Zmiany w bezpłatnej pomocy prawnej: odpowiedzialność doradców obywatelskich

Wśród zmian zawartych w podpisanej przez prezydenta ustawie o nieodpłatnej pomocy prawnej znalazły się rozwiązania nie tylko istotnie poszerzające katalog uprawnionych do korzystania z darmowej pomocy prawnej. Ustawa wprowadza też nowy element: poradnictwo obywatelskie. Mają je prowadzić organizacje pozarządowe w połowie punktów, które zostały im powierzone. Ustawa jednak milczy, co w sytuacji, gdy doradcy powinie się noga i źle doradzi osobie w potrzebie.

Pomoże przy długach

W nowelizacji skrzętnie wymieniono, iż nieodpłatne poradnictwo obywatelskie ma obejmować działania dostosowane do indywidualnej sytuacji uprawnionego, zmierzać do podniesienia jej świadomości o uprawnieniach o obowiązkach. Doradcy wesprą też w samodzielnym rozwiązywaniu problemów, w razie potrzeby sporządzą wspólnie z uprawnionym plan działania i pomogą go zrealizować. Ustawodawca przesądził, że darmowe poradnictwo obywatelskie ma objąć „porady dla osób zadłużonych i porady z zakresu spraw mieszkaniowych oraz zabezpieczenia społecznego" oraz mediację.

Kim będzie spec od problemów zadłużonych? Ma to być osoba z wyższym wykształceniem (niekoniecznie prawniczym), która ukończy z oceną pozytywną 70-godzinne szkolenie ze świadczenia poradnictwa, bądź też która ma doświadczenie w poradnictwie, potwierdzone zaświadczeniem. Doradca musi także korzystać z pełni praw publicznych, mieć pełną zdolność do czynności prawnych, być niekarany za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe.

I tyle. Ustawodawca nie wspomina ani słowem, co się stanie, jeśli doradca źle doradzi beneficjentowi pomocy prawnej. Przede wszystkim jednak twórcy ustawy nie zastrzegli, że osoba taka musi mieć ważne ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej.

Efekt?

– W razie gdy doradcy swą działalnością doprowadzą do szkody, odpowiadać będą swoim całym majątkiem. A o błąd wcale nie tak trudno. Sprawy o zadłużenie czy mieszkaniowe to często sprawy skomplikowane, w których potrzebna jest wszechstronna wiedza o prawie cywilnym, egzekucyjnym, podatkowym, upadłościowym – zauważa adwokat Dariusz Goliński.

W jego ocenie w razie ewentualnego błędu popełnionego przez doradcę do odpowiedzialności będzie można pociągnąć również organizację pozarządową, która będzie zajmować się ich rekrutacją.

– Wymienione zagrożenie nie występuje natomiast, gdy porad udzielają adwokaci bądź radcowie, którzy obligatoryjnie muszą mieć wykupione ubezpieczenie OC – zaznacza mec. Goliński.

Nie tylko profesjonalni

Już dziś porad prawnych nie udzielają jednak wyłącznie profesjonalni pełnomocnicy. W punktach prowadzonych przez organizacje pozarządowe doradzać mogą także magistrowie prawa z co najmniej trzyletnim doświadczeniem. Państwo jednak zabezpieczyło swoje interesy na wypadek błędu młodych prawników. Każda osoba, która przyjdzie po pomoc do magistra, podpisuje oświadczenie, że jest świadoma, iż doradza jej prawnik bez uprawnień, i godzi się na to, że jego odpowiedzialność odszkodowawcza jest wyłączona (z wyjątkiem wyrządzenia szkody z winy umyślnej), a magister nie jest zobowiązany do zachowania w tajemnicy tego, co usłyszy od korzystającego z porady.

– Niestety, nowelizacja podpisana przez prezydenta nie poprawi funkcjonowania systemu bezpłatnego poradnictwa. Wręcz przeciwnie, tworzy system o dwóch standardach. Porad wciąż bowiem będą udzielać zarówno adwokaci i radcy posiadający gruntowne wykształcenie, podlegający odpowiedzialności dyscyplinarnej oraz odszkodowawczej, jak i nieprofesjonaliści, czyli doradcy. Obawiam się, że osoby, które nie korzystają z pomocy prawnej, będą miały problemy z rozpoznaniem, kto im doradza – mówi adwokat Rafał Dębowski, sekretarz Naczelnej Rady Adwokackiej. ©?

Bezpłatna Pomoc Prawna

Pomoże przy długach

Pozostało 87% artykułu

2 / 3

artykułów

Czytaj dalej. Subskrybuj