Sądy mają samodzielnie oceniać czy substancja jest środkiem psychotropowym czy zastępczym - Izba Karna Sądu Najwyższego

Rolą sądu jest samodzielna ocena rodzaju środka zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia o wykazie substancji psychotropowych i środków odurzających – przesądziła właśnie Izba Karna Sądu Najwyższego.

Pytanie zadał jeden z sądów okręgowych w Polsce. Brzmiało ono: czy substancja zawierająca GPL, czyli pigułka gwałtu, jest substancją psychotropową czy środkiem zastępczym?

Czytaj też:

RPO chce zmiany definicji zgwałcenia w kodeksie karnym

Zagadnienie to powstało na tle sprawy karnej Tomasza G. Mężczyzna handlował pigułkami gwałtu. Prokurator zarzucał mu popełnienie siedmiu przestępstw wprowadzenia do obrotu środka zawierającego GBL (gamma-butyrolakton). Za te przestępstwa Sąd Okręgowy w K. 14 lutego 2020 r. skazał oskarżonego na pięć lat więzienia.

Od wyroku odwołał się adwokat skazanego. Podnosił w apelacji, że środek gamma-butyrolakton, który był przedmiotem przestępstwa, nie jest środkiem psychotropowym, tylko zastępczym.

Wskazał na dwie różne opinie biegłych, którzy nie byli zgodni, czy istotnie jest to środek psychotropowy. Z komunikatu głównego inspektora sanitarnego nr 3/2016 wynika natomiast, że takim środkiem pigułka gwałtu jest. Komunikat nie jest jednak prawnie wiążący.

Problem tkwi nie w tym, czym jest substancja, lecz w interpretacji ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z 2005 r., a konkretnie – rozporządzenia ministra zdrowia z 17 sierpnia 2018 r. w sprawie zakazu substancji psychotropowych, a w szczególności, czy ester wewnątrzcząsteczkowy jest estrem wymienionym w grupie GHP.

Sąd Najwyższy odmówił podjęcia uchwały w tej sprawie, ale problem rozstrzygnął tezowanym postanowieniem.

– Sąd apelacyjny dysponuje dwoma sprzecznymi stanowiskami, ale zaistniała sprzeczność ma charakter sporu o podobieństwo związku chemicznego GBL do związków chemicznych wskazanych w rozporządzeniu – uznał SN.

I dodał, że przepisy dopuszczają np. możliwość powołania innych biegłych w celu wyjaśnienia rozbieżności. W pierwszej kolejności oceny tej powinien jednak dokonać konkretny sąd odwoławczy.