Rzecznik przedsiębiorców pomoże firmom w sporach z urzędami

Z końcem kwietnia weszły w życie przepisy o rzeczniku małych i średnich przedsiębiorców. Organy, do których się zwróci będą miały 30 dni na poinformowanie go o podjętych działaniach lub zajętym stanowisku.

Publikacja: 08.05.2018 07:00

Rzecznik przedsiębiorców pomoże firmom w sporach z urzędami

Foto: 123RF

Rzecznik małych i średnich przedsiębiorców (dalej: rzecznik) ma stać na straży praw mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców definicje >I2 i działać na rzecz realizacji zasad: wolności działalności gospodarczej, pogłębiania zaufania przedsiębiorców do władzy publicznej oraz bezstronności i równego traktowania.

Będzie powoływany przez prezesa Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw gospodarki, na 6-letnią kadencję. Rzecznik będzie mógł wykonywać swoje zadania przy pomocy zastępcy, a także ustanowić pełnomocników terenowych spośród pracowników biura Rzecznika.

Podjęcie czynności przez rzecznika następuje z urzędu lub na wniosek. Z wnioskiem do rzecznika będą mogli zwracać się przedsiębiorcy lub organizacje przedsiębiorców.

Przykład:

Załóżmy, że przedsiębiorca zwróci się do rzecznika o podjęcie czynności. Po zapoznaniu się z wniesionym wnioskiem, może on:

- podjąć czynności,

- wskazać wnioskodawcy przysługujące mu prawa i środki działania,

- przekazać sprawę według właściwości albo

-odmówić podjęcia czynności (w takim przypadku rzecznik zawiadomi o tym wnioskodawcę, uzasadniając swoje stanowisko).

W razie podjęcia czynności, rzecznik zbada, czy na skutek działania lub zaniechania organu administracji publicznej nie nastąpiło naruszenie praw lub interesów przedsiębiorcy.

Rzecznik może zwracać się do właściwych organów, organizacji lub instytucji publicznych z ocenami i wnioskami o podjęcie działań zmierzających do zapewnienia skutecznej ochrony praw przedsiębiorców oraz usprawnienia trybu załatwiania spraw. Organy lub instytucje, do których rzecznik zwróci się o podjęcie działań, będą miały obowiązek niezwłocznie, nie później niż w ciągu 30 dni, poinformować go o podjętych działaniach lub zajętym stanowisku (np. gdy organ uzna, że jest niewłaściwy do zajęcia się daną sprawą).

W sytuacji, gdy: organy lub instytucje nie poinformują rzecznika o podjętych działaniach bądź zajętym stanowisku (rzecznik może publikować w Biuletynie Informacji Publicznej dane dotyczące liczby nieudzielonych odpowiedzi) albo rzecznik nie podzieli ich stanowiska – może on zwrócić się do właściwej jednostki nadrzędnej o podjęcie odpowiednich działań. Jeżeli stwierdzi naruszenie praw przedsiębiorcy w działalności organów czy instytucji, będzie mógł zwrócić się z wnioskiem o wszczęcie postępowania wyjaśniającego lub dyscyplinarnego.

Rzecznik przedsiębiorców pomoże firmom w sporach z urzędami

Zasadą jest, że organy lub instytucje, do których zwróci się rzecznik małych i średnich przedsiębiorców, będą miały obowiązek współdziałać z nim i udzielać mu pomocy (nie będzie to dotyczyć informacji niejawnych). Będą one musiały w szczególności:

- zapewnić dostęp do akt i dokumentów spraw zakończonych,

- udzielać żądanych przez rzecznika informacji i wyjaśnień oraz

- udzielać wyjaśnień dotyczących podstawy faktycznej i prawnej swoich rozstrzygnięć.

Natomiast rzecznik będzie miał obowiązek chronienia oraz nieudostępniania podmiotom nieuprawnionym uzyskanych informacji i danych, stanowiących tajemnice prawnie chronione.

Przykład:

Załóżmy, że rzecznik uzyska informację wskazującą na naruszenie praw przedsiębiorcy. Będzie mógł on odmówić ujawnienia:

- danych osoby, od której uzyskał informację wskazującą na takie naruszenie,

- danych osoby, której dotyczy naruszenie oraz

- dokumentacji zgromadzonej w toku badania sprawy,

także wobec organów władzy publicznej, jeżeli uzna to za niezbędne dla ochrony wolności, praw i interesów jednostki. Zgodnie z uzasadnieniem nowych przepisów takie rozwiązanie ma pogłębić zaufanie przedsiębiorców do rzecznika i wykluczyć sytuacje, w których przedsiębiorca - z obawy przed ewentualnymi negatywnymi konsekwencjami swojego zgłoszenia - zrezygnuje z dochodzenia swoich praw. Rzecznik nie będzie mógł jednak odmówić ujawnienia informacji w sytuacji, gdy ich zatajenie prowadziłoby do zagrożenia życia lub zdrowia innych osób bądź mogło zagrażać bezpieczeństwu lub porządkowi publicznemu.

podstawa prawna: ustawa z 6 marca 2018 r. o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców (Dz.U. z 2018 r. poz. 648)

podstawa prawna: art. 1 ust. 3, art. 210 ustawy 6 marca 2018 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej. (Dz.U. z 2018 r. poz. 650)

Uprawnienia rzecznika

Rzecznik został wyposażony zarówno w instrumenty umożliwiające mu działania w szerszym zakresie, na rzecz przedsiębiorców w ogóle, jak i w uprawnienia o charakterze interwencyjnym. Do jego zadań należy m.in.:

- opiniowanie projektów aktów normatywnych dotyczących interesów przedsiębiorców oraz zasad podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej na terytorium Polski,

- pomoc w organizacji mediacji między przedsiębiorcami a organami administracji publicznej (nowe przepisy nie określają form tej pomocy, pozostawiając to uznaniu rzecznika) czy

- współpraca z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i zawodowymi, do których celów statutowych należy ochrona praw przedsiębiorców oraz współdziałanie ze stowarzyszeniami, ruchami obywatelskimi, innymi dobrowolnymi zrzeszeniami i fundacjami oraz z zagranicznymi i międzynarodowymi organami i organizacjami na rzecz ochrony praw przedsiębiorców.

Rzecznik może m.in.:

- występować do właściwych organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej albo wydanie lub zmianę innych aktów normatywnych w sprawach dotyczących działalności gospodarczej,

- występować o wydanie objaśnień prawnych (czyli wyjaśnień przepisów dotyczących działalności gospodarczej, przygotowanych m.in. przez ministrów – art. 33 Prawa przedsiębiorców), jeżeli określone przepisy będą budzić wątpliwości w praktyce lub ich stosowanie wywoła rozbieżności w rozstrzygnięciach wydawanych przez właściwy organ,

- informować organy nadzoru lub kontroli o dostrzeżonych nieprawidłowościach w funkcjonowaniu organów administracji publicznej,

- występować do Sądu Najwyższego z wnioskami w sprawie rozstrzygnięcia rozbieżności wykładni prawa w zakresie przepisów dotyczących działalności gospodarczej,

- występować do Naczelnego Sądu Administracyjnego z wnioskami o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie przepisów, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych,

- zwrócić się o wszczęcie postępowania administracyjnego, wnosić skargi i skargi kasacyjne do sądu administracyjnego, a także uczestniczyć w tych postępowaniach – na prawach przysługujących prokuratorowi.

Definicje

Mikroprzedsiębiorca – to przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z 2 ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:

- zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz

- osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.

Mały przedsiębiorca - warunkami uznania są:

- średnioroczne zatrudnienie mniejsze niż 50 pracowników oraz

- roczny obrót netto lub sumy aktywów bilansu nieprzekraczające równowartości w złotych 10 milionów euro.

Średni przedsiębiorca – to przedsiębiorca, który:

- zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz

- osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro lub sumy aktywów jego bilansu nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.

Jeżeli przedsiębiorca wykonuje działalność krócej niż rok, przewidywany obrót netto i średnioroczne zatrudnienie określa się na podstawie danych za ostatni okres udokumentowany przez przedsiębiorcę.

Rzecznik małych i średnich przedsiębiorców (dalej: rzecznik) ma stać na straży praw mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców definicje >I2 i działać na rzecz realizacji zasad: wolności działalności gospodarczej, pogłębiania zaufania przedsiębiorców do władzy publicznej oraz bezstronności i równego traktowania.

Będzie powoływany przez prezesa Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw gospodarki, na 6-letnią kadencję. Rzecznik będzie mógł wykonywać swoje zadania przy pomocy zastępcy, a także ustanowić pełnomocników terenowych spośród pracowników biura Rzecznika.

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP