Sposób na eurosieroctwo

Rodzice będą mogli dobrowolnie ustanowić i wskazać patrona dla swoich pociech. Umowy w takich sprawach byłyby pod kontrolą sądu rodzinnego

Publikacja: 07.03.2011 03:49

Choć kodeks rodzinny przewiduje czasowe ograniczenie władzy rodzicielskiej, brakuje instytucji opieki nad dzieckiem, gdy z powodu jakichś przeszkód nie mogą jej wykonywać rodzice.

Ustanowienie podobnych regulacji wymuszają coraz powszechniejsze wyjazdy zagraniczne za pracą czy ze względów losowych.

Według badań Fundacji Prawo Europejskie potwierdzonych przez Akademię Pedagogiki Resocjalizacyjnej Pedagogium w Warszawie liczba tzw. eurosierot sięgnęła w 2008 r.

110 tys. Według badań MEN z 2009 r. dzieci bez opieki rodziców (nie tylko " eurosierot") było 290 tys. Kolejne otwarcia rynków pracy w maju 2011 r.  spotęgują to zjawisko. Problem pojawia się także podczas migracji wewnętrznej czy np. długotrwałego pobytu w szpitalu.

Chodzi o zapewnienie tym dzieciom nie tylko bieżącej pieczy, ale także reprezentacji prawnej: przy decyzjach majątkowych, edukacyjnych czy dotyczących leczenia. Chodzi też o reprezentację przed sądami: cywilnymi (np. spadki), dla nieletnich, a nawet karnych, gdy dziecko jest pokrzywdzonym. Jest wreszcie cała sfera czynności faktycznych w zarządzaniu mieniem dziecka.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy

przewiduje procedury i narzędzia stosowane, gdy rodzice nie są w stanie pełnić władzy rodzicielskiej. W razie przemijającej przeszkody w jej wykonywaniu, także długotrwałego wyjazdu rodziców, sąd opiekuńczy może orzec jej zawieszenie (art. 110) i ustanowić opiekuna. Można także na podstawie art. 109 krio ograniczyć władzę rodzicielską i powierzyć ją rodzinie zastępczej, ale w ograniczonym zakresie. Wszystkie te procedury mają jednak wady: sąd wkracza już po zaistnieniu zdarzenia uzasadniającego interwencję, procedury sądowe są nadto przewlekłe i często przykre dla zainteresowanych.

Do Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego przy MS trafiły dwie koncepcje. Pierwsza (prof. Jerzego Pisulińskiego) to rodzaj opieki tymczasowej: opiekunem sąd ustanawiałby osobę wskazaną przez rodziców, określając jej uprawnienia i obowiązki względem dziecka i jego majątku.

Druga koncepcja zostawia określenie zadań i obowiązków patrona rodzicom – w pisemnej umowie o patronat. Z tym że były dwa pomysły. Jeden – by nie było żadnej wstępnej kontroli takiej umowy, drugi – by dla jej ważności zgodę wyrażał wójt (burmistrz), który przed wydaniem decyzji i odpowiedniego zaświadczenia dla patrona przeprowadzałby wywiad środowiskowy (od jego decyzji przysługiwałoby odwołanie do sądu).

– I ta druga koncepcja została przyjęta, choć wymaga szczegółowego dopracowania – powiedział "Rz" sędzia Rober Zegadło, sekretarz komisji.

Szukamy prostego rozwiązania, które zabezpieczy interesy dziecka, a jednocześnie będzie ułatwieniem dla rodziców. Które pozwoli ominąć długotrwałe procedury sądowe – wskazuje dr Paweł Jaros, sędzia rodzinny, ekspert MS.

Antoni Szymański, socjolog, członek Zespołu ds. Rodziny Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu Polski

Ponieważ  zjawisko pozostawiania dzieci przez oboje rodziców wyjeżdżających za granicę do pracy jest bardzo powszechne, a procedury sądowe dość trudne, projekt uproszczenia jest pożądany. Powierzenie opieki patronowi przez rodziców powinno jasno określać jego prawa i obowiązki. Nie ma potrzeby, żeby zawieranie takiej umowy oraz to, jak się z niej patron wywiązuje, odbywały się pod nadzorem sądu rodzinnego. To przecież rodzice wskażą patrona i  państwo nie musi ingerować w każdą taką sytuację. Byłoby to nadmierne wkraczanie w sprawy rodzin. Nadto sądy rodzinne i kuratorzy w obecnym składzie nie byliby w stanie ich kontrolować, zważywszy, że takich sytuacji jest kilkaset tysięcy.

Etap legislacyjny: w sejmowej Komisji Kodyfikacyjnej

Czytaj też

»

Eurosieroty potrzebują patronów w kraju

Choć kodeks rodzinny przewiduje czasowe ograniczenie władzy rodzicielskiej, brakuje instytucji opieki nad dzieckiem, gdy z powodu jakichś przeszkód nie mogą jej wykonywać rodzice.

Ustanowienie podobnych regulacji wymuszają coraz powszechniejsze wyjazdy zagraniczne za pracą czy ze względów losowych.

Pozostało 93% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów