Dyspozycja z konta na wypadek śmierci nie wchodzi do masy spadkowej

Wypłata określonej kwoty najbliższym zmarłego na postawie przewidzianego 
w prawie bankowym polecenia właściciela rachunku nie podlega rozliczeniu spadkowemu.

Publikacja: 28.04.2022 16:10

Dyspozycja z konta na wypadek śmierci nie wchodzi do masy spadkowej

Foto: AdobeStock

To sedno uchwały Sądu Najwyższego, która rozstrzyga tę praktyczną kwestię. Dyspozycje wkładem na wypadek śmierci posiadacza konta to sytuacje masowe, a do tej pory nie było jasności, jak je traktować i czy mają być rozliczane przy podziale spadku.


Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci polega na tym, że posiadacz rachunku oszczędnościowego może polecić bankowi dokonanie po jego śmierci wypłaty z rachunku określonej kwoty wskazanym osobom: małżonkowi, rodzicom, dziadkom, dzieciom, wnukom lub rodzeństwu.

Czytaj więcej

Nie czekajmy z testamentem na ostatnią chwilę - Sąd Najwyższy o sporządzeniu testamentu przy świadkach

Bez względu na liczbę wydanych dyspozycji wypłaty nie mogą przekraczać 20 przeciętnych wynagrodzeń za ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku (obecnie to ponad 120 tys. zł). Prawo bankowe mówi, że wypłacona na tej podstawie kwota nie wchodzi do spadku, ale nie mówi, czy nie rozlicza się tych pieniędzy przy podziale spadku. Ten zaś polega nie tylko na dzieleniu tego, co zmarły zostawił, ale na podziale tzw. schedy spadkowej.

A jak mówi art. 1039 § 1 kodeksu cywilnego, w razie dziedziczenia ustawowego przy dziale spadku między zstępnymi i małżonkiem spadkodawcy na schedę spadkową zalicza się otrzymane od spadkodawcy darowizny, chyba że z jego oświadczenia lub okoliczności wynika, że dokonał ich ze zwolnieniem z rozliczenia z innymi spadkobiercami. Nie podlegają zaliczeniu na schedę tylko drobne darowizny.


I na tle tych przepisów pojawiły się problemy w sprawie o podział majątku po zmarłych w nieodległym od siebie czasie małżonkach, którzy zostawili wspólne mieszkanie, a mężczyzna nadto ok. 190 tys. zł na koncie, z którego jedna z dwóch córek wypłaciła na podstawie dyspozycji ojca na wypadek śmierci 75 tys. zł.

Sąd rejonowy uznał, że wyjęte na podstawie tej dyspozycji pieniądze należy uwzględnić, gdyż zmarły nie wyłączył ich wyraźnie z rozliczenia między spadkobiercami. A rozpatrując apelację, poznański Sąd Okręgowy zwrócił się do SN z pytaniem prawnym.

Sąd Najwyższy pod przewodnictwem sędziego Władysława Pawlaka uchwalił, że wypłaty z konta na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci nie podlegają zaliczeniu na schedę spadkową w rozumieniu art. 1039 § 1 k.c.


– Trafna uchwała – ocenia Jacek Siński, radca prawny z kancelarii prawnej SK&S. 


Sygnatura akt: III CZP 57/22

To sedno uchwały Sądu Najwyższego, która rozstrzyga tę praktyczną kwestię. Dyspozycje wkładem na wypadek śmierci posiadacza konta to sytuacje masowe, a do tej pory nie było jasności, jak je traktować i czy mają być rozliczane przy podziale spadku.


Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci polega na tym, że posiadacz rachunku oszczędnościowego może polecić bankowi dokonanie po jego śmierci wypłaty z rachunku określonej kwoty wskazanym osobom: małżonkowi, rodzicom, dziadkom, dzieciom, wnukom lub rodzeństwu.

Pozostało 80% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami