W tym celu poszerzono podstawy odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. Przede wszystkim projekt wskazuje wprost na to, że podmiot zbiorowy odpowiada za każde przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. Projekt nie ogranicza więc (tak jak obecnie obowiązująca ustawa) odpowiedzialności podmiotu do konkretnie wymienionych w ustawie czynów. Na gruncie obowiązujących rozwiązań do przypisania odpowiedzialności podmiotowi zbiorowemu za czyn zabroniony niezbędny jest wyrok skazujący osobę fizyczną (pracownika lub członka zarządu) za określone przestępstwo, np. za korupcję, ustawienie przetargu, czy oszustwo. Według projektowanych przepisów warunkiem odpowiedzialności podmiotu zbiorowego nie będzie już wcześniejsze pociągnięcie do odpowiedzialności osoby fizycznej. Oznacza to, że organy ścigania: prokuratura, policja czy służby specjalne będą miały, w przypadku przestępstw ściganych z urzędu, obowiązek prowadzić czynności przeciwko podmiotowi zbiorowemu, niezależnie od postępowania przeciwko osobie fizycznej (pod warunkiem, że za ściganiem podmiotu zbiorowego przemawia interes społeczny).
Czytaj także: Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych: za co odpowie spółka, a za co menedżer
Przykładowo postępowanie karne przeciwko spółce z sektora budowlanego podejrzewanej o próbę „ustawienia" przetargu publicznego na budowę odcinka drogi, będzie mogło być wszczęte i prowadzone, nawet zanim służby rozpoczną postępowanie przeciwko konkretnym osobom, które, zdaniem organów ścigania, mogły być uwikłane w taki proceder po stronie spółki. Wystarczające będzie ustalenie, że do popełnienia czynu zabronionego w ogóle doszło.
Wina anonimowa
W projekcie oparto się na nieznanej w polskim prawodawstwie koncepcji tzw. winy anonimowej, która jest stosowana m.in. w prawie francuskim, niemieckim oraz austriackim. Zgodnie z tym rozwiązaniem odpowiedzialność podmiotu zbiorowego może mieć miejsce w przypadku wykazania w toku postępowania, że czyn zabroniony został popełniony. Nie będzie wymagane ustalenie w ramach postępowania konkretnej osoby fizycznej jako sprawcy tego przestępstwa.
W dotychczasowej literaturze i orzecznictwie ze względów praktycznych zasadniczo aprobowało się możliwość ustalenia winy organu lub osoby prawnej z zastosowaniem konstrukcji winy anonimowej (wyrok SN z 11maja 2005 r., III CK 652/04; wyrok SA w Krakowie z 24 października 2013 r., I ACA 839/13; wyrok SA w Szczecinie z 21 paźdiernika 2008 r., III APA 11/08). W chwili obecnej została ona wprowadzona wyraźnie na mocy przepisu ustawy. W praktyce ułatwiać to będzie dochodzenie odszkodowania od podmiotu zbiorowego.