Przy rozliczeniu spółdzielni ze spadkobiercą zmarłego lokatora decyduje data - wyrok TK

Spadkobiercy posiadacza lokatorskiego mieszkania otrzymają tylko zwaloryzowany wkład mieszkaniowy.

Aktualizacja: 19.06.2018 19:12 Publikacja: 19.06.2018 18:48

Przy rozliczeniu spółdzielni ze spadkobiercą zmarłego lokatora decyduje data - wyrok TK

Foto: Adobe Stock

We wtorek Trybunał Konstytucyjny przesądził, że jeżeli prawo do mieszkania lokatorskiego wygasło przed 31 lipca 2007 r., to stosuje się przepisy obowiązujące przed tą datą. Oznacza to, że spółdzielnia mogła spadkobiercom zmarłej lokatorki wypłacić tylko zwaloryzowany wkład mieszkaniowy, a nie pełną wartość lokalu.

W pozostałym zakresie TK nie dopatrzył się niekonstytucyjności w przepisach.

Nie wykład, ale wartość

Chodziło konkretnie o art. 11 ust. 2 {4} oraz art. 11 ust. 1 {1} ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Regulują one, co dzieje się z lokatorskim mieszkaniem, kiedy wygasa do niego prawo, np. gdy spółdzielca umiera i nikt nie chce przejąć po nim mieszkania.

Zgodnie z tymi przepisami spółdzielnia ma obowiązek zorganizować przetarg na ten lokal. Osoba, która go wygra, staje się właścicielem mieszkania. Uprawnieni (np. rodzina zmarłego posiadacza lokatorskiego mieszkania) dostają następnie pełną wartość rynkową mieszkania, nie więcej jednak, niż udało się spółdzielni mieszkaniowej uzyskać w przetargu. Uregulowania te obowiązują do dziś.

Nie zawsze jednak obowiązywały tego typu zasady rozliczenia się. Przed 31 lipca 2007 r. były inne. Spółdzielnie wypłacały tylko zwaloryzowany wkład mieszkaniowy.

Po wprowadzeniu zmian pojawiły się problemy, które zasady stosować.

Stare czy nowe

 

Skargę w tej sprawie do TK wniosła warszawska spółdzielnia mieszkaniowa „Bródno". Była w sporze z córkami zmarłej lokatorki. Za życia była ona posiadaczką lokatorskiego mieszkania. Jej córki zażądały od spółdzielni zwrotu nie tylko zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, ale równowartości rynkowej lokalu. Nie bez powodu. 31 lipca 2007 r. weszły w życie nowe przepisy, które dawały im do tego prawa. Ale po tej dacie doszło tylko do oddania lokalu spółdzielni. Natomiast do wygaśnięcia prawa doszło znacznie wcześniej, mianowicie przed 31 lipca 2007 r.

Spółdzielnia wypłaciła pieniądze na podstawie starych, korzystniejszych dla siebie przepisów, czyli w sumie 71 proc. wartości lokalu.

Sąd Rejonowy w Warszawie stanął po stronie spadkobierczyń i nakazał spółdzielni wypłacić brakujące 30 proc. wartości lokalu. Wówczas spółdzielnia zaskarżyła wyrok do Sądu Okręgowego, a sąd podzielił opinię sądu niższej instancji i oddalił jej skargę.

Po zakończeniu drogi sądowej spółdzielnia postanowiła wnieść skargę do TK. Chciała, by orzekł o niekonstytucyjności tych przepisów. Jej zdaniem naruszają one konstytucyjną zasadę ochrony prawa własności.

 

Konstytucyjne, ale ...

Trybunał uznał jednak te przepisy za konstytucyjne, z jednym bardzo ważnym wyjątkiem. Według niego naruszają one ustawę zasadniczą w takim zakresie, w jakim dotyczą sytuacji, w której wygaśnięcie prawa do lokalu nastąpiło przed wejściem w życie nowych zasad, tj. przed 31 lipca 2007 r. Uzasadnienie wyroku było bardzo skąpe.

– Sprawa jest bardzo skomplikowana prawnie. Więcej szczegółów znajdzie się w uzasadnieniu pisemnym – tłumaczył sędzia Stanisław Rymar.

Wyrok wejdzie w życie z dniem publikacji w Dzienniku Ustaw.

– To bardzo dobre rozstrzygnięcie. Zakończy wiele sporów, które toczą się na tym tle w sądach. Nie jestem zwolennikiem poglądu SN z uchwały z 2009 r., że stosuje się zasad rozliczenia z daty wygaśnięcia opróżnienia lokalu, a nie wygaśnięcia prawa – mówi Grzegorz Abramek z Krajowego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych w Warszawie. – Pozostali członkowie spółdzielni nie mogą ponosić negatywnych konsekwencji – dodaje.

We wtorek Trybunał Konstytucyjny przesądził, że jeżeli prawo do mieszkania lokatorskiego wygasło przed 31 lipca 2007 r., to stosuje się przepisy obowiązujące przed tą datą. Oznacza to, że spółdzielnia mogła spadkobiercom zmarłej lokatorki wypłacić tylko zwaloryzowany wkład mieszkaniowy, a nie pełną wartość lokalu.

W pozostałym zakresie TK nie dopatrzył się niekonstytucyjności w przepisach.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona