Rzeczpospolita
Prawo

Gdy jeden ze spadkobierców testamentowych nie dożyje otwarcia spadku

Pani Joanna sporządziła testament, w którym zapisała dom trzem spadkobiercom. Jeden z nich zmarł przed nią. Czy w tej sytuacji prawo do spadku mają tylko dwaj pozostali spadkobiercy testamentowi czy część spadku, którą dziedziczyłby trzeci spadkobierca, przypadnie jego dzieciom?

Publikacja: 24.03.2009 07:03

Gdy jeden ze spadkobierców testamentowych nie dożyje otwarcia spadku

Foto: Fotorzepa, Bartosz Jankowski

Marta Rydel

Spadek przypadnie dwóm spadkobiercom testamentowym. Zastosowanie znajdzie tu art. 965 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=70928]kodeksu cywilnego[/link], z którego wynika, że [b]jeżeli spadkodawca powołał kilku spadkobierców ustawowych, a jeden z nich nie chce lub nie może dziedziczyć, to przeznaczony dla niego udział, w braku odmiennej woli spadkodawcy, przypadnie pozostałym spadkobiercom testamentowym w stosunku do przypadających im udziałów (jest to tzw. przyrost)[/b].

Warto podkreślić, że możliwość zastosowania tego przepisu zależy od trzech warunków:

- podstawą dziedziczenia musi być testament,

- powołanych musiało zostać co najmniej dwóch spadkobierców,

- jeden ze spadkobierców nie chce lub nie może dziedziczyć.

Nie są tu brane pod uwagę przyczyny, dla których jeden ze spadkobierców nie chce czy nie może dziedziczyć. Ważne, że jest przynajmniej jeden spadkobierca testamentowy i to on odziedziczy cały spadek.

[b]Jeżeli jest trzech spadkobierców testamentowych, z których jeden nie może dziedziczyć, to udział po spadkobiercy, który nie może dziedziczyć, przypadnie pozostałym spadkobiercom – w stosunku do przypadających im udziałów. [/b]

Przepis dotyczący przyrostu jest normą względnie obowiązującą, co oznacza że może być uchylony odmienną wolą spadkodawcy (wyrażoną wprost lub w sposób dorozumiany) poprzez:

- wyłączenie go w testamencie w sposób wyraźny lub taka jego wola wynika z tego testamentu (art. 948 kc),

- dokonanie podstawienia zwykłego (art. 963 kc) lub gdy do podstawienia zwykłego dojdzie w wyniku przekształcenia podstawienia powierniczego (art. 964 kc), np. spadkodawca zapisze w testamencie dom Kowalskiemu i Iksińskiemu i doda zapis, że w razie gdy jeden z nich nie chce lub nie może dziedziczyć, to jego część przypadnie Rybińskiemu

[b]Jeżeli w testamencie spadkodawca wyłączy przyrost i nie dokonał podstawienia, to udział tego spadkobiercy, który nie chce lub nie może dziedziczyć, przejmują inni krewni spadkodawcy zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego.[/b]

[ramka][b]Przykład[/b]

Spadkodawca zapisał majątek swoim dwóm synom oraz kuzynowi. Dodał zapis, że w sytuacji, gdy jedna z osób wymienionych w testamencie nie chce lub nie może przyjąć spadku, nie dojdzie do przyrostu.

W chwili otwarcia spadku żyła także żona spadkodawcy.

Kuzyn zmarł dwa dni przed spadkodawcą. Gdyby spadkodawca nie umieścił zapisu wyłączającego przyrost, to majątek przypadłby jego dwóm synom (każdy dostałby swoją część spadku plus połowę z części zapisanej kuzynowi).

Ponieważ jednak spadkodawca wyłączył przyrost, to część spadku, która przypadłaby kuzynowi, będzie podlegała dziedziczeniu ustawowemu. Jak wynika z art. 931 § 1 kc w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Dziedziczą oni w częściach równych. W tej sytuacji część spadku zapisana kuzynowi zostanie podzielona między synów i żonę zmarłego.[/ramka]

© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita

Spadki Darowizny Własność Nieruchomości
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
Nowe pełne energii BMW serii 1. Stworzone z myślą o Tobie. Zapytaj o ofertę
Materiał Promocyjny
Nowe pełne energii BMW serii 1. Stworzone z myślą o Tobie. Zapytaj o ofertę
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Po śmierci rodzica, majątek w pierwszej kolejności przypada małżonkowi oraz dzieciom
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prezydent Andrzej Duda, była prezes TK Julia Przyłębska oraz Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego Małgor
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"
Jaecoo J7 w leasingu od 1670 zł/mies.
Materiał Promocyjny
Jaecoo J7 w leasingu od 1670 zł/mies.
e-Wydanie