Majątek wspólny i osobisty małżonków

Sakramentalne „tak" to nie tylko przyrzeczenie wierności i dbałości o drugą osobę. To również powiązania majątkowe

Publikacja: 16.02.2012 07:00

W praktyce wiele osób zdaje się o tym zapominać. Często wynika to nie tyle z braku troski o własny majątek, ile z nadmiernej ufności pokładanej w drugiej osobie. Tymczasem życie potrafi płatać figle i może się okazać, że ktoś, z kim mieliśmy spędzić resztę życia, zaciągnie olbrzymie długi, rozpocznie prowadzenie biznesu, który nie wypali itp. A my będziemy musieli za to odpowiadać. Skoro majątek jest wspólny, to i odpowiedzialnością za długi trzeba będzie się podzielić, zwłaszcza gdy się zgodziliśmy na ich zaciągnięcie.

Z art. 31 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika jednoznacznie, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (tzw. wspólność ustawowa). Obejmuje ona przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (np. gdy jedno z nich nie pracuje, lecz zajmuje się domem i dziećmi).

Bez znaczenia jest zaś to, czy nabycie następuje ze środków pochodzących z majątku wspólnego czy też z dochodów z majątku osobistego każdego z małżonków (choć w tym przypadku są też wyjątki, np. przedmioty nabyte przez każdego z małżonków w czasie trwania wspólności w zamian za stanowiące ich majątek osobisty przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności majątkowej – nie wejdą do majątku wspólnego).

Do majątku wspólnego należą w szczególności pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków (np. z prowadzonej firmy – indywidualnie lub razem z małżonkiem). Do majątku wspólnego należą również środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków oraz kwoty składek zaewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wspólne są też dochody z majątku wspólnego, jak też z majątku osobistego każdego z małżonków. Przez dochody należy rozumieć nie tylko wartości pieniężne, ale również pożytki naturalne (np. płody) oraz pożytki cywilne (np. czynsz dzierżawy czy najmu).

Generalnie do majątku wspólnego należało będzie wszystko to, co nie wchodzi do majątku osobistego (o tym, co wchodzi w jego zakres mówi art. 33 k.r.o. >patrz ramka.

Ustawowa wspólność majątkowa nie jest jednak obowiązkowa. Małżonkowie mogą przez umowę małżeńską zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ograniczyć, rozszerzyć albo wyłączyć (i wprowadzić rozdzielność majątkową). Mają też możliwość ustanowienia rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków.

Czasem warto o tych rozwiązaniach pomyśleć. I to odpowiednio wcześnie, zwłaszcza gdy w grę wchodzi próba ochrony majątku przed wierzycielami.

Nie wszystko może być wspólne

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

- przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej,

- przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił,

- prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom,

- przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków,

- prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie,

- przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość,

- wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków,

- przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków,

- prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy,

- przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

 

 

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów