Chińska wątroba za krocie

51-letni Oscar Garay dowiedział się we wrześniu 2008 r., że ma raka wątroby, nie kwalifikuje się do przeszczepu, i że został mu góra rok życia, a medycyna może jedynie sprawić, by bardzo nie cierpiał. Ktoś mu poradził, by szukał ratunku w Chinach. Trzy miesiące później miał nową wątrobę. Łącznie z operacją w szpitalu nr 1 w Tianjinie i 52-dniową hospitalizacją kosztowała go 130 tys. euro.

Garay nie twierdzi, że jest zdrów jak ryba, ale żyje i czuje się coraz lepiej. Jego historia, opisana przez dziennik „El Pais”, wywołała w Hiszpanii debatę na temat etycznych aspektów turystyki transplantacyjnej do krajów, w których kwitnie handel organami.

[srodtytul]Kwestia sumienia[/srodtytul]

Nikt nie śmie otwarcie powiedzieć, że Hiszpan powinien był raczej umrzeć, niż kupować wątrobę niewiadomego pochodzenia. Ta sprawa zbulwersowała jednak nie tylko bioetyków i obrońców praw człowieka. Opozycyjna Partia Ludowa chce, by minister zdrowia Trinidad Jiménez przedstawiła w parlamencie informację o skali tego zjawiska i by rząd położył kres „zakazanym” przeszczepom. Minister odpowiada, że choć rząd nie popiera takich praktyk, jest bezsilny wobec kupowania organów w krajach, w których ten proceder jest legalny. – Jeśli operacja jest zgodna z prawem kraju, w którym się odbywa, nie ma przestępstwa – wtóruje jej Ministerstwo Sprawiedliwości.

Hiszpania należy do światowych liderów transplantacji. W ubiegłym roku dokonano tam 4028 przeszczepów (w Polsce, która ma tylko o kilka milionów mieszkańców mniej – 1077). Nową wątrobę dostało 1099 pacjentów (w Polsce – 214). Ale 127 Hiszpanów zmarło, nie doczekawszy przeszczepu wątroby, a pod koniec zeszłego roku na ten organ czekało 722 chorych (wszystkich oczekujących na przeszczepy było 5400).

Poza Oscarem Garayem wiadomo o dwóch innych Hiszpanach, którzy zdecydowali się na wątroby z Chin. Obrońcy praw człowieka są przekonani, że dostali organy straconych więźniów. Chiny nie są jednak jedynym celem wypraw po przeszczep – Brytyjczycy jeżdżą do Pakistanu i Indii, a Niemcy do Azji Południowo-Wschodniej.

– Chińskie władze otwarcie przyznały, że działa czarny rynek narządów pobieranych od więźniów – mówi „Rz”Adam Kozieł z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. – Organizacje pozarządowe, posiłkując się tylko danymi centralnych i lokalnych mediów chińskich, mówią o 3 tysiącach egzekucji rocznie. Wyroki wykonywane są zwykle na ludziach młodych i zdrowych. Władze zapewniają, że skazańcy godzą się na oddanie organów, ale to oczywiście groteska. Korupcja w Chinach jest endemiczna. Póki nie staną się one państwem prawa, będziemy mnożyć spekulacje. Nie sądzę jednak, by więźniowie byli celowo skazywani na śmierć pod kątem przeszczepów – podkreśla Kozieł.

[srodtytul]Nie dla Chińczyków[/srodtytul]

Gdy w lutym 2009 r. media ujawniły, że 17 japońskich turystów wyjechało z jednego ze szpitali w Kantonie z nowymi nerkami lub wątrobami, Pekin wszczął śledztwo. Wykazało ono, że przepisy są nagminnie łamane, a cudzoziemcy wypierają z kolejek zakwalifikowanych do przeszczepu Chińczyków. By ukrócić handel organami, Ministerstwo Zdrowia obiecało publikowanie list oczekujących, stworzenie rejestru żywych i martwych dawców i zakazanie przeszczepiania organów obcokrajowcom. Według rządowej gazety „China Daily” przeszczepu organów potrzebuje co roku 2 mln Chińczyków, a dokonuje się 20 tys. operacji.

[ramka]Opinia

[b]Harry Wu, obrońca praw człowieka w Chinach:[/b]