27 stycznia br. została przyjęta unijna dyrektywa 2015/121/UE zmieniająca dotychczasową dyrektywę 2011/96/UE w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie do opodatkowania wypłat dywidend z różnych państw członkowskich. W ślad za nowym prawem unijnym 9 października Sejm przyjął nowelizację ustawy o CIT, która została podpisana przez prezydenta 27 października. Nowe przepisy zmieniające dotychczasową dyrektywę oznaczają, że Unia Europejska konsekwentnie i stanowczo realizuje politykę walki z procederem unikania płacenia podatków. W związku z nową klauzulą bezpodstawne uzyskiwanie korzyści płynących z poszczególnych dyrektyw unijnych będzie jeszcze trudniejsze. Natomiast organy podatkowe zyskają nowe narzędzie do skuteczniejszego eliminowania takiego procederu. Nowelizacja wejdzie w życie 1 stycznia 2016 roku.
Unijna dyrektywa oraz stosowne przepisy krajowe (art. 22 ust. 4 ustawy o CIT) pozawalają na zwolnienie z opodatkowania dywidend otrzymywanych przez spółki dominujące, jeżeli spełnione są określone warunki. Spółka wypłacająca dywidendę musi mieć siedzibę lub zarząd na terytorium Polski. Z kolei spółka otrzymująca dywidendę musi posiadać nieprzerwanie przez okres co najmniej dwóch lat co najmniej 10 proc. udziałów (akcji) w kapitale spółki wypłacającej te należności. Przepis ten dotyczy spółek akcyjnych oraz spółek z ograniczoną odpowiedzialnością.
Czego dotyczą zmiany
Nowelizacja ustawy o CIT ma na celu wdrożenie prawa unijnego w związku ze zmianami wprowadzonymi w wyżej wymienionej dyrektywie. Odnosi się do transakcji, które nie mają dostatecznego uzasadnienia ekonomicznego, są transakcjami o niejasnej konstrukcji prawnej. Nowelizacja ustawy zakłada, że zwolnienia się nie stosuje, jeśli przychód z dywidend z tytułu udziału w zyskach osób prawnych następuje w związku z zawarciem umowy lub innej czynności prawnej, której celem było uzyskanie zwolnienia podatkowego, a uzyskanie tego zwolnienia nie skutkuje wyłącznie wyeliminowaniem podwójnego opodatkowania tych dochodów. Przepis w szczególności dotyczy sytuacji, gdy w drodze do czynności, przenoszona jest własność udziałów (akcji) spółki wypłacającej dywidendę lub spółka osiąga przychód wypłacany w formie dywidendy z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Przepis ma za zadanie pozbawiać przywilejów podatników, których jedynym celem jest osiągniecie korzystnego efektu ekonomicznego w wymiarze podatkowym. W przypadku zidentyfikowania takich transakcji podmiot wypłacający dywidendę (spółka zależna) i podmiot ją otrzymujący (spółka dominująca) nie będą uprawnione do skorzystania ze zwolnienia dywidendy z opodatkowania CIT. Będzie tak nawet wówczas, gdy wymogi co do wysokości posiadanego udziału i czasu posiadania go zostaną spełnione (art. 22c ust. 1 pkt 1 i2 nowelizowanej ustawy o CIT).
Przykład
Gdy spółka A (zależna) wypłaci dywidendę w wysokości 20 000 zł spółce B (dominująca) i uprzednio nie będzie w stanie wykazać dostatecznego uzasadnienia ekonomicznego transakcji wcześniejszego przeniesienia udziałów, to zwolnienie z opodatkowania CIT nie zostanie zastosowane. W konsekwencji spółka A będzie zobowiązana odprowadzić jako płatnik należną kwotę podatku. Stawka CIT wynosi 19 proc. W związku z tym od dywidendy 20 000 zł spółka A będzie musiała zapłacić 3800 zł Skarbowi Państwa.