Przez kontrakt futures należy rozumieć zestandaryzowaną umowę, będącą przedmiotem obrotu regulowanego, która nakłada na jedną z jej stron obowiązek dostawy, a na drugą – odbioru aktywów w określonej ilości i cenie, w ustalonym terminie. Kontrakty futures mogą występować zarówno na giełdach papierów wartościowych, jak i na giełdach towarowych. W przypadku tego typu kontraktów, zobowiązanie do nabycia lub sprzedaży aktywów nie jest bezwarunkowe (wygasa ono w momencie zamknięcia pozycji). Nie ma zatem obowiązku utrzymywania kontraktu do czasu wygaśnięcia, tj. do końca jego notowań - można go „zlikwidować" w dowolnej chwili w trakcie sesji giełdowej.
Zamknięcie pozycji następuje poprzez zawarcie transakcji odwrotnej do transakcji pierwotnej. Otwarta pozycja długa (zakup kontraktu) jest wygaszana poprzez sprzedaż kontraktu (zajęcie pozycji krótkiej). Posiadacz pozycji krótkiej likwiduje ją natomiast w drodze zakupu kontraktu, czyli zajęcia pozycji długiej. W celu zbycia kontraktu futures nie trzeba go uprzednio posiadać.
Z depozytem
Kontrakty futures charakteryzuje to, że inwestor nie ma obowiązku uiszczać całej kwoty, na jaką opiewa określony kontrakt. Otwierając daną pozycję (krótką lub długą) powinien on wpłacić tylko część wartości (tzw. depozyt). Wyróżnia się przy tym dwa rodzaje depozytów: wstępny i właściwy depozyt zabezpieczający. Wartość depozytu wstępnego jest wyższa i obowiązuje w chwili rozpoczęcia transakcji, zaś wartość depozytu właściwego określa minimalną wielkość środków, konieczną dla utrzymania danego kontraktu. Nabywając lub sprzedając kontrakt futures (zawierając długą lub krótką pozycję) inwestor powinien wpłacić depozyt wstępny, który pomniejszają codziennie poniesione straty oraz zwiększają wygenerowane zyski, powstałe wskutek nowej wartości kontraktu (należy pamiętać, że strata inwestora zajmującego długą pozycję staje się źródłem zysku oraz zwiększenia środków pieniężnych inwestora zajmującego pozycję przeciwstawną i odwrotnie). Gdy depozyt wstępny spada poniżej wartości wymaganej dla depozytu właściwego, wówczas inwestor powinien uzupełnić go do aktualnego poziomu depozytu wstępnego. Większość rozliczeń kontraktów futures ma charakter pieniężny.
Ewidencja
Kontrakt futures należy zaewidencjonować:
1. Wpłata depozytu wstępnego