Rzecznik Praw Obywatelskich zajął się skargą obywateli w tej sprawie. Chodzi o art. 75b ustawy prawo o ustroju sądów powszechnych (u.s.p.) wniosek sędziego o przeniesienie na inne miejsce służbowe niespełniający wymogów określonych w ustawie pozostawia się bez rozpoznania. W przypadku nieuwzględnienia wniosku sędzia może złożyć kolejny wniosek o przeniesienie nie wcześniej niż po upływie 3 lat, chyba że przyczyną nieuwzględnienia wniosku był jedynie brak wystarczającej liczby wolnych stanowisk sędziowskich w odniesieniu do liczby wniosków. Wniosek złożony przed upływem tego terminu pozostawia się bez rozpoznania. Przepis ten ma zastosowanie również do asesorów sądowych.
Czytaj więcej
Minister sprawiedliwości chce ograniczyć przenosiny sędziów. Wniosek będą mogli złożyć raz na trzy lata.
Autorzy skargi wskazali, że przed wprowadzeniem art. 75b do u.s.p. wnioski sędziów o przeniesienie na inne miejsce służbowe były składane w formie pisemnej. Nie trzeba było czekać na ogłoszenie o zamiarze obwieszczenia o wolnym stanowisku sędziowskim w sądzie, do którego planowało się przenieść. Skutkowało to dużą ilością wniosków o przeniesienie do sądów, które nie miały wolnych etatów i generowało niepotrzebne czynności osób zatrudnionych w Ministerstwie Sprawiedliwości.
Po wprowadzeniu przepisu art. 75b u.s.p. w czerwcu 2017 r. wniosek o przeniesienie składa się za pomocą systemu informatycznego i może on być złożony jedynie po ogłoszeniu o zamiarze obwieszczenia o wolnym etacie w danym sądzie, w 7-dniowym terminie. Zdaniem skarżących jest to wystarczające ograniczenie lawinowego składania wniosków przez to, że wolne etaty sędziowskie, zwłaszcza w niedużych sądach, pojawiają się rzadko.
RPO zwraca uwagę, że przepis art. 75b został negatywnie oceniony m.in. przez Krajową Radę Sądownictwa. Narusza zasadę niezawisłości sędziowskiej, bo daje Ministrowi Sprawiedliwości prawo do wydania swobodnej niepodlegającej uzasadnieniu decyzji, a to może być instrument umożliwiający wpływanie na sędziów. Zwłaszcza tych, którzy rozważają zmianę miejsca zamieszkania, również z niezależnych od siebie przyczyn.