Jak przypomina decyzją ramową Rady Unii Europejskiej na kraje członkowskie UE został nałożony obowiązek ustanowienia przepisów zapewniających osobom pokrzywdzonym przestępstwem pomoc i ochronę ich praw, w tym dostęp do ważnych dla nich informacji. Chodzi m.in. o prawo ofiary do bycia poinformowanym o uchyleniu środków izolacyjnych wobec sprawcy czynu, zwłaszcza w sytuacji, gdy sprawca stanowi zagrożenie dla pokrzywdzonego.
Obowiązujące w Polsce przepisy kodeksu karnego wykonawczego gwarantują pokrzywdzonemu prawo do uzyskania, na jego wniosek, informacji o każdorazowym opuszczeniu zakładu karnego przez skazanego odbywającego karę pozbawienia wolności. Podobne gwarancje, stosowane na etapie postępowania karnego, zawiera kodeks postępowania karnego. Pokrzywdzony jest niezwłocznie powiadamiany o uchyleniu, nieprzedłużeniu lub zmianie tymczasowego aresztowania na inny środek zapobiegawczy, jak również o ucieczce oskarżonego z aresztu śledczego.
- Nieobjęta ustawowymi regulacjami pozostaje natomiast sytuacja osób pokrzywdzonych przez sprawców, wobec których orzeczony został środek zabezpieczający w postaci umieszczenia w zakładzie psychiatrycznym. Przepisy nie przewidują przekazywania tej grupie pokrzywdzonych informacji o opuszczeniu przez sprawcę zakładu psychiatrycznego, mimo iż w tych przypadkach istnieje wysokie prawdopodobieństwo ponownego popełnienia przez sprawcę czynu zabronionego – zauważa rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar.
W jego ocenie ten stan prawny w nieuzasadniony sposób różnicuje uprawnienia pokrzywdzonych Nie wypełnia także zaleceń decyzji ramowej, powtórzonych następnie w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/29/UE ustanawiającej normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw.
RPO zwrócił się z wnioskiem do ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobro o podjęcie inicjatywy legislacyjnej w celu uzupełnienia obowiązujących regulacji prawnych.
