Są nowi rzecznicy dyscyplinarni. Przejmą sprawy od Schaba, Radzika i Lasoty

„Tym samym — zgodnie z art. 112b. § 1 ustawy Prawo o Ustroju sądów powszechnych — z chwilą doręczenia decyzji o powołaniu Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości, rzecznicy prowadzący do tej pory te sprawy tracą prawo do podejmowania jakichkolwiek czynności w tym zakresie.” - napisał resort sprawiedliwości w komunikacie na swojej stronie.

Ministerstwo tłumaczy, że zgodnie z orzecznictwem  TSUE i ETPCz, wprowadzony przez poprzednią władzę sędziowski system  dyscyplinarny „nie odpowiada standardom międzynarodowym i mógł być wykorzystywany do wpływania na treść orzeczeń, a także do kreowania efektu mrożącego w celu uniemożliwienia sędziom implementacji prawa unijnego oraz międzynarodowego.”

Resort przypomina, że dyscyplinarki były wykorzystywane do  bezpodstawnego zawieszania sędziów przez Izbę Dyscyplinarną, a w kilku przypadkach  wszczęto je nawet  z powodu wystąpienia przez sędziów z pytaniami prejudycjalnymi do TSUE, co naruszyło zobowiązania traktatowe Polski. Niektóre z tych postępowań toczyły się przewlekle, „utrzymując dotkniętych nimi sędziów w stanie niepewności, co samo w sobie podważało ich poczucie niezawisłości.”

Dlaczego Schab, Radzik, Lasota, Iwaniec nie mogą być rzecznikami

W ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości,  postawa rzecznika dyscyplinarnego Piotra Schaba oraz jego zastępców Przemysława W. Radzika i Michała Lasoty, powołanych przez poprzedniego ministra Zbigniewa Ziobrę,  a także  pełniącego funkcję zastępcy rzecznika dyscyplinarnego przy Sądzie Okręgowym w Warszawie Jakuba Iwańca, budziła wątpliwości co do poziomu ich niezależności i bezstronności.

Chodzi m.in. o podpisanie przez nich tzw. „list poparcia” kandydatów do neo-KRS. Piotr Schab i Przemysław Radzik nie przeszli też testu niezależności w SN, a Jakub Iwaniec miał pełnić aktywną rolę w tzw. „grupie hejterskiej Kasta”.  Zdaniem MS, w ten sposób rzecznicy okazali "poparcie dla idei upolitycznienia procedury powoływania sędziów oraz w istotny sposób przyczyniając się do demontażu obowiązującego porządku konstytucyjnego i podważenia podstawowych gwarancji niezależności sądownictwa”.  

Jak czytamy w komunikacie resortu, Minister Sprawiedliwości postanowił skorzystać z przewidzianej w art. 112 b ustawy o ustroju sądów powszechnych instytucji rzeczników Ministra Sprawiedliwości (tzw. rzecznicy ad hoc). Resort zapewnia, że osoby wskazane przez Ministra Sprawiedliwości spełniają wysokie standardy profesjonalne i etyczne, m.in. dlatego, że są sędziami karnistami z ponad 20-letnim stażem, zostali powołani na stanowiska bez udziału nieprawidłowo ukształtowanej KRS i od wielu lat specjalizują się w sprawach dyscyplinarnych. 

„Dodatkowo, aby zapewnić ich bezstronność z punktu widzenia zewnętrznego obserwatora, Rzecznicy Dyscyplinarni Ministra Sprawiedliwości zostali powołani spośród osób niebędących członkami stowarzyszeń sędziowskich” -  podkreśla MS.

W komunikacie dodano, że resort "planuje dalszy przegląd będących na biegu spraw dyscyplinarnych, przy wykorzystaniu instytucji rzeczników ad hoc, pod kątem weryfikacji zasadności postawionych w nich zarzutów, w tym zwłaszcza przez pryzmat standardów międzynarodowych.”

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Sędziowie apelują do Bodnara. Żądają pilnych dymisji "ludzi Ziobry"

Sześć stowarzyszeń sędziowskich wydało wspólne stanowisko w sprawie niezbędnych, pilnych działań ministra sprawiedliwości. Z kolei 180 sędziów z Krakowa wystosowało apel o pilne odwołanie prezesów Sądu Apelacyjnego i Sądu Okręgowego w Krakowie oraz ich 4 zastępców.

Które sprawy przejmują nowi rzecznicy dyscyplinarni

Sędzia Sądu Okręgowego w Szczecinie Grzegorz Kasicki został wyznaczony do prowadzenia spraw:

- ewentualnych przewinień dyscyplinarnych o znamionach przestępstw z oskarżenia publicznego, polegających na działaniach sędziów lub asesorów Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie, którzy wszczęli i prowadzili postępowanie wykonawcze w sprawie II K 784/10, tj. w sprawie o przewinienia dyscyplinarne z art. 107 § 1 pkt 1, 3 i 5 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (u.s.p.), w której Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego przy Sądzie Okręgowym w Warszawie Jakub Iwaniec podjął czynności wyjaśniające,

- przewinienia dyscyplinarnego z art. 107 § 1 pkt. 3 i 5 u.s.p., w której Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych Piotr Schab dnia 14 kwietnia 2023 r. przedstawił zarzuty sędzi SO w Krakowie Edycie Barańskiej, która obecnie jest rozpoznawana przez Izbę Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego (IOZ SN) pod sygnaturą I ZSK 17/23,

- przewinienia dyscyplinarnego z art. 107 § 1 pkt. 3 i 5 u.s.p., w której Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych Przemysław W. Radzik dnia 7 lutego 2022 r. przedstawił zarzuty sędzi SO w Krakowie Edycie Barańskiej, która obecnie jest rozpoznawana przez IOZ SN pod sygnaturą I ZSK 23/23.

Sędzia Sądu Apelacyjnego w Gdańsku Włodzimierz Brazewicz ma prowadzić postępowania w sprawach: 

- przewinienia dyscyplinarnego z art. 107 § 1 u.s.p., w której Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych Piotr Schab przedstawił zarzuty sędziemu SO w Krakowie Wojciechowi Maczudze, obecnie rozpoznawana przez IOZ SN pod sygnaturą I ZSK 37/22,

- przewinienia dyscyplinarnego z art. 107 § 1 u.s.p., w której Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych Piotr Schab przedstawił zarzuty sędziemu SO w Krakowie Rafałowi Lisakowi, obecnie rozpoznawana przez IOZ SN pod sygnaturą I ZSK 36/22,