Opodatkowane odsetki od odszkodowania zasądzonego za bezprawne wywłaszczenie w PRL - wyrok NSA

Odsetki od odszkodowania zasądzonego za bezprawne wywłaszczenie w PRL nie korzystają ze zwolnienia podatkowego w PIT.

Publikacja: 28.08.2018 07:23

Opodatkowane odsetki od odszkodowania zasądzonego za bezprawne wywłaszczenie w PRL - wyrok NSA

Foto: 123RF

Naczelny Sąd Administracyjny nie zmienia kontrowersyjnego podejścia do opodatkowania odsetek od odszkodowań i zadośćuczynień. W kolejnym wyroku potwierdził stanowisko fiskusa, że oprocentowanie od odszkodowania za bezprawne wywłaszczenie w PRL podlega opodatkowaniu PIT.

Sprawa dotyczyła spadkobierczyni, której zmarły ojciec stracił nieruchomość w 1974 r. Kobieta po jego śmierci, już w wolnej Polsce, nie tylko skutecznie zakwestionowała wywłaszczenie, w wyniku którego spadkodawca stracił nieruchomość. Za bezprawne działanie wywalczyła też odszkodowanie. Problemem okazały się jednak odsetki, jakie przy okazji odszkodowania zasądził jej sąd cywilny.

Podatniczka zapytała fiskusa, czy odsetki ustawowe od należności głównej, tj. zasądzonego odszkodowania, korzystają ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt. 3b ustawy o PIT. Sama nie miała wątpliwości, że tak. W jej ocenie, skoro z tego przepisu wynika, że wolne od podatku jest inne odszkodowanie lub zadośćuczynienie otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości w nim określonej, to nie powinna płacić PIT od odszkodowania wraz z odsetkami. Podkreślała, że odsetki są integralnym elementem przychodu. Ponadto przyznane na podstawie wyroku sądowego, są dla niej odszkodowaniem za zwlekanie Skarbu Państwa z zapłatą. Obowiązek naliczenia oprocentowania nie powstałby w ogóle, gdyby dłużnik, czyli państwo, wywiązał się z obowiązku w terminie.

Ta argumentacja nie przekonała jednak fiskusa. Jego zdaniem to, że odsetki mają rekompensować czas oczekiwania, nie wystarcza do objęcia ich zwolnieniem. Musi to jasno wynikać z przepisu, a nie wynika. W konsekwencji fiskus uznał, że odsetki ustawowe od zasądzonego odszkodowania za wywłaszczenie odziedziczonego gruntu nie podlegają zwolnieniu z PIT i stanowią przychód z innych źródeł.

To niekorzystne dla podatniczki stanowisko potwierdził najpierw Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, a ostatecznie także NSA. Przypomniał, że zwolnienia oraz ulgi podatkowe mają charakter wyjątkowy, dlatego powinny być interpretowane ściśle, a nie rozszerzająco. Zdaniem NSA odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego nie są ani właściwym odszkodowaniem, ani zadośćuczynieniem. Nie mieszczą się więc w zwolnieniu. Oprocentowanie jest wolne od PIT tylko wtedy, gdy wynika to wprost z przepisów. Wyrok jest prawomocny.

Naczelny Sąd Administracyjny nie zmienia kontrowersyjnego podejścia do opodatkowania odsetek od odszkodowań i zadośćuczynień. W kolejnym wyroku potwierdził stanowisko fiskusa, że oprocentowanie od odszkodowania za bezprawne wywłaszczenie w PRL podlega opodatkowaniu PIT.

Sprawa dotyczyła spadkobierczyni, której zmarły ojciec stracił nieruchomość w 1974 r. Kobieta po jego śmierci, już w wolnej Polsce, nie tylko skutecznie zakwestionowała wywłaszczenie, w wyniku którego spadkodawca stracił nieruchomość. Za bezprawne działanie wywalczyła też odszkodowanie. Problemem okazały się jednak odsetki, jakie przy okazji odszkodowania zasądził jej sąd cywilny.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara