- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.
Problem dotyczy więc przede wszystkim nieruchomości - te, co do zasady, można bowiem zbyć bez podatku dopiero po pięciu latach.
Niezdecydowany fiskus
W interpretacji z 5 września 2011 r. (ITPB2/415-548/11/BM) Izba Skarbowa w Bydgoszczy uznała, że dział spadku nie jest odpłatnym zbyciem w rozumieniu ustawy o PIT. Powołała się m.in. na art. 1035 kodeksu cywilnego. Zgodnie z nim jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są więc współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.
W interpretacji czytamy: "Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, iż dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Dział spadku jest więc czynnością wtórną do nabycia spadku, nie można nabyć własności rzeczy tylko i wyłącznie w drodze działu spadku, bez nabycia spadku." W podsumowaniu izba wyjaśniła, że planowany dział spadku, po dokonaniu którego wartość otrzymanych składników masy spadkowej odpowiadać będzie wartości udziałów, jakie pierwotnie przysługiwały spadkobiercom, nie będzie stanowiło odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT.
Co obejmuje odpłatne zbycie
Możemy jednak również znaleźć inną odpowiedź na ten sam temat i to tej samej izby skarbowej. W piśmie z 4 kwietnia 2012 r. (ITPB2/415-34/12/RS) czytamy bowiem, że "w wyniku dokonania działu spadku, możliwy jest podział rzeczy lub prawa stanowiącego majątek spadkowy poprzez przyznanie tej rzeczy lub prawa jednej osobie, przy jednoczesnym zobowiązaniu dokonania spłat na rzecz pozostałych współspadkobierców. Wówczas osoba otrzymująca w całości daną rzecz lub prawo nabywa jej część ponad dotychczas posiadany i przysługujący jej udział w rzeczy lub prawie. Konsekwencją tego jest zbycie tej części rzeczy lub prawa po stronie tego spadkobiercy, który w zamian przysługującej części rzeczy lub prawa otrzyma spłatę pieniężną. Jeżeli przedmiotem działu spadku jest nieruchomość lub prawo majątkowe wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o PIT, wówczas mamy do czynienia z odpłatnym zbyciem (nabyciem) udziału w nieruchomości lub prawie, o którym mowa w tym przepisie. Wskazać bowiem należy, że użyte w wyżej powołanym art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcie „odpłatne zbycie" oznacza każde przeniesienie prawa własności lub innych praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową."