Reklama

Czy Trybunał Konstytucyjny zablokuje rozporządzenie Waldemara Żurka? Ekspresowy termin rozprawy

Już w pierwszej połowie listopada Trybunał Konstytucyjny oceni zgodność z konstytucją rozporządzenia ministra Waldemara Żurka, które m.in. zmienia zasady przydziału spraw sędziom. Skargę w tej sprawie złożyła niedawno Krajowa Rada Sądownictwa.

Publikacja: 24.10.2025 14:05

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek

Foto: PAP/Radek Pietruszka

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Dlaczego Trybunał Konstytucyjny rozpatruje zgodność rozporządzenia ministra Żurka z konstytucją?
  • Jakie są główne zmiany wprowadzone przez rozporządzenie ministra Żurka dotyczące przydziału spraw sędziom?
  • Co skłoniło Krajową Radę Sądownictwa do zaskarżenia nowelizacji regulaminu urzędowania sądów powszechnych?
  • Jakie są argumenty krytyków rozporządzenia ministra Żurka?
  • Jakie środki prawne wobec rozporządzenia podjęła Krajowa Rada Sądownictwa przed Trybunałem Konstytucyjnym?
  • Jaka jest odpowiedź ministra Żurka na zarzuty dotyczące zmian w sposobie przydziału spraw sędziom?

Mowa o głośnej nowelizacji regulaminu urzędowania sądów powszechnych, którą ogłoszono w Dzienniku Ustaw 30 września.

Kontrowersyjne rozporządzenia Waldemara Żurka. Odstępstwo od losowego przydziału spraw i mniej pracy dla sędziów z komisji kodyfikacyjnych

Rozporządzenie ministra sprawiedliwości w tej sprawie wprowadza odstępstwo od zasady losowego przydziału spraw dla składów trójkowych i zmniejsza referaty sędziów będących członkami komisji kodyfikacyjnej nawet o 95 proc.

Czytaj więcej

Żurek zmienia składy trójkowe. Czy to droga do podważania orzeczeń?

Zgodnie z zaskarżonym rozporządzeniem w wyjątkowych sytuacjach będzie można odstąpić od zasady losowania składu orzekającego w danej sprawie. Ma to następować „w przypadku potrzeby poprawy efektywności pracy wydziału”. Po zmianie regulaminu wylosowany zostanie jedynie sędzia referent, a pozostałych dwóch członków składu wskaże przewodniczący wydziału. Ma tego dokonywać na zasadach określonych wcześniej przez prezesa danego sądu po zasięgnięciu opinii kolegium.

Reklama
Reklama

Rozporządzenie to wywołało duże emocje wśród prawników, bowiem ustawa Prawo o ustroju sądów powszechnych stanowi, że zasadą jest, by wszystkie składy orzekające, poza dyżurem, były wyznaczane za pomocą Systemu Losowego Przydziału Spraw. Krytycy tej zmiany twierdzą, że jest to próba pozaustawowej zmiany prawa i wprowadzenia ręcznego doboru sędziów pod polityczne potrzeby.

Oburzenie wśród sędziów wywołało też ograniczenie referatów sędziów będących członkami komisji kodyfikacyjnych do symbolicznych 5-15 proc. Osoby te dostają dodatkowe wynagrodzenie za pracę w komisjach i będą pobierać 100 proc. wynagrodzenia przy zmniejszonym referacie.

Krajowa Rada Sądownictwa skarży rozporządzenie ministra Żurka do TK. Pominięto Radę w procesie opiniowania

Negatywnie rozporządzenie ministra Żurka oceniła też Krajowa Rada Sądownictwa, która przed dwoma tygodniami skierowała w tej sprawie wniosek do Trybunału Konstytucyjnego. Na wokandzie Trybunału właśnie pojawił się termin rozprawy w tej sprawie. Jak się okazuje wniosek Rady ma zostać rozpoznany w nadzwyczaj szybkim tempie. Rozprawę wyznaczono bowiem na 12 listopada, czyli niemal równo miesiąc po skierowaniu sprawy do Trybunału. To wyjątkowo sprawne tempo procedowania biorąc pod uwagę, że inne sprawy obecne na listopadowej wokandzie TK czekają na rozstrzygnięcie od ponad roku do nawet ośmiu lat.

Czytaj więcej

Wybrańcy ministra zwolnieni z orzekania. To efekt głośnego rozporządzenia Waldemara Żurka

W obszernym wniosku Krajowa Rada Sądownictwa wnosi o stwierdzenie, że przepisy rozporządzenia Żurka są w całości niezgodne z konstytucją z uwagi na sposób, w jaki przeprowadzono proces legislacyjny i wykroczenie poza zakres delegacji ustawowej.

Według Rady rozporządzenie zostało wydane bez zachowania trybu wymaganego przepisami, czyli bez zasięgnięcia opinii KRS. Rada argumentuje, że dostała projekt tych przepisów do zaopiniowania w sierpniu. 12 września KRS wydała negatywną opinię o tych przepisach. – W toku dalszych prac nad projektem, w okresie września 2025 r. doszło do wprowadzenia zasadniczych zmian w odniesieniu do wersji oryginalnej, które nie zostały już przedstawione Radzie do zaopiniowania – wskazuje KRS.

Reklama
Reklama

Twierdzi też, że rozporządzenie ministra sprawiedliwości nie uwzględnia wyroków TK z ubiegłego roku dotyczących wcześniejszych nowelizacji regulaminu urzędowania sądów powszechnych. Według Rady wrześniowe rozporządzenie Żurka powtarza przepisy uznane już za sprzeczne z wzorcami konstytucyjnymi.

KRS chce zablokować stosowanie rozporządzenia Waldemara Żurka w sprawie przydziału spraw sędziom. Jest wniosek o zabezpieczenie

Rada wniosła przy tym o udzielenie zabezpieczenia w tej sprawie do czasu wydania przez TK orzeczenia. KRS chce, aby Trybunał zakazał ministrowi i prezesom sądów dokonywania jakichkolwiek czynności wynikających z zaskarżonego rozporządzenia. – Wyznaczenie składów orzekających z pominięciem zasady losowości będzie prowadzić do naruszenia prawa do sądu, paraliżu postępowań czy do konieczności wznawiania postępowań zakończonych w wyniku doboru sędziów do orzekania przez władzę polityczną i nominowanych przez nich prezesów sądów – argumentuje Rada.

Oceną konstytucyjności rozporządzenia ministra sprawiedliwości zajmie się trzech sędziów TK: Bartłomiej Sochański, Michał Warciński i Wojciech Sych. Jak wynika z wokandy TK dla sędziego Warcińskiego będzie to przedostatnia sprawa, którą zajmie się przed zakończeniem swojej kadencji w grudniu.

Na krytykę rozporządzenia odpowiada minister Żurek.  – Wiem z praktyki, że losowanie całych trójek paraliżowało pracę sądów – jeden sędzia był przypisany do kilkunastu składów, a obywatel czekał latami na wyrok. Dlatego zostaje losowanie referenta przez SLPS, a reszta składu dobierana jest według jasnych i przejrzystych zasad, ustalonych przez prezesa sądu i zaopiniowanych przez kolegium. O wiele bezpieczniej dla obywatela jest, gdy skład będzie częściowo dobierany według reguł określonych w każdym sądzie niż poprzez centralny system sterowany z Warszawy – mówił niedawno minister Żurek, dodając, że to zmiany w zgodzie z orzecznictwem ETPCz, które wymaga zagwarantowania prawa do sądu ustanowionego zgodnie z prawem. – Dlatego eliminujemy ryzyko wyroków wydawanych przez nielegalne składy, a obywatel zyskuje pewność, że jego sprawa będzie rozpoznana szybko i przez niezależny sąd – kwitował minister.

Czytaj więcej

Burza wokół nowego rozporządzenia. Waldemar Żurek odpowiada na zarzuty

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Dlaczego Trybunał Konstytucyjny rozpatruje zgodność rozporządzenia ministra Żurka z konstytucją?
  • Jakie są główne zmiany wprowadzone przez rozporządzenie ministra Żurka dotyczące przydziału spraw sędziom?
  • Co skłoniło Krajową Radę Sądownictwa do zaskarżenia nowelizacji regulaminu urzędowania sądów powszechnych?
  • Jakie są argumenty krytyków rozporządzenia ministra Żurka?
  • Jakie środki prawne wobec rozporządzenia podjęła Krajowa Rada Sądownictwa przed Trybunałem Konstytucyjnym?
  • Jaka jest odpowiedź ministra Żurka na zarzuty dotyczące zmian w sposobie przydziału spraw sędziom?
Pozostało jeszcze 91% artykułu

Mowa o głośnej nowelizacji regulaminu urzędowania sądów powszechnych, którą ogłoszono w Dzienniku Ustaw 30 września.

Kontrowersyjne rozporządzenia Waldemara Żurka. Odstępstwo od losowego przydziału spraw i mniej pracy dla sędziów z komisji kodyfikacyjnych

Pozostało jeszcze 96% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
W sądzie i w urzędzie
Nowa usługa w aplikacji mObywatel. Pięć razy w miesiącu za darmo
Materiał Promocyjny
W poszukiwaniu nowego pokolenia prezesów: dlaczego warto dbać o MŚP
Sądy i trybunały
Tak koalicja 15 października „przejmie” Trybunał Konstytucyjny. Jest zapowiedź
Praca, Emerytury i renty
Emerytury bezdzietnych kobiet. Czy petycja ma szansę zmienić prawo?
Prawo drogowe
Prawo jazdy po 65. roku życia. Będą nowe przepisy w Unii Europejskiej
Materiał Promocyjny
Stacje ładowania dla ciężarówek pilnie potrzebne
Zawody prawnicze
Zakaz używania tytułu i bez presji załatwiania zastępstwa na urlopie. Będą nowe przepisy o adwokaturze
Materiał Promocyjny
Prawnik 4.0 – AI, LegalTech, dane w codziennej praktyce
Reklama
Reklama