Reklama
Rozwiń
Reklama

Świadkowie mają być lepiej chronieni

Upowszechnienie przesłuchania w postaci wideokonferencji oraz zasady poufności danych dotyczących miejsca zamieszkania i zatrudnienia – takie rozwiązania mają poprawić ochronę świadków w sprawach karnych.

Publikacja: 02.12.2013 14:08

Świadkowie mają być lepiej chronieni

Foto: Fotorzepa, Michał Walczak

Interpelację poselską w sprawie niewystarczającej ochrony świadków składających zeznania w procesach karnych złożyli do Ministra Sprawiedliwości posłowie Platformy Obywatelskiej Józef Lassota i Anna Nemś. Powołują się oni na opinie ekspertów.

Zwracają oni uwagę na fakt, iż świadkowie zeznający w procesach karnych w Polsce nie mogą liczyć na takie gwarancje, jakie przysługiwałyby im w innych krajach unijnych w związku ze złożeniem zeznań obciążających przestępców. Przykładowo w Wielkiej Brytanii, Belgii, na Węgrzech, Słowacji czy we Włoszech świadkom przysługuje prawo do relokacji (zmiany miejsca zamieszkania) czy też zmiany tożsamości lub wyglądu. Tego rodzaju możliwości są w Polsce zarezerwowane jedynie dla świadków koronnych, a więc byłych przestępców decydujących się zeznawać przeciwko swoim mocodawcom lub wspólnikom.

Dalej posłowie zauważają, iż w Polsce świadkowie przestępstw, którzy nie popełnili żadnych czynów niedozwolonych, są zobowiązani do złożenia zeznań i mimo że nie posiadają ochrony należnej świadkom koronnym, nie mogą, w przeciwieństwie do oskarżonych, odmówić składania zeznań.

Zdaniem ekspertów katalog ochrony świadków powinien ulec jak najszybszej zmianie na ich korzyść i musi być adresowany do wszystkich zeznających, a nie tylko zarezerwowany dla świadków koronnych. - Zmiana przepisów w tym zakresie z pewnością wpłynęłaby nie tylko na poprawę bezpieczeństwa świadków, ale również poprawiłaby jakość składanych przez nich zeznań – piszą posłowie.

Udzielający odpowiedzi na interpelację wiceminister Michał Królikowski podkreślił, iż zmiany wprowadzane w ostatnich latach do procedury karnej w większym stopniu skupiają się na prawach i interesach pokrzywdzonych oraz świadków. Za przykład podaje wprowadzenie do Kodeksu postępowania karnego dyrektywy, uwzględniającego w postępowaniu karnym prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego, najczęściej występującego także w charakterze świadka (art. 2 § 1 pkt 3 K.p.k.).

Reklama
Reklama

Jednocześnie Królikowski zaznacza, iż pomimo tych pozytywnych zmian wprowadzonych w ostatnich latach z inicjatywy Ministerstwa Sprawiedliwości, nadal brak jest kompleksowego aktu prawnego mającego na celu ochronę każdego świadka i pokrzywdzonego, w szczególności w wypadku realnego niebezpieczeństwa dla jego życia lub zdrowia z uwagi na obowiązek złożenia zeznań obciążających sprawców przestępstw.

Wiceminister poinformował, iż w resorcie sprawiedliwości podjęto prace nad projektem ustawy o ochronie pokrzywdzonego i świadka. Ma ona określać zasady, warunki, zakres i sposób udzielania, cofania oraz zakończenia ochrony lub pomocy pokrzywdzonemu i świadkowi w postępowaniu karnym i karnoskarbowym.

Podstawowym założeniem projektu jest wprowadzenie instrumentów ochrony i pomocy pokrzywdzonemu i świadkowi w procesie karnym z podziałem na dwie zasadnicze grupy: instrumenty „miękkie", do których nielimitowany dostęp miałby każdy pokrzywdzony i świadek w procesie karnym, oraz instrumenty oparte na regulacjach ustawy o świadku koronnym, które realizowane będą w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia pokrzywdzonego lub świadka. Ponadto projekt zakłada wprowadzenie wielu szczegółowych rozwiązań procesowych wpływających na bezpieczeństwo świadków w postępowaniu karnym, m.in. upowszechnienie przesłuchania w postaci wideokonferencji oraz zasady poufności danych dotyczących miejsca zamieszkania i zatrudnienia świadka.

Prace nad projektem ustawy znajdują się w fazie wewnątrzresortowej.

Interpelację poselską w sprawie niewystarczającej ochrony świadków składających zeznania w procesach karnych złożyli do Ministra Sprawiedliwości posłowie Platformy Obywatelskiej Józef Lassota i Anna Nemś. Powołują się oni na opinie ekspertów.

Zwracają oni uwagę na fakt, iż świadkowie zeznający w procesach karnych w Polsce nie mogą liczyć na takie gwarancje, jakie przysługiwałyby im w innych krajach unijnych w związku ze złożeniem zeznań obciążających przestępców. Przykładowo w Wielkiej Brytanii, Belgii, na Węgrzech, Słowacji czy we Włoszech świadkom przysługuje prawo do relokacji (zmiany miejsca zamieszkania) czy też zmiany tożsamości lub wyglądu. Tego rodzaju możliwości są w Polsce zarezerwowane jedynie dla świadków koronnych, a więc byłych przestępców decydujących się zeznawać przeciwko swoim mocodawcom lub wspólnikom.

Reklama
Sądy i trybunały
Waldemar Żurek ujawnia projekt reformy KRS. Liczy na poparcie prezydenta
Materiał Promocyjny
Czy polskie banki zbudują wspólne AI? Eksperci widzą potencjał, ale też bariery
Nieruchomości
Można już składać wnioski o bon ciepłowniczy. Ile wynosi i komu przysługuje?
Służby mundurowe
W 2026 roku wojsko wezwie nawet 235 tys. osób. Kto jest na liście?
Nieruchomości
Ważne zmiany dla każdego, kto planuje budowę. Ustawa przyjęta
Materiał Promocyjny
Urząd Patentowy teraz bardziej internetowy
Nieruchomości
Rząd kończy z patologiami w spółdzielniach mieszkaniowych. Oto, co chce zmienić
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama