Podział majątku wspólnego po rozwodzie

Jeśli przy podziale majątku dorobkowego po rozwodzie małżonek chce, aby sąd uwzględnił jego nakłady, powinien o to wystąpić na początku sprawy

Publikacja: 05.07.2012 08:45

Kłopoty małżonków przy podziale majątku po rozwodzie

Kłopoty małżonków przy podziale majątku po rozwodzie

Foto: Fotorzepa, Michał Walczak Michał Walczak

Inaczej może stracić bezpowrotnie to uprawnienie (i ten majątek). Wprawdzie sądy cywilne nie zawsze są tak rygorystyczne, ale w tej sprawie akurat były. Co ważniejsze, Sąd Najwyższy (sygnatura akt: CSK 323/11) uznał, że miały rację.

Wspólność i rozwód

Kwestia ta wynikła w sprawie o podział majątku dorobkowego między byłymi małżonkami: Andrzejem i Katarzyną P. Zgodnie z art. 45 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego każde z małżonków może żądać zwrotu wydatków i nakładów ze swego majątku osobistego na majątek wspólny, chyba że chodziłoby o nakłady spożytkowane w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, które nie zwiększyły wartości majątku w chwili ustania wspólności.

Najczęściej wspólność majątkowa ustaje w związku z rozwodem. I tak było tym razem.

Zabrakło roszczenia o nakłady

Sąd rejonowy po ustaleniu, że w skład majątku dorobkowego wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, dokonał podziału w ten sposób, że mieszkanie przyznał byłej żonie, a na rzecz byłego męża zasądził od niej  269 tys. zł spłaty (z odsetkami, gdyby nie dochowała ustalonych terminów płatności).

Sąd rejonowy nie uwzględnił zgłoszonego przez kobietę w trakcie postępowania roszczenia o zwrot nakładów z jej majątku odrębnego na majątek wspólny, ponieważ nie tylko nie wykazała, ale nawet nie wskazała na czas, że takie roszczenie w ogóle jej przysługuje. Mimo bowiem wezwania sądu nie określiła kwotowo owych nakładów.

Tylko na wniosek w pierwszej instancji

Sąd okręgowy nie uwzględnił jej apelacji i o tyle tylko zmienił wyrok, że zmniejszył spłatę do 200 tys. zł, ponieważ mężczyzna w trakcie procesu zmniejszył swoje żądanie do tej właśnie kwoty, a sąd nie może zasądzić ponad  żądania strony. Odnosząc się do kwestii zwrotu nakładów, sąd okręgowy wskazał, że w tym zakresie sąd nie orzeka z własnej inicjatywy (z urzędu), lecz zawsze na wniosek zainteresowanego.

Sąd Najwyższy podzielił to stanowisko.

– Wprawdzie praktyka sądów powszechnych w omawianym zakresie nie jest jednolita, co należy uznać  za zjawisko niepożądane – wskazał w uzasadnieniu sędzia Tadeusz Wiśniewski – to jednak w orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony jest pogląd, że o zwrocie wydatków i nakładów z majątku odrębnego na majątek wspólny sąd orzeka wyłącznie na wniosek zgłoszony w I instancji, a domagający się ich zwrotu zobowiązany jest dokładnie określić te żądania zgodnie z art. 187 § 1 pkt 1 kodeksu postępowania cywilnego. Przepis ten mówi, że pozew powinien zawierać dokładne określenie żądania, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu. Z kolei zgodnie z art. 321 § 1 kodeksu postępowania cywilnego sąd jest związany żądaniem i nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był nim objęty.

Procedura

Podział majątku dorobkowego

Na podstawie art. 43 – 46 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego

Inaczej może stracić bezpowrotnie to uprawnienie (i ten majątek). Wprawdzie sądy cywilne nie zawsze są tak rygorystyczne, ale w tej sprawie akurat były. Co ważniejsze, Sąd Najwyższy (sygnatura akt: CSK 323/11) uznał, że miały rację.

Wspólność i rozwód

Pozostało 91% artykułu
W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"