RPO: uchylić ostatnie uchwały ”anty-LGBT”. Co na to gminy i powiaty?

Nie wszystkie samorządy, w których nadal obowiązują tzw. uchwały "anty-LGBT", zamierzają je uchylić, nawet jeśli ich dalsze istnienie naraża mieszkańców na nierówne traktowanie, a samorządy na utratę finansowego wsparcia ze środków unijnych.

Publikacja: 11.01.2023 13:01

RPO: uchylić ostatnie uchwały ”anty-LGBT”. Co na to gminy i powiaty?

Foto: Adobe Stock

W jednobrzmiących pismach RPO Marcin Wiącek zwrócił się listopadzie do organów 24 gmin i 12 powiatów, w których w 2019 i 2020 r. przyjęto - nadal obowiązujące - uchwały „anty-LGBT”. Z tych 36 adresatów, odpowiedzi odesłało 15, w tym 8 gmin i 7 starostw.  Jak wynika z nadesłanych pism, w niektórych uchwały "anty-LGBT" są uchylane.

Rzecznik przypomniał, że o dyskryminującym charakterze tych uchwał przesądziły wyroki sądów administracyjnych. Wskazywały one, że nikt, ze względu na swoją orientację seksualną i tożsamość płciową, nie może być dyskryminowany przez władze publiczne, a podejmując tego rodzaju uchwały jednostki samorządu terytorialnego nawoływały do nieprzestrzegania prawa powszechnie obowiązującego.

28 czerwca 2022 r. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargi kasacyjne złożone od czterech takich wyroków - tym potwierdził, że samorządowe uchwały "anty-LGBT" podjęto bez podstawy prawnej i są nieważne z powodu rażącego naruszenia prawa.  

Czytaj więcej

NSA wydał pierwszy wyrok o głośnych tzw. uchwałach anty-LGBT

Rzecznik stoi na stanowisku, że organy władzy publicznej powinny w swojej działalności uwzględnić dokonaną przez NSA ocenę prawną uchwał. Dalsze ich obowiązywanie w niektórych samorządach naraża mieszkańców nie tylko na nierówne traktowanie, ale także utratę finansowego wsparcia dla samorządu ze środków unijnych - twierdzi RPO w piśmie rozesłanym do 36 gmin i starostw.

Z odpowiedzi organów samorządowych, które Biura RPO publikuje na bieżąco, wynika, że niektóre gminy i powiaty uchyliły uchwały „anty-LGBT” w reakcji na wystąpienie Rzecznika. Rada Powiatu w Zamościu 21 grudnia 2022 r. podjęła uchwałę w sprawie uchylenia uchwały z 26 czerwca 2019 r. dotyczącej stanowiska rady w sprawie powstrzymania promowania ideologii „LGBT”. W czasie dyskusji radni przytaczali przedstawione przez RPO argumenty utraty środków unijnych oraz wskazywali na wyroki sądów administracyjnych w sprawach tych uchwał, na które powoływał się Rzecznik. Również rada gminy Moszczenica uchyliła uchwaloną 8 października 2019 r. deklarację w sprawie sprzeciwu wobec wprowadzania ideologii „LGBT” do wspólnot samorządowych.

Jednak niektóre organy jednostek samorządu stoją na stanowisku, że brak jest aktu, który należałoby uchylić, gdyż przyjęły jedynie "stanowiska" lub "deklaracje" (np. Wójt Gminy Konstantynów czy Starosta Kolbuszowski), a jeśli były to uchwały, to o charakterze deklaratoryjnym, a nie prawotwórczym (np. Starosta Włoszczowski).

- Wbrew zawartym w niektórych z nich twierdzeniom przypominamy, że sądy administracyjne rozpoznające skargi RPO wskazywały, że uchwały „anty-LGBT” nie stanowią deklaracji ideowych, a mają charakter aktów władczych, podjętych bez właściwej podstawy prawnej oraz dyskryminujących osoby LGBT - podkreśla Biuro RPO.

Gdzie trafiły pisma RPO

Gminy:

1. Gmina Gromnik 2. Gmina Końskowola 3. Gmina Łososina Dolna 4. Gmina Mełgiew 5. Gmina Mordy 6. Gmina Moszczenica 7. Gmina Ostrów Lubelski 8. Gmina Poniatowa 9. Gmina Potworów 10. Gmina Przeworsk 11. Gmina Stary Zamość 12. Gmina Szczytniki 13. Gmina Szerzyny 14. Gmina Świdnik 15. Gmina Trzebieszów 16. Gmina Tuszów Narodowy 17. Gmina Urzędów 18. Gmina Wilkołaz 19. Gmina Zakrzówek 20. Gmina Zwierzyniec 21. Gmina Zarzecze 22. Gmina Konstantynów 23. Gmina Kock 24. Gmina Jordanów

Powiaty:

1. Powiat jarosławski 2. Powiat kielecki 3. Powiat kolbuszowski 4. Powiat kraśnicki 5. Powiat leski 6. Powiat lubelski 7. Powiat łukowski 8. Powiat puławski 9. Powiat świdnicki 10. Powiat tomaszowski (woj. lubelskie) 11. Powiat włoszczowski 12. Powiat zamojski


W jednobrzmiących pismach RPO Marcin Wiącek zwrócił się listopadzie do organów 24 gmin i 12 powiatów, w których w 2019 i 2020 r. przyjęto - nadal obowiązujące - uchwały „anty-LGBT”. Z tych 36 adresatów, odpowiedzi odesłało 15, w tym 8 gmin i 7 starostw.  Jak wynika z nadesłanych pism, w niektórych uchwały "anty-LGBT" są uchylane.

Rzecznik przypomniał, że o dyskryminującym charakterze tych uchwał przesądziły wyroki sądów administracyjnych. Wskazywały one, że nikt, ze względu na swoją orientację seksualną i tożsamość płciową, nie może być dyskryminowany przez władze publiczne, a podejmując tego rodzaju uchwały jednostki samorządu terytorialnego nawoływały do nieprzestrzegania prawa powszechnie obowiązującego.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Droga konieczna dla wygody sąsiada? Ważny wyrok SN ws. służebności
Sądy i trybunały
Emilia Szmydt: Czuję się trochę sparaliżowana i przerażona
Zawody prawnicze
Szef palestry pisze do Bodnara o poważnym problemie dla adwokatów i obywateli
Sądy i trybunały
Jest opinia Komisji Weneckiej ws. jednego z kluczowych projektów resortu Bodnara
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Prawo dla Ciebie
Jest wniosek o Trybunał Stanu dla szefa KRRiT Macieja Świrskiego