Tarcza antykryzysowa 2.0 wprowadziła nowe zasady dostarczania przesyłek pocztowych, m.in. dała Poczcie Polskiej prawo digitalizowania (zamieniania informacji zawartej na papierze w informację komputerową) przesyłek i dostarczania ich odbiorcy.
Prawo pocztowe znało już taką usługę: nadawca nie mający dostępu do internetu może wysłać przesyłkę tak, by firma świadcząca usługę pocztową dostarczyła ją odbiorcy już elektronicznie. Może też wysłać przesyłkę cyfrową z prośbą o dostarczenie jej w formie tradycyjnej, na papierze. Istotą tzw. hybrydowych usług pocztowych było to, że to nadawca wybierał sposób dostarczenia. Zmiany wprowadzone w Tarczy 2.0 pozwalają taką decyzję podjąć samej Poczcie Polskiej (i tylko jej – przepisy dotyczą bowiem tylko Poczty jako operatora wyznaczonego, o specjalnym statusie). To Poczta Polska może podjąć decyzję o e-doręczeniu, o ile odbiorca jest w stanie odebrać przesyłkę elektronicznie i w taki sam sposób potwierdzić swoją tożsamość.
Czytaj też: Nowa tarcza antykryzysowa: Poczta zajrzy do kopert
Do tych rozwiązań Rzecznik Praw Obywatelskich zgłosił kilka zastrzeżeń i pytań: dlaczego nadawca został pozbawiony prawa decydowania o sposobie doręczenia przesyłki? Przecież to on za to płaci. Skąd Poczta Polska będzie wiedziała, którzy z adresatów mogą odbierać przesyłki w formie cyfrowej? Jak sprawdzi, że posługują się oni właściwymi podpisami cyfrowymi?
RPO podkreśla, że Poczta Polska pełni funkcję operatora wyznaczonego – czyli takiego operatora usług pocztowych, który musi podstawowe usługi wykonywać tak samo na terenie całego kraju, a nie tylko tam, gdzie jest to finansowo opłacalne. Realizując to zadanie operator wyznaczony może liczyć na pomoc finansową z budżetu państwa. Tymczasem Tarcza 2.0 pozwoliła zamykać placówki pocztowe, przez co ludzie mogli stracić dostęp do podstawowych usług pocztowych.
W odpowiedzi przesłanej Rzecznikowi Minister Infrastruktury wyjaśnia, że większość poruszonych kwestii została uregulowana w regulaminie Poczty Polskiej. Wynika z niego, że:
- jeśli nadawca nie życzy sobie doręczenia cyfrowego (nie chce, by ktoś na poczcie otwierał jego przesyłkę, skanował ją i przekazywał dalej), to ma napisać na przesyłce „nie podlega digitalizacji" (§ 6 ust. 2 Regulaminu Poczty Polskiej)
- odbiorca przesyłki musi zaś uprzednio (3 dni przed dostarczeniem przesyłki) upoważnić Pocztę do założenia mu eSkrzynki, do której wpadnie przesyłka (§ 3 ust. 9 Regulaminu). Bez tego upoważnienia przesyłka nie będzie mogła być dostarczona cyfrowo.
Ponadto prawo pocztowe przewiduje, że:
To już IV edycja kongresu dla liderów świata finansów
- Poczta Polska ma obowiązek zachować tajemnicę pocztową, a realizacja tego obowiązku podlega Urzędowi Kontroli Elektronicznej. Tajemnicą pocztową objęte są informacje przekazywane w przesyłkach, informacje dotyczące realizowanych przekazów pocztowych, dane dotyczące podmiotów korzystających z usług pocztowych oraz dane dotyczące faktu i okoliczności świadczenia usług pocztowych lub korzystania z tych usług.
Zgodnie z art. 15 zzu6 specustawy covidowej z 2 marca (z kolejnymi nowelizacjami) identyfikacja adresatów będącymi osobami fizycznymi odbywa się poprzez autoryzację profilem zaufanym. Autoryzacja następuje przy pierwszym logowaniu i zakładaniu eSkrzynki. Komunikacja pomiędzy systemem Poczty Polskiej a profilem zaufanym realizowana jest za pomocą szyfrowanego połączenia i zabezpieczona jednym z najnowocześniejszych rozwiązań typu Firewall.
Według zapewnień ministra Adamczyka, przekształcenie korespondencji papierowej w wersję elektroniczną będzie odbywało się przy spełnieniu najwyższych wymagań w zakresie zachowania bezpieczeństwa i poufności informacji.
- Centrum Skanowania Operatora Wyznaczonego posiada certyfikat zgodności z przedmiotową normą w zakresie usługi i przetwarzania i skanowania dokumentów. Obiekty Poczty Polskiej, będące elementem infrastruktury krytycznej Państwa Polskiego są zorganizowane w sposób zapewniający zachowanie tajemnicy pocztowej i bezpieczeństwo obrotu pocztowego – zapewnia minister infrastruktury.
Wskazuje, że w celu zachowania tajemnicy pocztowej i bezpieczeństwa obrotu pocztowego Poczta Polska wdrożyła politykę ochrony osób i mienia, programy uświadamiania i szkolenia, procedury operacyjne i standardy techniczne w tym zakresie, monitorowanie i przeglądy systemu ochrony osób i mienia, system kontroli ruchu osobowego i materiałowego obejmujący m. in.: elektroniczne systemy kontroli dostępu, procedury ograniczonego dostępu do pomieszczeń i przesyłek, plombowanie pojazdów, skrzyń ładunkowych i opakowań zbiorczych przesyłek, przechowywanie przesyłek pocztowych w zamykanych/chronionych pomieszczeniach, systemy zabezpieczenia technicznego, w tym nowoczesne systemy monitoringu wizyjnego.
Minister Adamczyk napisał także, że w ostatnim czasie blisko 3 tysiące placówek pocztowych w skali kraju wydłużyło godziny obsługi. Klienci mogą też ponownie korzystać z usług pocztowych w blisko 200 placówkach zlokalizowanych w centrach i galeriach handlowych.
