W debacie Towarzystwa Ekonomistów Polskich w ramach nowego cyklu #GospodarkaMaGłos2024 poświęconej wyzwaniom, z którymi mierzy się polskiego rolnictwo, wzięli udział: Monika Piątkowska - prezes Izby Zbożowo-Paszowej, Wawrzyniec Czubak - profesor Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu i Grzegorz Brodziak – wiceprezes Polskiej Federacji Rolnej, prezes zarządu Goodvalley Agro. Debatę poprowadziła red. Krystyna Naszkowska.
W przetaczających się w ostatnich miesiącach przez Polskę protestach rolniczych najwięcej emocji budziły: Europejski Zielony Ład (EZŁ) i rzekomo niekontrolowany napływ produktów rolnych z Ukrainy. W rzeczywistości przyczyną problemów rolników jest spadek dochodów wynikający ze spadku cen na produkty rolne, co jest pokłosiem dobrego urodzaju i dużej podaży zbóż na rynkach światowych. W konsekwencji obserwujemy spadek cen zbóż nawet o 50 proc. w porównaniu do poziomu z roku 2022. Należy przy tym pamiętać, że w tej sytuacji, dzięki tańszej paszy, zyskują sektory produkcji zwierzęcej.
Pierwszy domniemany „winowajca”, czyli Europejski Zielony Ład, odnosi się do rolnictwa w dwóch strategiach unijnych: „od pola do stołu” i „bioróżnorodności”. Strategie te jeszcze nie weszły w życie, a więc nie mogły wpłynąć na poziom dochodów polskich rolników. Ponadto, zawarte w nich dobre praktyki rolnicze mają na celu nie zniszczenie, ale utrzymanie potencjału produkcyjnego i zwiększenie odporności rolnictwa na zmiany klimatu.
Należy podkreślić, że polskie rolnictwo zyskało na włączeniu się Polski do Unii Europejskiej. Od momentu akcesji do krajowego sektora trafiło 67,1 mld euro (ok. 300 mld zł) w ramach Wspólnej Polityki Rolnej. Dodatkowo polskie rolnictwo skorzystało na otwarciu się rynku europejskiego na produkty z Polski. Dzięki temu polski sektor rolny doświadczył niespotykanego w swojej historii skoku technologicznego i dochodowego. Jednocześnie od wielu lat wsparcie dla rolnictwa ze środków publicznych w postaci dopłat bezpośrednich uwarunkowane jest świadczeniem przez rolnika swego rodzaju usług na rzecz środowiska.
