił Gorbaczow po raz kolejny tłumaczył się publicznie, że nie jest winien zniknięciu Związku i „bronił go do końca". Poprzednie takie wystąpienie miał wiosną 2014 roku, po rosyjskiej agresji na Krym.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Polityka
Król Karol III wraca do publicznych wystąpień. Komunikat Pałacu Buckingham
Polityka
Kto przewodniczącym Komisji Europejskiej: Ursula von der Leyen, a może Mario Draghi?
Polityka
Władze w Nigrze wypowiedziały umowę z USA. To cios również w Unię Europejską
Polityka
Chiny mówią Ameryce, że mają normalne stosunki z Rosją
Polityka
Nowe stanowisko Aleksandra Łukaszenki. Dyktator zakładnikiem własnego reżimu