Małżeństwa osób jednej płci. TSUE podał datę ważnego wyroku

Kwestia ta wciąż rodzi spory, choć transkrypcja zagranicznego dokumentu stanu cywilnego (tj. wierne i literalne przeniesienie treści zagranicznego aktu stanu cywilnego do polskiego rejestru stanu cywilnego) jest przewidziana w ustawie z 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego. Sądy potwierdziły też, że przeszkodą wcale nie jest polska konstytucja.

Czytaj więcej

W sądzie i w urzędzie

Prokuratura zmienia praktyki ws. małżeństw LGBT i dzieci takich par

Prokurator krajowy Dariusz Korneluk uchylił polecenia poprzednich władz prokuratury w sprawie tra...

Nie ma małżeństw jednopłciowych, więc nie ma transkrypcji

W 2022 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał głośny wyrok w sprawie polskich vlogerów Jakuba Kwiecińskiego i Dawida Mycka będących małżeństwem od pięciu lat, ale nie w świetle polskiego prawa (sygn. akt II OSK 2376/19). NSA stwierdził, że choć Konstytucja RP nie przesądza o niemożliwości prawnego uregulowania związków osób tej samej płci, to jednak podkreśla szczególną ochronę małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny. Wypełnieniem tej zasady konstytucyjnej są polskie przepisy ustawowe – wskazano w wyroku z 6 lipca 2022 r.

Z wyroku wynika, że transkrypcja zagranicznego aktu małżeństwa byłaby możliwa, gdyby w krajowym porządku prawnym była przewidziana instytucja małżeństwa jako związku osób tej samej płci. Skoro jej nie ma, to nie można dokonać transkrypcji zagranicznego aktu małżeństwa osób jednej płci, bo związek małżeński zawarty pomiędzy osobami tej samej płci byłby niezgodny z polskim porządkiem prawnym.

Czytaj więcej

W sądzie i w urzędzie

NSA: polska Konstytucja nie zakazuje małżeństw jednopłciowych

Konstytucja nie zabrania ustawowego uregulowania związków jednopłciowych - stwierdził w wyroku Na...

Rzecznik TSUE: Polska musi mieć alternatywę dla małżonków jednej płci

Na wokandę TSUE trafiła podobna sprawa Jakuba Cupriaka-Trojana i Mateusza Trojana, którzy związek małżeński zawarli w 2018 r. w Berlinie (jeden z panów ma także niemieckie obywatelstwo). Gdy  wnieśli o transkrypcję niemieckiego aktu małżeństwa, spotkali się z odmową. Uzasadnienie - jak wyżej.  

I w tym przypadku panowie przegrali w WSA, lecz NSA tym razem postanowił zwrócić się do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem prejudycjalnym. Chce ustalić, czy polskie przepisy oraz dotychczasowa praktyka, które nie zezwalają ani na uznanie małżeństwa osób tej samej płci, ani na transkrypcję aktu takiego małżeństwa do rejestru stanu cywilnego, są zgodne z prawem Unii Europejskiej. 

Przypomnijmy, że w sprawie wypowiedział się już rzecznik generalny TSUE Jean Richard de la Tour. W swojej opinii stwierdził, że choć kwestie stanu cywilnego, w tym normy dotyczące małżeństwa, należą do kompetencji państw członkowskich, to powinny one wykonywać tę kompetencję zgodnie z prawem Unii. A prawo Unii wymaga od państwa członkowskiego uznania małżeństwa osób tej samej płci zawartego w innym państwie członkowskim. Brak jakiegokolwiek uznania związku małżeńskiego zawartego w innym państwie członkowskim ogranicza swobodę przemieszczania się i pobytu obywateli Unii gwarantowaną im przez prawo Unii. Poza tym nieuznanie tego związku może naruszać prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego.

- W przypadku, gdy państwo członkowskie nie przewiduje małżeństw osób tej samej płci, musi ustanowić odpowiednie procedury w celu jawności wobec osób trzecich takich małżeństw zawartych w innym państwie członkowskim. Tylko to zapobiegnie pozostawianiu jednopłciowych par w próżni prawnej, która nie pozwala na uregulowanie podstawowych aspektów ich życia związanych z własnością, opodatkowaniem lub dziedziczeniem – stwierdził Jean Richard de la Tour.

Już 25 listopada dowiemy się, czy TSUE zgadza się z rekomendacją swego rzecznika generalnego (zwykle się zgadza).