Gmina pyta, rejestr odmawia

Gmina, w której mieszka dłużnik alimentacyjny, ma podjąć działania dyscyplinujące, które skłonią go do łożenia na dziecko. Nakazuje to art. 5 ust. 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=013F630687F54C46969125562366D0D3?id=295707]ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (DzU z 2009 r. nr 1, poz. 7 ze zm.[/link]). Jednym z ostatecznych środków jest skierowanie wniosku do starosty o zatrzymanie prawa jazdy (zob. ramka).

Zanim świadczeniodawcy prześlą wniosek do starosty, chcieliby wiedzieć, czy niesolidny rodzic taki dokument posiada, a jeśli tak – kto go wydał. Trudności pojawiają się, gdy otrzymał prawo jazdy na terenie innego starostwa.

– Bez wiedzy, czy i gdzie zostało wydane prawo jazdy, trudno nam wnioskować o jego zatrzymanie. Po co np. uruchamiać procedury, jeśli dłużnik go nie ma? Poza tym wniosek należy skierować do tego starosty, który je wydał, a nie zawsze jest to ten właściwy ze względu na obecne miejsce zamieszkania dłużnika. Trudno to ustalić, bo dłużnicy uchylający się od płacenia na dzieci nie mają interesu w dopełnianiu obowiązków związanych z przemeldowaniem – twierdzi Małgorzata Harasimowicz, dyrektor Wydziału Świadczeń Rodzinnych w Toruniu.

Gdzie zatem świadczeniodawcy szukają informacji?

– W ostatnim półroczu obserwujemy rosnące zainteresowanie organów samorządowych pozyskiwaniem danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK) – przyznaje Jacek Sońta, naczelnik Wydziału Komunikacji i Promocji MSWiA. Okazuje się jednak, że sama gmina nie może liczyć na pomoc instytucji, która ma pełną informację na ten temat. Dlaczego?

[srodtytul]CEPiK odmawia...[/srodtytul]

MSWiA wyjaśnia, że organem prowadzącym postępowanie w sprawie odbierania dłużnikom alimentacyjnym prawa jazdy jest organ właściwy w sprawach wydawania uprawnień do kierowania pojazdami, czyli starosta powiatowy (art. 5 ust. 5 ustawy alimentacyjnej). On też jest uprawniony do bezpłatnego pozyskania danych osobowych z ewidencji kierowców na podstawie art. 100c ust. 1 pkt 8 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=34E5CA13F39BE5585D80692A55449E5F?id=178080]ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (DzU z 2005 r. nr 108, poz. 908 ze zm.)[/link].

W opinii MSWiA kierownik ośrodka pomocy społecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy nie ma ani interesu, ani uprawnienia do samodzielnego występowania z wnioskiem o udostępnienie danych osobowych z ewidencji kierowców. Organ właściwy dłużnika – w myśl art. 4 ust. 3 ustawy alimentacyjnej – na potrzeby postępowania może upoważnić kierownika OPS lub innej jednostki organizacyjnej gminy, a także inną osobę na wniosek kierownika OPS lub innej jednostki organizacyjnej gminy, ale tylko do prowadzenia wywiadu alimentacyjnego oraz odebrania oświadczenia majątkowego. Gmina, szukając danych o prawie jazdy, musi więc skorzystać z pośrednictwa starosty.

– Mamy łatwiej, bo prezydent miasta, z którego upoważnienia wykonujemy zadania dotyczące świadczeń rodzinnych, jest jednocześnie starostą. Ale z pewnością trudniej uzyskać informacje małym gminom, w których takiego zbiegu nie ma – twierdzi Regina Politowicz, dyrektor Wydziału Świadczeń Społecznych w Bydgoszczy.

[srodtytul]... i minister też[/srodtytul]

Prawo o ruchu drogowym przewiduje jeszcze jedną ścieżkę uzyskania informacji, ale jak się okazuje – także nieskuteczną.

Zgodnie z art. 100c ust. 3 można udostępnić dane zgromadzone w ewidencji kierowców innym podmiotom, jeżeli wykażą swój uzasadniony interes oraz dokonają opłaty.

– Kierownicy OPS lub innych komórek samorządu terytorialnego nie mają żadnego interesu w pozyskaniu danych z ewidencji kierowców, skoro nie prowadzą omawianego postępowania. Przepis wskazuje na fakultatywną formę działania ministra spraw wewnętrznych i administracji – organ może także odmówić udostępnienia danych – odpowiedział „Rz” Jacek Sońta.

[ramka][b]Kiedy można zatrzymać prawo jazdy[/b]

Organ właściwy dłużnika (wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwego ze względu na jego miejsce zamieszkania) składa wniosek o ściganie za przestępstwo niealimentacji (art. 209 § 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=E7AE6C9E24E3F7F14DC6E984B9FA0FD4?id=74999]k.k.[/link]) oraz kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego, jeżeli dłużnik:

- uniemożliwia przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego lub

- odmówił złożenia oświadczenia majątkowego,