Sąd Rejonowy w Białej Podlaskiej dwukrotnie przedłużał pobyt rodziny w strzeżonym ośrodku, nie odnosząc się wcale do dobra dzieci pana X, lub czyniąc to w sposób bardzo pobieżny. Decydując o pozbawieniu rodziny wolności, sąd rejonowy opierał się wyłącznie o zaświadczenia Straży Granicznej, stwierdzające brak przeciwwskazań do dalszego pobytu dzieci w ośrodku. Tymczasem, w dokumentacji medycznej prowadzonej przez ośrodek znalazły się informacje o tym, że dzieci źle znoszą pobyt w warunkach izolacji. W wyniku konsultacji psychiatrycznej, u chłopca stwierdzono zaburzenia emocjonalne. W rezultacie, przepisano mu przyjmowanie leków o działaniu przeciwlękowym i uspokajającym. W międzyczasie pan X dołączył do dokumentacji zaświadczenie od lekarza, który sprawował nad rodziną opiekę medyczną podczas ich pobytu na terytorium Niemiec, wskazujące, że dzieci cierpią na zespół stresu pourazowego (PTSD) i powinny kontynuować leczenie rozpoczęte w Niemczech. Mimo powołania się na pogarszający się stan zdrowia dzieci i negatywny wpływ detencji na ich stan psychofizyczny, Straż Graniczna odmówiła zwolnienia rodziny z ośrodka strzeżonego, a Sąd Rejonowy w Białej Podlaskiej utrzymał to postanowienie w mocy.
W związku z wyznaczeniem na 4 lipca 2019 r. posiedzenia w sprawie ponownego przedłużenia pobytu rodziny w ośrodku strzeżonym, HFPC postanowiła wziąć udział w postępowaniu w charakterze organizacji społecznej i zaprezentować swoje stanowisko.
Przedstawicielka Fundacji odniosła się do standardów prawa międzynarodowego, nakazujących ochronę najlepszego interesu dziecka we wszystkich postępowaniach, które go dotyczą. Wskazała także na niedawne orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Bistieva przeciwko Polsce, w którym Trybunał uznał naruszenie przez Polskę art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka z uwagi na przedłużający się pobyt rodziny cudzoziemców z trójką dzieci w strzeżonym ośrodku.
W niniejszej sprawie niepokojące zdaniem HFPC jest także to, że pobyt rodziny w ośrodku strzeżonym ma na celu zabezpieczenie postępowania toczącego się przed Szefem Urzędu do Spraw Cudzoziemców w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu, które to postępowanie, bez winy cudzoziemca, uległo przedłużeniu. Urząd poinformował cudzoziemca, że z uwagi na dużą liczbę rozpoznawanych obecnie spraw, nie będzie możliwe rozpatrzenie złożonego przez niego odwołania w terminie określonym w przepisach kodeksu postępowania administracyjnego. Termin załatwienia sprawy został w związku z tym przesunięty na wrzesień.
HFPC wniosła o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, bo zdaniem Fundacji w sprawie zaszła potrzeba ochrony niezwykle ważnych interesów w obszarze ochrony wolności i praw człowieka. Sąd uwzględnił wniosek i wysłuchał naszego stanowiska, ale ostatecznie przychylił się do wniosku Straży Granicznej i przedłużył pobyt pana X i jego dzieci w ośrodku strzeżonym o kolejne 3 miesiące. HFPC kontynuuje zaangażowanie w sprawę w dalszym toku postępowania