RPO do marszałka Sejmu: przepis obowiązuje, ale obywatel nie może go poznać

W tekście jednolitym ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa nie można znaleźć treści ważnego artykułu, który nadal jest stosowany przez sądy. Obywatele mogą być zdezorientowani - pisze Rzecznik Praw Obywatelskich do Marszałka Sejmu.

Publikacja: 19.12.2018 22:09

RPO do marszałka Sejmu: przepis obowiązuje, ale obywatel nie może go poznać

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

Tekst jednolity danej ustawy publikowany jest po kolejnych jej zmianach. Swego rodzaju wstępem do takiego tekstu jest obwieszczenie Marszałka Sejmu w sprawie jego ogłoszenia. Zgodnie z techniką prawodawczą, określoną w rozporządzeniu premiera z 2002 r., tekst jednolity może nie obejmować przepisów zawartych w ustawach zmieniających – jako niezmieniających samej ustawy - ale powinien być w nim odnośnik do obwieszczenia, gdzie te przepisy są przytaczane.

Tak od 1995 do 2012 r. było w przypadku art. 63 ust. 2 i 3 ustawy gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. W kolejnych obwieszczeniach tego już nie ma - co budzi wątpliwości Rzecznika.

Art. 63 ust. 2 i 3 zakończył rozpoczęty na gruncie ustawy z 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych (tzw. ustawy uwłaszczeniowej) proces porządkowania własności nieruchomości wchodzących w skład gospodarstw rolnych. Ustawę uwłaszczeniową uchylono 1982 r., kiedy przekazano sądom prowadzenie spraw niezakończonych. Wcześniej wydane akty własności mogły być jednak nadal podważane w drodze wniosków o wznowienie postępowania lub stwierdzenia jego nieważności na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego. Ostatecznie proces porządkowania zakończono ustawą o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa z 1991 r. W art. 63 ust. 2 i 3 wprowadziła ona zakaz weryfikacji w trybach nadzwyczajnych Kodeksu postępowania administracyjnego decyzji wydanych na podstawie ustawy uwłaszczeniowej.

Art. 63 ust. 2 i 3 nie utracił jednak mocy obowiązującej. Nadal jest stosowany przez organy administracji publicznej oraz sądy. Jest bowiem wyłączną podstawą prawną uniemożliwiającą weryfikację decyzji w związku z ustawą uwłaszczeniową.

- Obecnie jednak treść tej normy nie jest zamieszczona ani w teście jednolitym ustawy, ani w obwieszczeniu Marszałka Sejmu. Sytuacja ta, w mojej ocenie, narusza wyrażoną w art. 2 Konstytucji zasadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa i związane z nią bezpieczeństwo prawne jednostki oraz zasadę prawidłowej legislacji i określoności prawa – uznał Rzecznik Praw Obywatelskich. Jego zdaniem pominięcie to powoduje, że sytuację prawną obywateli kształtuje przepis, którego treść nie znajduje się w żadnym z obowiązujących obecnie tekstów aktów normatywnych.

Dlatego Rzecznik zwrócił się do marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego o rozważenie możliwości zamieszczenia w tekście jednolitym ustawy bądź w obwieszczeniu do niego pełnej treści art. 63 ust. 2 i 3 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.

Tekst jednolity danej ustawy publikowany jest po kolejnych jej zmianach. Swego rodzaju wstępem do takiego tekstu jest obwieszczenie Marszałka Sejmu w sprawie jego ogłoszenia. Zgodnie z techniką prawodawczą, określoną w rozporządzeniu premiera z 2002 r., tekst jednolity może nie obejmować przepisów zawartych w ustawach zmieniających – jako niezmieniających samej ustawy - ale powinien być w nim odnośnik do obwieszczenia, gdzie te przepisy są przytaczane.

Tak od 1995 do 2012 r. było w przypadku art. 63 ust. 2 i 3 ustawy gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. W kolejnych obwieszczeniach tego już nie ma - co budzi wątpliwości Rzecznika.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe