Adwokaci: nie grać przepisami o kadencji RPO

Okręgowa Rada Adwokacka w Warszawie jest zaniepokojona przedłużaniem przez Sejm procesu wyboru następcy Rzecznika Praw Obywatelskich oraz złożeniem przez posłów PiS wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie, czy Adam Bodnar może pełnić tę funkcję aż do wyboru nowego rzecznika.

Aktualizacja: 19.10.2020 19:40 Publikacja: 19.10.2020 16:51

Biuro RPO

Biuro RPO

Foto: Fotorzepa/Dominik Pisarek

dgk

Kadencja Adama Bodnara formalnie zakończyła się 9 września. Ale obóz władzy nie ma jeszcze takiego kandydata na jego następcę, który mógłby liczyć na poparcie nie tylko Sejmu, lecz także Senatu, a tam przewagę ma opozycja.  Jedynym jak dotychczas kandydatem jest Zuzanna Rudzińska-Bluszcz popierana przez 1050 organizacji społecznych, a także koła parlamentarne KO, Lewicę i PSL. Jednak sejmowa komisja sprawiedliwości i praw człowieka zaopiniowała negatywnie jej kandydaturę. Jutro w Sejmie ma się  odbyć głosowaniu nad kandydaturą Rudzińskiej-Bluszcz.

Tymczasem posłowie PiS Marek Ast i Przemysław Czarnek zwrócili się do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z konstytucją artykułu 3 ust. 6 ustawy o RPO, czyli odpowiedź na pytanie, czy Adam Bodnar może pełnić swoją funkcję aż do wyboru nowego rzecznika. Jeżeli  TK wyda werdykt zgodny z oczekiwaniami Prawa i Sprawiedliwości i uzna taki stan rzeczy za bezprawny,  Bodnar zostanie usunięty ze stanowiska RPO.

Czytaj też: "Zapewnić ciągłość misji rzecznika"

Okręgowa Rada Adwokacka w Warszawie jest tym wszystkim zaniepokojona. W stanowisku uchwalonym 19 października członkowie ORA piszą, że   wniosek grupy posłów i podnoszony w nim zarzut stanowi "instrumentalne wykorzystanie prawa, służące do obejścia obowiązujących konstytucyjnych standardów wyboru niezależnego Rzecznika Praw Obywatelskich."

- Zagwarantowanie rzeczywistego poszanowania prawa przez przedstawicieli władzy publicznej wymaga zapewnienia ciągłości instytucji, których zadaniem jest stanie na jego straży. Misja ta, zgodnie z art. 208 Konstytucji, spoczywa na Rzeczniku Praw Obywatelskich. Konstytucja nie zapewniająca rzeczywistego poszanowania zapisanych w niej praw obywateli byłaby Konstytucją nieskuteczną, stwarzającą tylko pozory aktu będącego ostateczną gwarancją tych praw, swobód i wolności - czytamy w stanowisku ORA.

Dlatego, zdaniem adwokatów, artykuł 3 ust. 6 ustawy o RPO, zgodnie z którym dotychczasowy Rzecznik pełni swoje obowiązki do czasu objęcia stanowiska przez nowego Rzecznika, jest nie tylko zgodny Konstytucją RP, ale także - jako gwarancja rzeczywistego stosowania art. 2 Konstytucji - jest wręcz koniecznym elementem polskiego porządku prawnego.

- To na Sejmie oraz Senacie spoczywa obowiązek wyboru następcy lub następczyni kończącego swoją kadencję Rzecznika. Wybór ten powinien zostać dokonany w taki sposób i w takim terminie, aby ciągłość sprawowania urzędu Rzecznika była zachowana bez konieczności przedłużania swojej kadencji przez dotychczasowego Rzecznika. Artykuł 3 ust. 6 ustawy o RPO ma jedynie zabezpieczyć obywateli przed sytuacją, w której Sejm, nie realizując swoich konstytucyjnych obowiązków, doprowadza do upływu kadencji Rzecznika bez dokonania wyboru jego następcy - wskazują adwokaci.

Ich zdaniem, zaniechania Sejmu i zdjęcie przez Marszałka Sejmu z planu obrad głosowania w sprawie wyboru nowego Rzecznika, które miało odbyć się 7 października, pokazały realność groźby pozbawienia obywateli rzeczywistych gwarancji ochrony ich praw i wolności, a także konieczność istnienia artykułu 3 ust. 6 ustawy o RPO.

Okręgowa Rada Adwokacka przypomina też, że nikt nie kwestionował przepisów, gdy zakończyła się kadencja RPO prof. Andrzeja Zolla, a mimo to pełnił on swoją funkcję do czasu wyboru następcy: dra Janusza Kochanowskiego.

Sądy i trybunały
Ważna opinia z TSUE ws. neosędziów. Nie spodoba się wielu polskim prawnikom
Sądy i trybunały
Będzie nowa ustawa o Sądzie Najwyższym. Ujawniamy plany reformy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
ZUS
Kolejny pomysł zespołu Brzoski: ZUS rozliczy składki za przedsiębiorców
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Prawo w Polsce
Od 1 maja rusza nowy program bezpłatnych badań. Jak z niego skorzystać?
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne