W jakich sytuacjach urzędnik może wymagać czytelnego podpisu

Prawo, poza wyjątkami, nie wymaga, żeby nasz własnoręczny podpis był czytelny.

Publikacja: 21.09.2014 09:00

Są sytuacje, w których urzędnik może żądać czytelnego podpisu

Są sytuacje, w których urzędnik może żądać czytelnego podpisu

Foto: www.sxc.hu

W przepisach nie ma wyczerpującej definicji podpisu. Przyjmuje się, że jest to każdy rodzaj stale stosowanego przez daną osobę sposobu sygnowania dokumentów. Często podpis można więc określić jako znak graficzny, zawierający zaledwie sugestię powszechnie znanych liter.

Brak zapisu ?o parafce

Art. 78 §1 kodeksu cywilnego stanowi: „Do zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli". Zgodnie z art. 107 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego pod decyzją należy złożyć własnoręczny podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji. Według Sądu Najwyższego „podpis wystawcy weksla musi obejmować co najmniej nazwisko" – uchwała SN z 30 grudnia 1993 r. (III CZP 146/93).

W prawie nie ma także definicji parafki. Potocznie przyjmuje się, że jest to wersja skrócona podpisu. Zapis o parafce znajdziemy jedynie w ustawie – Prawo o notariacie. Zgodnie z art. 93 tej ustawy „Jeżeli akt notarialny jest sporządzony na dwóch lub więcej arkuszach, to arkusze te powinny być ponumerowane, parafowane i połączone". Część orzecznictwa skłania się ku poglądowi, że termin ten oznacza znak ręczny złożony z inicjałów (uchwała SN z 30 grudnia 1993 r., III CZP 146/93). Jednak równie często spotykany jest pogląd utożsamiający parafkę z podpisem nieczytelnym (np. wyrok SN z 16 maja 2007 r., III CSK 56/07).

Kodeks cywilny ?bez wymagań

W uchwale siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 30 grudnia 1993 r. (III CZP 146/93) czytamy, że „Prawo wekslowe nie wymaga dla ważności weksla, aby podpis był czytelny. Podpis nieczytelny powinien jednak być złożony w formie zwykle używanej przez wystawcę". Także w wyroku WSA w Warszawie ?z 14 grudnia 2009 r. (II SA/Wa 1138/09) czytamy, że art. 107 § 1 k.p.a. nie nakłada obowiązku złożenia podpisu w sposób czytelny, a jedynie w sposób charakterystyczny i wyłącznie właściwy dla osoby upoważnionej do wydania decyzji.

Inaczej ?w prawie podatkowym

Są jednak przepisy, w których jest expressis verbis zapisane, że podpis musi być czytelny. Tak jest np. w ustawie o podatku akcyzowym. Zgodnie z art. 89 ust. 6 pkt 5 tej ustawy oświadczenie (opisane w ustawie) powinno zawierać czytelny podpis składającego oświadczenie. W wyroku WSA we Wrocławiu (I SA/Wr 1619/13 ) możemy przeczytać, że brak czytelnego podpisu pod oświadczeniem świadczy o niedbałości. „Podpis winien identyfikować osobę składającą oświadczenie, być własnoręczny oraz obejmować imię i nazwisko. Winien być także czytelny, a więc umożliwiający odczytanie przynajmniej nazwiska danej osoby bez sięgania do innych okoliczności złożenia oświadczenia (pieczęci imiennej, nazwiska na pieczęci firmowej, danych na fakturze itp.)".

Zapis o czytelnym podpisie występuje także w ustawie o dowodach osobistych (DzU z 2010 r. nr 167, poz. 1131). Kilka razy zapisano w niej konieczność własnoręcznego złożenia podpisu, np. art. 28 ustawy stanowi, że: „Wniosek o wydanie dowodu osobistego zawiera: »(...) własnoręczny czytelny podpis wnioskodawcy«".

Z tej pobieżnej analizy wynika, że w zasadzie (poza wyjątkami) prawo nie wymaga od nas, abyśmy się podpisywali w sposób czytelny. Dodatkowo, warto zadać sobie także retoryczne pytanie: co to znaczy w sposób czytelny? Dla kogo i kto ma o tym zdecydować, jaki podpis jest czytelny, a jaki nie?

W przepisach nie ma wyczerpującej definicji podpisu. Przyjmuje się, że jest to każdy rodzaj stale stosowanego przez daną osobę sposobu sygnowania dokumentów. Często podpis można więc określić jako znak graficzny, zawierający zaledwie sugestię powszechnie znanych liter.

Brak zapisu ?o parafce

Pozostało 92% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów