Mniejszości to nie piąta kolumna

W Turawie pod Opolem po raz pierwszy w Polsce spotkały się europejskie młodzieżówki mniejszości narodowych.

– Jest nas 100 milionów, co siódmy mieszkaniec Europy należy do jakiejś mniejszości narodowej – przypomina Jan Diedrichsen, przedstawiciel niemieckiej mniejszości przy duńskim parlamencie i rządzie.

– W najbliższych wyborach do europarlamentu wspólnie wystawimy kandydatowi ocenę: czy respektuje prawa mniejszości, czy jest ksenofobem – zapowiada Hester Knol, Fryzyjka, prezydent Jugend Europäischer Volksgruppen (JEV), organizacji skupiającej europejskie młodzieżówki mniejszościowe.

Damian Hutsch, szef młodzieżówki Mniejszości Niemieckiej w Polsce: – Budujemy europejską platformę wspierania praw mniejszości, bo z tym bywa różnie.

Za wzór stawia Tyrol Południowy leżący we Włoszech, gdzie niemieckojęzyczna mniejszość cieszy się dużą autonomią. Inny przykład doskonałej koegzystencji to rumuńskie miasto Sibiu, gdzie od lat rządzi burmistrz z mniejszości niemieckiej, choć ta stanowi tam ledwie 1 proc. ludności.– Ale w Polsce też rządzimy wieloma gminami, mamy przedstawiciela w Sejmie – przypomina Hutsch.

– Cieszę się, że mniejszości niemieckiej udało się rozwinąć współpracę z Polakami w kraju z takimi doświadczeniami historycznymi – uważa Diedrichsen.

Dwujęzyczne tablice to papierek lakmusowy traktowania mniejszości - Judith Wałdżic, z serbołużyckiej młodzieżówki PAWK

Nie wszędzie jest tak pięknie. Zdaniem organizacji JEV w Grecji i Francji nie ma nawet stosownych ustaw regulujących prawa mniejszości.

Podczas seminarium w Turawie podkreślano, że kluczowe dla utrzymania tożsamości są język i edukacja. Czy jej symbolicznym wyznacznikiem są na przykład dwujęzyczne tablice miejscowości?

– To papierek lakmusowy traktowania mniejszości – uważa Judith Wałdżic z serbołużyckiej młodzieżówki PAWK. W austriackiej Karyntii mniejszość słoweńska od lat zmaga się z problemem zamalowywania tablic z nazwami w tym języku. A Polska, gdzie pierwsze niemieckojęzyczne tablice w Radłowie też padły ofiarą wandali? – To niejednoznaczny przykład – uważa Hutsch. – Wszak pomysł przeforsował polski wójt z polską radą gminy.

W Niemczech łużyckie nazwy miejscowości to norma. Ale już w Danii dwujęzycznych tablic nie ma i nie będzie. – A po co? Współpraca układa się nam doskonale – mówi Diedrichsen.