Sprawa Jakuba T. jeszcze raz przed sądem

Sejm poprawił wczoraj (20 stycznia 20111 r. ) kodeks karny i procedurę karną.

[b][link=http://www.rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/pdf/druk_3597_2010.pdf] Zobacz rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3597) PDF. [/link][/b]

Dzięki zmianom łatwiej będzie rozstrzygać sprawy na styku sądów krajowych i zagranicznych. Zaistnieje także możliwość odwołania od postanowienia o areszcie tymczasowym wydanego przez sąd odwoławczy.

[srodtytul]Nasze więzienie, obca sankcja[/srodtytul]

Najważniejsza zmiana dotyczy zagranicznych wyroków przejmowanych przez Polskę do wykonania. [b]Dziś kilkadziesiąt osób skazanych za granicą odsiaduje w polskim więzieniu wyrok, którego nie przewiduje nasz kodeks karny[/b]. A wszystko to za sprawą jednego z przepisów procedury karnej, który wprawdzie pozwala polskiemu sądowi na przypisanie naszej kwalifikacji czynu, ale już w następnym zdaniu wiąże sąd wyrokiem zagranicznym.

Rozbieżności najlepiej widać w sprawie Jakuba T., skazanego za gwałt na Brytyjce na dożywocie. Odsiaduje on w Polsce wyrok dożywocia, mimo że nasz kodeks nie przewiduje takiej kary za gwałt.

Dzięki noweli nasz sąd nie będzie musiał ślepo respektować wyroków zagranicznych sądów. Czasem będzie mógł wręcz obniżyć sankcję.

Na czym zmiana polega? Otóż polski sąd, przejmując do wykonania karę osoby wydanej w drodze europejskiego nakazu aresztowania, będzie mógł zakwalifikować czyn według polskiego prawa i wymierzyć karę według niego.

Na tym nie koniec. Kilkaset spraw, w których Polska po akcesji 1 maja 2004 r. przejęła kary do wykonania i zatwierdziła zagraniczny wyrok, doczeka się ponownej analizy. Sprawy takie będą wznawiane. Na dobrodziejstwo ponownego przejrzenia zagranicznego wyroku nie mogą jednak liczyć ci, którzy kary już odbyli.

Dla Jakuba T. oznacza to wyrok na pewno mniejszy niż dożywocie. Polskie prawo przewiduje za gwałt maksymalnie 12 lat więzienia, ale polski sąd nie może dać mniej niż maksymalny wymiar.

– Sąd Okręgowy w Poznaniu będzie musiał orzec wobec Jakuba T. najwyższy w Polsce wymiar kary – twierdzi jego pełnomocnik Mariusz Paplaczyk. I dodaje, że kiedy tylko ustawa wejdzie w życie, złoży wniosek w sprawie swojego klienta.

Nowela przewiduje ponadto kilka innych zmian. Wyrokiem łącznym nie będą obejmowane orzeczenia skazujące wydane w innych państwach UE. A w razie skazania przez sąd unijnego państwa zatarcie skazania następuje zgodnie z prawem państwa, w którym wydano wyrok.

[srodtytul]Areszt nieostateczny [/srodtytul]

Powodem drugiej zmiany jest wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Chodzi o brak możliwości składania dziś zażaleń na postanowienia sądu odwoławczego niekorzystne dla oskarżonego. Mowa o sytuacji, w której sąd rejonowy nie sięga po tymczasowe aresztowanie, ale po zażaleniu prokuratora sprawa trafia do sądu odwoławczego i ten postanawia o zastosowaniu tego najsurowszego środka zapobiegawczego.

Po zmianie aresztowany przez sąd II instancji będzie miał możliwość zaskarżenia niekorzystnego dla siebie postanowienia.

Nowela trafi teraz do Senatu.

[ramka][b]Wyrok do weryfikacji[/b]

[b]Art. 4 noweli kodeksu karnego [/b]

[ul][li]regulacja dotyczy postępowań zakończonych prawomocnie orzeczeniem po 1 maja 2004 r. przez sądy zagraniczne[/li]

[li]sąd wznowi postępowanie, gdy orzekł o wykonaniu kary [/li]

lub środka polegającego na pozbawieniu wolności w wymiarze przekraczającym górną granicę ustawowego zagrożenia zgodnie z określoną przez ten sąd kwalifikacją prawną czynu i z uwzględnieniem ustawowych przesłanek zaostrzenia kary według stanu prawnego na dzień orzekania

[li]wznowienie postępowania jest ograniczone wyłącznie do określenia podlegającej wykonaniu kary lub środka według prawa polskiego[/li]