- Strona chce uzyskać stwierdzenie nieważności decyzji organu II instancji, jako wydanej bez podstawy prawnej. Jednak decyzja organu I instancji, utrzymana w mocy decyzją II-instancyjną, ma taką samą wadę jak decyzja II-instancyjna (też została wydana bez podstawy prawnej). Czy w takim przypadku organ właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji organu odwoławczego może również stwierdzić nieważność decyzji organu I instancji?
W orzecznictwie przeważa pogląd, że przysługuje mu takie uprawnienie. Zgodnie z art. 156 § 1 pkt 2 kodeksu postępowania administracyjnego (dalej k.p.a.) jedną z podstaw do stwierdzenia nieważności decyzji jest wydanie jej bez podstawy prawnej. Właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji jest organ wyższego stopnia, a gdy decyzja została wydana przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze – ten organ (art. 157 § 1 k.p.a.). Rozstrzygnięcie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji następuje w drodze decyzji (art. 158 § 1 k.p.a.).
Czytaj także:
Skutki podania niewłaściwej podstawy prawnej przy wydawaniu decyzji
W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 24 stycznia 1997 r. (sygn. IV SA 950/95, LEX nr 32525) stwierdzono, że brak jest podstawy prawnej do stwierdzenia nieważności zarówno orzeczenia instancji odwoławczej, jak i organu I instancji. Orzeczenie organu I instancji powinno być bowiem rozpoznane w trybie postępowania odwoławczego, otwartego po stwierdzeniu nieważności decyzji organu odwoławczego. W wyniku stwierdzenia nieważności decyzji organu odwoławczego nie zostaje „skasowane" postępowanie poprzedzające wydanie tej decyzji, a w szczególności zachowuje ważność odwołanie, które powinno być rozpatrzone według ogólnych zasad postępowania odwoławczego.