Reklama

Listy zastawne: klucz do tańszych kredytów mieszkaniowych?

Regulacje podatkowe dotyczące listów zastawnych mogłyby obniżyć ceny kredytów mieszkaniowych – ocenia środowisko bankowe i proponuje odpowiednie zmiany. Ministerstwo Finansów wstępnie mówi jednak „nie”.

Publikacja: 02.07.2025 04:35

Regulacje podatkowe dotyczące listów zastawnych mogłyby obniżyć ceny kredytów mieszkaniowych

Regulacje podatkowe dotyczące listów zastawnych mogłyby obniżyć ceny kredytów mieszkaniowych

Foto: Adobe Stock

– Zakup czy remont nieruchomości to najważniejsza decyzja inwestycyjna w życiu człowieka, musimy mieć pomysł jak wspierać w tym gospodarstwa domowe – podkreślał Jan Krzysztof Bielecki, były premier i przewodniczący Rady Programowej EKF, podczas wtorkowej dyskusji. 

Czym są listy zastawne i dlaczego są ważne?

Listy zastawne to długoterminowe dłużne papiery wartościowe emitowane przez banki hipoteczne. Ich wyjątkowość polega na tym, że są zabezpieczone portfelem kredytów hipotecznych, co czyni je instrumentami o bardzo wysokim poziomie bezpieczeństwa. Mimo to, w Polsce rynek listów zastawnych jest marginalny – w 2023 roku zaledwie 3,8 proc. kredytów hipotecznych było refinansowanych w ten sposób, podczas gdy w Danii wskaźnik ten sięga nawet 100 proc., a średnia unijna to 26 proc.

Bielecki zaznaczył, że by listy zastawne zaczęły działać na większą skalę, konieczne jest współdziałanie wielu instytucji (w tym banków, KNF, NBP, GPW, itp.), a także zmian legislacyjnych, w tym podatkowych. Jedną zaś z kluczowych korzyści miałoby być tańsze finansowanie potrzeb mieszkaniowych Polaków, w porównaniu z tradycyjnych kredytów o zmiennym oprocentowaniu.

Czytaj więcej

Jak sprawić, by pieniądze Polaków wreszcie zaczęły pracować?

– Gdyby wartość aktywów odpowiadających wyemitowanym listom zastawnym została zwolniona z tzw. podatku bankowego, koszt kredytu dla każdego klienta w ich bazie mógłby zostać obniżony o około 30 punktów bazowych – wyliczał Wojciech Papierak, prezes PKO Banku Hipotecznego.

Reklama
Reklama

Jak ożywić rynek listów zastawnych?

PKO BH, największy bank hipoteczny w Polsce, niedawno wyemitował euroobligacje hipoteczne o wartości 500 mln eur. dla inwestorów instytucjonalnych, a jesienią planuje emisję detalicznych papierów. Aby pobudzić ten rynek w Polsce i zachęcić zarówno inwestorów indywidualnych, jak i instytucjonalnych do kupowania listów zastawnych, środowisko bankowe, w ramach prac Europejskiego Kongresu Finansowego (EKF), wypracowało kilka rekomendacji.

Postulowane jest m.in. wprowadzenie zachęt podatkowych (np. zwolnienia z podatku Belki dla inwestorów indywidualnych) i prawnych. Nowe rozwiązania miałyby pozwolić obywatelom przekazywać listy zastawne deweloperom w formie wkładu własnego na zakup mieszkania (zamiast gotówki) z pominięciem podatku dochodowego.

Dalej EKF proponuje włączyć listy zastawne do limitów inwestycyjnych instytucji zbiorowego inwestowania (np. Pracowniczych Programów Kapitałowych), zrównać je z instrumentami rynku pieniężnego na potrzeby m.in. funduszy inwestycyjnych, stworzyć na GPW platformy obrotu, itp.

Czytaj więcej

MF nie chce karać „złych banków”. Ale i tak dołoży im podatków

Zdaniem EKF, te działania sprawiłyby, że listy zastawne byłyby traktowane jako bezpieczne instrumenty, na równi z obligacjami skarbowymi Ministerstwa Finansów, co dodatkowo zachęciłoby Polaków do długoterminowego oszczędzania.

Zwolnienie z podatków? Co na to resort finansów?

Mimo entuzjazmu środowiska bankowego, przedstawiciele instytucji publicznych podchodzą do tematu z większą ostrożnością. Jurand Drop, wiceminister finansów, retorycznie pytał, czy brak zachęt podatkowych jest rzeczywiście podstawową barierą rozwoju rynku listów zastawnych. – Sytuacja finansowa sektora oceniana jest jako dobra, czy nawet bardzo dobra. Nie można mówić, że jest bardzo źle, skoro jest dobrze, i oczekiwać poparcia dla zwolnień podatkowych dla banków – mówił też Jurand.

Reklama
Reklama

Wiceminister poinformował, że Ministerstwo Finansów dotychczas nie poparło propozycji podatkowych dotyczących listów zastawnych, zgłoszonych w ramach projektu deregulacyjnego „SprawdzaMY”. Obejmowały one m.in. zwolnienie listów zastawnych z podatku od zysków kapitałowych (podatku Belki) czy wyłączenie ich z podstawy opodatkowania podatkiem bankowym.

Czytaj więcej

Otwarcie na dialog, czekanie na konkretne działania

– To jest krótkowzroczne patrzenie – ripostował prof. Leszek Pawłowicz, koordynator EKF. – System opodatkowania banków jest „kompletnie irracjonalny”, zwłaszcza w kontekście opodatkowania udzielania kredytów, a nie np. dochodów z rezerw obowiązkowych – zaznaczył.

Minister Finansów Andrzej Domański zapowiedział niedawno, że jego resort wkrótce przedstawi projekt zmian w podatku od zysków kapitałowych.

– Zakup czy remont nieruchomości to najważniejsza decyzja inwestycyjna w życiu człowieka, musimy mieć pomysł jak wspierać w tym gospodarstwa domowe – podkreślał Jan Krzysztof Bielecki, były premier i przewodniczący Rady Programowej EKF, podczas wtorkowej dyskusji. 

Czym są listy zastawne i dlaczego są ważne?

Pozostało jeszcze 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Finanse
"MF otwarte na zmiany". Pierwsze konsultacje projektu Osobistego Konta Inwestycyjnego.
Finanse
Andrzej Domański: OKI to priorytetowy projekt Ministerstwa Finansów
Finanse
Minister Andrzej Domański tłumaczy, jak będzie działać Osobiste Konto Inwestycyjne
Finanse
Portret finansowy młodych. Nie jest różowo
Finanse
Zmiany kadrowe w KNF. Sebastian Skuza odwołany ze stanowiska
Reklama
Reklama