Łapownictwo: niewykonanie obowiązku także jest korupcją

Przestępstwa łapownictwa dopuszcza się funkcjonariusz, który uzależnia od otrzymania korzyści majątkowej czynność służbową, do której wykonania był nie tylko uprawniony, lecz także zobowiązany przepisami prawa

Publikacja: 10.05.2013 03:00

Krzysztof W. uzależnił wykonanie czynności służbowej polegającej na skierowaniu przeciwko Stanisławowi O. wniosku o ukaranie do kolegium do spraw wykroczeń (było to kilkanaście lat temu) od otrzymania korzyści majątkowej w kwocie 1 tys. zł. Sąd rejonowy rozpoznający tę sprawę w I instancji uznał, że dopuścił się on popełnienia przestępstwa z art. 228 § 4 kodeksu karnego (uzależnienie wykonania czynności służbowej od otrzymania korzyści majątkowej lub osobistej – tzw. kwalifikowane łapownictwo). Uznając winę Krzysztofa W., sąd wymierzył mu karę dwóch lat pozbawienia wolności i zakazał mu wykonywania zawodu przez trzy lata.

Obrońca zaskarżył to rozstrzygnięcie. Kiedy sąd odwoławczy nie zgodził się z jego zarzutami i utrzymał w mocy wyrok sądu I instancji, obrońca złożył kasację do Sądu Najwyższego. Wskazał w niej, że sądy błędnie uznały, iż Krzysztof W. dopuścił się kwalifikowanego łapownictwa z art. 228 § 4 kodeksu karnego. Jego zdaniem oskarżony dopuścił się łapownictwa z art. 228 § 1 kodeksu karnego, które polega na przyjęciu korzyści majątkowej lub osobistej w związku z pełnieniem funkcji publicznej. Przestępstwo to zagrożone jest niższą karą.

Sąd Najwyższy nie podzielił poglądów przedstawionych przez obrońcę i utrzymał wyroki sądów niższych instancji. Jak wskazał, zachowanie się sprawcy przestępstwa z art. 228 § 4 kodeksu karnego polega na daniu do zrozumienia osobie zainteresowanej czynnością służbową, że decyzja co do jej wykonania lub zaniechania zapadnie w razie wręczenia korzyści majątkowej. Sędziowie SN wskazali, że w rozpoznawanej sprawie zachowanie oskarżonego polegało nie tylko na wystąpieniu z inicjatywą – zażądaniu – wręczenia mu łapówki, lecz ponadto na uzależnieniu od jej otrzymania odstąpienia od wykonania czynności służbowej.

Zdaniem Sądu Najwyższego przestępstwo z art. 228 § 4 kodeksu karnego może polegać zarówno na wykonaniu, jak i zaniechaniu wykonania czynności służbowej.

Sąd Najwyższy wskazał ponadto, że jeżeli funkcjonariusz publiczny uzależnia od otrzymania korzyści majątkowej czynność służbową, do której wykonania był nie tylko uprawniony, lecz także zobowiązany przepisami prawa, to zachowanie takie wyczerpuje nie tylko znamiona przestępstwa z art. 228 § 4 kodeksu karnego, ale także z art. 228 § 3 kodeksu karnego (kto w związku z pełnieniem funkcji publicznej przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę za zachowanie stanowiące naruszenie przepisów prawa, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10).

Zdaniem SN w tego typu sytuacjach uzasadnione jest przyjęcie kumulatywnego zbiegu obu tych przepisów stosownie do art. 11 § 2 kodeksu karnego.

Postanowienie Sądu Najwyższego z 3 grudnia 2002 r., II KKN 208/01

Krzysztof W. uzależnił wykonanie czynności służbowej polegającej na skierowaniu przeciwko Stanisławowi O. wniosku o ukaranie do kolegium do spraw wykroczeń (było to kilkanaście lat temu) od otrzymania korzyści majątkowej w kwocie 1 tys. zł. Sąd rejonowy rozpoznający tę sprawę w I instancji uznał, że dopuścił się on popełnienia przestępstwa z art. 228 § 4 kodeksu karnego (uzależnienie wykonania czynności służbowej od otrzymania korzyści majątkowej lub osobistej – tzw. kwalifikowane łapownictwo). Uznając winę Krzysztofa W., sąd wymierzył mu karę dwóch lat pozbawienia wolności i zakazał mu wykonywania zawodu przez trzy lata.

W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"