Zakładanie firmy: Jakich formalności trzeba dopełnić, żeby otworzyć hotel

Wymagania związane ze świadczeniem usług hotelarskich określa ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (dalej: u.u.t.). Zgodnie z jej treścią usługi hotelarskie polegają na krótkotrwałym, ogólnie dostępnym wynajmowaniu domów, mieszkań, pokoi, miejsc noclegowych, a także miejsc na ustawienie namiotów lub przyczep samochodowych oraz świadczeniu w obrębie danego obiektu związanych z tym usług.

Takie usługi mogą być świadczone w obiektach hotelarskich, czyli: w hotelach, motelach, pensjonatach, na kempingach, w domach wycieczkowych, schroniskach, schroniskach młodzieżowych i na polach biwakowych, a także w innych obiektach, jeżeli spełniają minimalne wymagania co do wyposażenia oraz wymagania sanitarne, przeciwpożarowe i inne przewidziane we właściwych przepisach.

Krok 1.

Sprawdź, jakie wymagania musi spełniać hotel

Zgodnie z definicją zawartą w art. 36 pkt. 1 u.u.t. przez hotel należy rozumieć obiekt posiadający co najmniej dziesięć pokoi, w tym większość miejsc w pokojach jedno- i dwuosobowych, oraz świadczący szeroki zakres usług związanych z pobytem klientów. Motelem jest obiekt położony przy drodze, dysponujący parkingiem i posiadający co najmniej dziesięć pokoi, w tym większość miejsc w pokojach jedno- i dwuosobowych. Z kolei pensjonatem jest obiekt posiadający co najmniej 7 pokoi, świadczący dla swoich klientów całodzienne wyżywienie.

Przykład

Przedsiębiorca chce otworzyć hotel w budynku położonym na terenie jego nieruchomości. Zamierza urządzić w nim osiem pokoi mieszkalnych. Przepisy stwierdzają jednak, że hotelem jest obiekt posiadający co najmniej dziesięć pokoi. Wskazany wyżej budynek przedsiębiorcy nie może być więc zaszeregowany jako hotel, a przedsiębiorca nie może używać w odniesieniu do niego nazwy rodzajowej „hotel". Aby można było używać prawnie chronionej nazwy „hotel", konieczne jest uzyskanie decyzji marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce położenia danego obiektu o zaszeregowaniu obiektu do tego rodzaju i nadaniu mu kategorii (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 7 kwietnia 2010 r., sygn. VI ACa 511/09). W kodeksie wykroczeń przewidziano, że ten, kto, świadcząc usługi hotelarskie, używa nazw rodzajowych lub określenia kategorii obiektów hotelarskich bez decyzji lub niezgodnie z decyzją, podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny. Przedsiębiorca mógłby natomiast prowadzić w swoim budynku pensjonat, gdyby świadczył klientom całodzienne wyżywienie.

Dla hoteli ustalono pięć kategorii oznaczonych gwiazdkami. Wymagania co do wyposażenia oraz zakresu usług świadczonych w takich placówkach z uwzględnieniem ich kategorii określa rozporządzenie ministra gospodarki i pracy z 19 sierpnia 2004 r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie.

Przykład

W hotelu, który obejmuje powyżej 50 pokojów mieszkalnych, co najmniej jeden musi być dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Jeżeli w hotelu jest więcej niż 100 pokojów, dla każdych kolejnych rozpoczętych 100 pokojów takie wymagania musi spełniać dodatkowo co najmniej jeden pokój. Pokoje dla niepełnosprawnych powinny zostać wyposażone w poręcze i uchwyty ułatwiające korzystanie z urządzeń higieniczno-sanitarnych. Wyłączniki światła, sygnalizacja przywoławcza, telefon i sterowanie telewizorem powinny być dostępne z łóżka. Należy także zapewnić w nich umeblowanie umożliwiające korzystanie osobom poruszającym się na wózkach, w tym wysokość podjazdu min. 67 cm pod płytę stołu, biurka i umywalki.

We wskazanym wyżej rozporządzeniu dopuszczono odstępstwa od wymagań co do wyposażenia i zakresu świadczonych usług dla obiektów wpisanych do rejestru zabytków lub wykazu zabytków architektury i budownictwa oraz obiektów, których charakter zabytkowy jest oczywisty, jeżeli są spełnione następujące warunki:

- przedsiębiorca ubiegający się o zaszeregowanie obiektu hotelarskiego do określonego rodzaju i o nadanie kategorii przedstawi opinię wojewódzkiego konserwatora zabytków stwierdzającą, że spełnienie wymagań bez naruszenia zabytkowego charakteru obiektu nie jest możliwe,

- odstępstwo w niewielkim stopniu obniża spełnianie wymagań określonych dla danego rodzaju i kategorii obiektu hotelarskiego, a jest zrekompensowane spełnieniem w wyższym stopniu innych wymagań,

- w materiałach informacyjnych dotyczących obiektu hotelarskiego zostanie zamieszczona informacja o zabytkowym charakterze tego obiektu i związanych z tym odstępstwach od wymagań co do wyposażenia i zakresu świadczonych usług.

Krok 2.

Wystąp o promesę

Przed rozpoczęciem świadczenia usług przedsiębiorca musi uzyskać zaszeregowanie obiektu hotelarskiego do odpowiedniego rodzaju i kategorii. Zaszeregowania hotelu dokonuje marszałek województwa właściwy ze względu na miejsce jego położenia. Powołuje on zespół oceniający obiekty hotelarskie. Przed wydaniem decyzji może także zwrócić się o opinię do wyspecjalizowanych stowarzyszeń. W razie rozpoczęcia świadczenia usług w hotelu, który posiada już zaszeregowanie (np. po zakupieniu tego hotelu), przedsiębiorca musi wystąpić do właściwego marszałka województwa o potwierdzenie lub zmianę dotychczasowego zaszeregowania.

Natomiast przedsiębiorca, który zamierza rozpocząć świadczenie usług w hotelu i jest na etapie jego budowy lub przebudowy, może się ubiegać o przyrzeczenie zaszeregowania tego obiektu do odpowiedniego rodzaju i kategorii, czyli o wydanie promesy.

Promesę wydaje, na wniosek przedsiębiorcy, marszałek województwa właściwy ze względu na miejsce położenia danego obiektu. Ma ona formę decyzji administracyjnej i jest wydawana na czas określony nie dłuższy niż 2 lata.

Wniosek o wydanie promesy powinien zawierać w szczególności:

- oznaczenie przedsiębiorcy wraz z podaniem jego siedziby i adresu, a w wypadku gdy przedsiębiorcą jest osoba fizyczna – miejsca zamieszkania i adresu,

- nazwę danego hotelu, jeżeli usługi będą świadczone z użyciem jego nazwy własnej,

- określenie położenia obiektu wraz z podaniem jego adresu,

- wskazanie rodzaju obiektu i kategorii (np. hotel trzygwiazdkowy), o które ubiega się przedsiębiorca.

Do wniosku trzeba dołączyć ostateczną decyzję o pozwoleniu na budowę lub zmianę sposobu użytkowania obiektu. Trzeba także uiścić opłatę skarbową w kwocie 10 zł.

W okresie ważności promesy przedsiębiorca może używać nazwy rodzajowej: hotel i oznaczenia jego kategorii do celów informacyjnych i promocyjnych. Zasadą jest, że w tym czasie nie może świadczyć usług hotelarskich w obiekcie objętym promesą. Marszałek województwa może jednak w drodze postanowienia zezwolić na rozpoczęcie świadczenia usług hotelarskich przez przedsiębiorcę, który otrzymał promesę, po złożeniu przez niego kompletnego wniosku o zaszeregowanie danego obiektu do odpowiedniego rodzaju i kategorii.

Krok 3.

Zbierz dokumenty i uzyskaj zaszeregowanie

Po zakończeniu budowy lub przebudowy hotelu, w sytuacji gdy spełnia on wymagania podane w przepisach, w tym budowlane, sanitarne i przeciwpożarowe, przedsiębiorca powinien się zwrócić do właściwego marszałka województwa z wnioskiem o zaszeregowanie tego obiektu.

Taki wniosek powinien zawierać:

- nazwę i siedzibę lub nazwisko i imię oraz adres przedsiębiorcy, który będzie świadczyć usługi w hotelu objętym wnioskiem,

- NIP przedsiębiorcy oraz numer jego wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) albo Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG),

- nazwę hotelu, jeżeli usługi będą świadczone z użyciem jego nazwy własnej,

- określenie położenia hotelu wraz z podaniem jego adresu, numeru telefonu, a także – jeżeli dany obiekt je posiada – numeru faksu, adresu poczty elektronicznej oraz adresu strony internetowej,

- liczbę miejsc noclegowych, liczbę jednostek mieszkalnych oraz ich strukturę,