Służba cywilna: Umowy śmieciowe także w urzędach

Część urzędów zatrudnia członków korpusu służby cywilnej na podstawie umowy na czas określony, choć już wcześniej jedną taką podpisali i otrzymali pozytywną ocenę okresową. Takie praktyki np. stosują śląski, dolnośląski i łódzki urzędy wojewódzkie.

Wedle uznania dyrektora

– Obecnie w urzędzie zatrudnionych jest 25 pracowników, którzy po otrzymaniu pierwszej pozytywnej oceny okresowej zatrudnieni zostali na podstawie drugiej umowy na czas określony – przyznaje Krzysztof Kulka z Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach. I dodaje, że to dyrektor generalny decyduje o zawarciu z pracownikiem umowy o pracę na czas nieokreślony na podstawie jego pozytywnej oceny. Ma jednak prawo do luzu decyzyjnego i nie jest w takich okolicznościach zobowiązany do zawarcia umowy na czas nieokreślony.

Służba przygotowawcza i pierwsza ocena to wystarczający sprawdzian

– Zawieranie z takimi osobami umowy o pracę na czas określony, zdaniem NSZZ „Solidarność", jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Umowa terminowa jest zawierana wtedy, gdy ze względu na potrzeby jednej lub obu stron zatrudnienie bezterminowe byłoby niecelowe. W służbie cywilnej, ze względu na charakter wykonywanych zadań, zatrudnianie pracowników jedynie na czas określony budzi poważne zastrzeżenia – polemizuje Zbigniew Bartoń, przewodniczący Sekcji Krajowej Pracowników Administracji Rządowej i Samorządowej NSZZ „Solidarność".

Prawda też pośrodku

W większości urzędów w takich wypadkach zatrudnia się jednak pracowników na stałe, ponieważ zdaniem prawników nie można inaczej.

– W Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim nie ma członków korpusu służby cywilnej zatrudnionych na czas określony, a wcześniej pracujących na podstawie takiej umowy. Z osobami, które uzyskały pierwszą pozytywną ocenę w służbie cywilnej, zgodnie z art. 35 ust. 2 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej, dyrektor generalny Urzędu zawiera umowę na czas nieokreślony – mówi Jakub Gibowski z centrum prasowego wojewody zachodniopomorskiego.

Podobnie jest w Krakowie, Lublinie.

Prawda leży pośrodku. Zgonie z wykładnią dokonaną przez departament służby cywilnej w Kancelarii Premiera ewentualna decyzja dyrektora urzędu o niezawieraniu umowy o pracę na czas nieokreślony – mimo pozytywnej pierwszej oceny – powinna wynikać jedynie z obiektywnych okoliczności uniemożliwiających zawarcie takiego kontraktu.

Likwidacja urzędu, ale nie motywacja

Taką okolicznością jest np. likwidacja urzędu, brak środków na wynagrodzenia, reorganizacja czy likwidacja stanowiska pracy. Nie jest nią natomiast stawianie pracownikom wymagań bardziej wyśrubowanych niż te, które przewidują przepisy. W ten sposób próbuje wytłumaczyć zawieranie kolejnych umów na czas określony dyrektor biura dyrektora generalnego śląskiego Urzędu Wojewódzkiego.

– W naszym urzędzie przyjęto zasadę, że z pracownikami, którzy ukończyli służbę przygotowawczą z wyróżnieniem i w ramach pierwszej oceny uzyskali co najmniej 4,0, zawierana jest umowa o pracę na czas nieokreślony. To czynnik motywujący. Z resztą pracowników zawierana jest druga umowa na czas określony, żeby pracodawca mógł ostatecznie ocenić, czy chce się wiązać z nimi na stałe – tłumaczy Krzysztof Kulka.

Zgodnie z art. 36 ustawy o służbie cywilnej nowy pracownik odbywa służbę przygotowawczą. Na jej zakończenie przystępuje do egzaminu końcowego, którego zaliczenie jest jednym z warunków uzyskania pozytywnej pierwszej oceny. To wystarczający sprawdzian umiejętności.