Największe kontrowersje moim zdaniem wzbudza jednak ograniczenie możliwości uczestnictwa osób, które ukończyły 70 lat. W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o PPK nie jest możliwe zawarcie umowy o prowadzenie PPK, jeżeli osoba ukończyła 70. rok życia „najpóźniej w pierwszym dniu zatrudnienia".
Graniczna 70-tka
Celowo takie wyłączenie nazywam ograniczeniem możliwości uczestnictwa. Przepis nie oznacza, że samo uczestnictwo w PPK osób, które ukończyły 70. rok życia, jest wykluczone. Niedopuszczalne jest jedynie zawieranie umowy o prowadzenie PPK, która prowadzi do nawiązania stosunku uczestnictwa.
Nie oznacza to, że uczestnik PPK, który ukończyły 70 lat, przestaje uczestniczyć w pracowniczym planie kapitałowym. Takie stwierdzenie nie ma podstawy w przepisach. Pracodawca dalej ma obowiązek finansować wpłaty i umożliwić uczestnictwo w programie osobom po ukończeniu 70. roku życia, jeżeli wie ten osiągnęły będąc już uczestnikami PPK. Regulacja art. 15 ust. 1 oznacza jednak, że każdy pracownik, który został zatrudniony już po ukończeniu 70. rok życia, nie może zostać uczestnikiem PPK. Wyłączenie dotyczy także uczestników, którzy przed ukończeniem wieku 70 lat korzystali z możliwości czasowej rezygnacji z dokonywania wpłat (art. 23 ust. 8 i 10 ustawy o PPK). Osoby te nie będą mogły powrócić do dokonywania wpłat.
Umowa przed ustawą
Literalnie wykluczone jest przy tym zawarcie umowy o prowadzenie PPK dla osób, które ukończyły 70. rok życia „najpóźniej w pierwszym dniu zatrudnienia". Każe to postawić pytanie o możliwość uczestnictwa osób, które w okresie wdrażania regulacji ukończyły 70. rok życia, ale zatrudnienie w danym podmiocie zaczęły przed 70-tymi urodzinami. Ścisła wykładnia art. 15 ust. 1 ustawy o PPK nie wyklucza uczestnictwa takich osób. Przepis wprost bowiem wskazuje, że wiek wykluczający ustala się na pierwszy dzień zatrudnienia.
Notabene ustawodawca nie określił momentu ustalania wieku dla grupy osób 55-70 lat, co jest pewnym mankamentem. Pytanie, czy należy ten przedział ustalać na moment zawierania umowy o prowadzenie PPK, czy też chodzi o pierwszy dzień zatrudnienia. Brak precyzji ustawodawcy może prowadzić do komplikacji. 75-latek, który rozpoczął zatrudnienie przed 70. Urodzinami, literalnie nie podlega wyłączeniu, o którym mowa w art. 15 ust. 1. Czy jednak może złożyć wniosek o udział w PPK, jeżeli taką możliwość mają osoby między 55. a 70. rokiem życia zgodnie z art. 15 ust. 2?
Gorsze traktowanie
Takie ograniczenie możliwości uczestnictwa w PPK dla osób, które ukończyły 70 lat, jest niekorzystne w ich sferze majątkowej. PPK nie jest bowiem zwykłym, rynkowym produktem, który może być „skompensowany" innymi produktami. Wprowadzona regulacja zakłada współfinansowanie oszczędności uczestników przez pracodawcę, a także ze środków publicznych. Osoby wykluczone z uczestnictwa stawiane są w gorszej sytuacji. Co więcej ogranicza się im możliwość korzystania z transferów pochodzących ze środków publicznych. Są także gorzej traktowane w relacjach z pracodawcami, którzy nie muszą współfinansować ich oszczędności.
