Jak relacjonuje HFPC, sprawa dotyczy dwojga aktywistów – Dagmary i Pawła Drozd, którzy w 2017 r. wzięli udział w pokojowej demonstracji na terenie Sejmu, dotyczącej obrony niezależności sądów. Po wejściu na teren, aktywiści rozwinęli baner „Brońcie niezależności (a nie niezależnych) sądów", po czym zostali wyprowadzeni siłą przez Straż Marszałkowską poza teren Sejmu. Następnie otrzymali pismo Komendanta Straży Marszałkowskiej informujące ich o rocznym zawieszeniu prawa wstępu do budynków sejmowych.
Dagmara i Paweł Drozd zaskarżyli rozstrzygnięcie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, kwestionując m.in. podstawę prawną, generalny charakter i brak wyczerpującego uzasadnienia oraz wskazali na ograniczenie konstytucyjnego prawa dostępu do informacji publicznej. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił skargę uznając, że Komendant Straży Marszałkowskiej nie jest organem administracji publicznej, a rozstrzygnięcie o czasowym zawieszeniu prawa wstępu do budynków nie podlega kontroli sądu administracyjnego. Takie same stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny, oddalając skargi kasacyjne Skarżących.
W skargach wniesionych w 2019 r. do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka podnieśli zarzuty dotyczące naruszenia prawa dostępu do informacji oraz zarzuty dotyczące braku skutecznego środka odwoławczego w związku z tym naruszeniem.
- To pierwsza taka polska sprawa zakomunikowana przez ETPCz – podkreśla adw. Małgorzata Mączka-Pacholak, pełnomocniczka skarżących. - Sprawę uważam za precedensową i ważną dla wielu aktywistów, biorących udział w demonstracjach dotyczących niezależności sądownictwa i reform budzących często sprzeciw społeczeństwa. Komunikacja sprawy oznacza, że Trybunał uznał za zasadne rozpoznać zarzuty podniesione w skardze – tłumaczy. Zwraca również uwagę, na stosunkowo szybką komunikację sprawy, wniesionej do ETPCz w 2019 r.
Zgodnie z procedurą postępowania, o ile nie dojdzie do polubownego zakończenia sprawy, ETPCz wyznaczy polskiemu rządowi termin na złożenie pisemnego stanowiska i udzielenie odpowiedzi na zadane pytania. W dalszej kolejności swoje stanowisko przedstawią Skarżący.
