Celnicy bez komórek

Tych urządzeń nie będą mogli używać celnicy na przejściach granicznych, jak i ci pracujący przy zwalczaniu przestępczości. „Zakaz ten ma charakter prewencyjny” - tłumaczy „Rz” Ministerstwo Finansów.

Według urzędników resortu takie urządzenia mogą służyć do „niepożądanych celów, takich jak informowanie nieuprawnionych podmiotów o działaniach służbowych”. Gdy celnik będzie chciał porozmawiać z kimś w prywatnej sprawie, będzie mógł skorzystać ze służbowych aparatów.

Takie propozycje znalazły się w przygotowanym przez Ministerstwo Finansów projekcie założeń nowelizacji ustawy o służbie celnej, który ma wkrótce trafić do konsultacji międzyresortowych.

Sami celnicy opowiadają o swoich skorumpowanych kolegach dzwoniących do przemytników np. z telefonów na kartę podarowanych im przez przestępców. - Przemytnik przed dojazdem do granicy dowiadywał się od znajomego celnika, na który pas ma podjechać -  opisuje jeden z takich przypadków Ryszard Chudy z olsztyńskiej izby celnej. Zastrzega, że o ile kilka lat temu na przejściach granicznych zatrzymywano co roku nawet 30 celników podejrzewanych o korupcję, o tyle teraz są to pojedyncze przypadki.

W izbach celnych pracuje 14,2 tys. osób. Z danych resortu finansów wynika, że w poprzednim roku zarzuty karne, głównie dotyczące korupcji, usłyszało 36 celników, a rok wcześniej 58. W 2011 r. dyscyplinarnie usunięto ze Służby Celnej zaledwie jedną osobę.

Celnicy nie zgadzają się na pomysły Ministerstwa Finansów. Twierdzą, że nie były z nimi konsultowane. - Stanowczo się im sprzeciwiamy. Zabrania nam się rzeczy, które są dopuszczalne w innych służbach, to pogłębia dyskryminację naszej służby - uważa Sławomir Siwy, przewodniczący Związku Zawodowego Celnicy.pl.

Związkowcy wystosowali pismo do premiera Donalda Tuska z propozycją powołania zespołu, który stworzy nowy projekt ustawy. Ich zdaniem ten obecny „ingeruje w prawa i wolności obywateli zagwarantowane w konstytucji”. - Na razie nikt na naszą propozycję nie odpowiedział - mówi Siwy.

Z opinią związkowców zgadza się Jarosław Zieliński (PiS), wiceszef Sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Jego zdaniem propozycja resortu finansów to zagranie piarowskie, aby pokazać, że „ministerstwo walczy z korupcją”. - Przecież telefon jest narzędziem pracy. Odbierając go, nie wypleni się patologii - przekonuje Zieliński.

Pakiet propozycji przygotowanych przez resort finansów przewiduje także inne rozwiązania antykorupcyjne. W służbie celnej miałaby powstać komórka, która zajmie się zwalczaniem przestępstw funkcjonariuszy. Dotychczas takiej wewnętrznej policji u celników nie było. W przypadku stwierdzenia korupcji informacje o niej miałyby trafiać do CBA.

Zdaniem posła Zielińskiego proponowane rozwiązania są złe. - Służba nie powinna kontrolować sama siebie - przekonuje. Jego zdaniem najlepszym rozwiązaniem byłoby utworzenie „zewnętrznej służby kontrolnej” bezpośrednio podległej ministrowi.

Ponadto celnicy pracujący na granicy, a także kandydaci do tej formacji mogliby być badani na wykrywaczu kłamstw. Podobne rozwiązania - jak czytamy w projekcie zmian do ustawy - stosowane są m.in. w ABW, CBA, a także Straży Granicznej. Na takie badania będzie mógł zostać skierowany także celnik chcący oczyścić się z zarzutów stawianych mu w czasie postępowania dyscyplinarnego.