W sprawie Ikei sąd zbłądził. Prawo wymaga poszanowania i równości dla wszystkich

Sąd prawomocnie przywrócił do pracy pracownika sklepu IKEA, zwolnionego za wpis dotyczący LGBT. Eksperci uważają jednak, że negatywna ocena działania pracodawcy wcielającego w życie politykę równościową bezzasadnie sprowadzona została do konfliktu światopoglądowego. I krytycznie patrzą na wydany w tej sprawie wyrok.

Przymus do zmiany

Reprezentujący Ikeę radca prawny Daniel Książek z kancelarii prawnej BKB Baran Książek zaznacza, że głównym argumentem sądu było rzekome przymuszanie pracownika do określonego działania czy zmiany jego poglądów, które w istocie nie nastąpiło.

– Sąd stoi na straży prawa i to chcę wyraźnie podkreślić. Jeżeli akceptuje używanie zwrotów takich, jak „dewiacja” czy „zgorszenie” w odniesieniu do osób LGBT, to ja się z tym głęboko nie zgadzam, gdyż właśnie to uznaję za przykład świadomego naruszenia prawa. A naruszenie prawa wymaga reakcji – wskazuje.

I zapowiada, że w sprawie zostanie złożona kasacja.

– Wyrok, w mojej ocenie, stoi w sprzeczności z dorobkiem Sądu Najwyższego. Musimy uczynić wszystko, aby przekonać SN, że miejsce pracy jest wolne od nietolerancji i wykluczenia. A polityka włączenia nie stoi w sprzeczności z tolerancją; bo taki wniosek nasuwa się po dwóch wyrokach Sądu Pracy w Krakowie – argumentuje.

Spór o poglądy?

Z podobnymi sytuacjami, w których pracownicy próbowali narzucić w miejscu pracy swoje poglądy religijne związane m.in. z LGBT, zetknął się mec. Grzegorz Ilnicki z kancelarii Aval-Consult.

– Wiem, że niektóre działy HR w firmach przeciwko temu oponują, jeśli jest to kwestionowaniem działania pracodawcy w popularyzowaniu równego traktowania – mówi ekspert od prawa pracy.

Czytaj więcej:

Prawo pracy

Sąd: pracownik IKEA zwolniony za wpis o LGBT wróci do pracy

Krakowski sąd prawomocnie orzekł, że...

Pro

Wyrok w sprawie Ikei również odczytuje jako „błędny”.

–Sąd nie uwzględnił, że nie jest to zwykły konflikt światopoglądowy, ale kolizja działań pracodawcy, które mają poparcie w przepisach prawa, oraz przekonań pracownika, który nie utożsamia się z treścią obowiązujących przepisów – wyjaśnia.

W sferze prywatnej i osobistej podwładny zachowuje pełną swobodę w kwestii swojej postawy względem LGBT, ale prawo wymaga w przestrzeni zawodowej poszanowania dla pracowników niezależnie od ich orientacji seksualnej.

– Pracodawca nie propagował więc własnych wartości, ale te, które musi urzeczywistniać w zakładzie pracy. Zachowanie pracownika było nie tyle – lub nie tylko – kontestowaniem działań pracodawcy, ale wręcz obowiązującego porządku prawnego – ocenia.

Zatrudniony musi szanować współpracowników bez względu na cechy ich tożsamości: płeć, wiek, niepełnosprawność, światopogląd, działalność związkową czy orientację seksualną.

Zdaniem Grzegorza Ilnickiego w sprawie Ikei pracownik nie został więc zmuszony do przyjęcia konkretnej postawy w swoim życiu prywatnym.

– Działanie pracodawcy było ukierunkowane na dochowanie norm współżycia społecznego, a pracownik rażąco je naruszył. Sąd tego nie zauważył – konkluduje.

Precedensu nie będzie

Szans na możliwy precedens nie widzi adwokat Paweł Osiński z Kancelarii Adwokackiej Paweł Osiński. Jego zdaniem argumentacja sądu nie była trafna ani przekonująca, więc nie będzie wartością w podobnych sprawach.

– Według mnie argumenty te miały „uratować” pracownika przed zwolnieniem, ale dla prawników czy ekspertów zajmujących się podobnymi sprawami z dziedziny prawa pracy nie są zasadne – wskazuje.

Sam wyrok ocenia jako niewłaściwy, bo, jak podkreśla, zamieszczony przez IKEA artykuł sąd uznał za indoktrynację światopoglądową.

– Ten błąd sprawił, że odmówił pracodawcy prawa do zwolnienia pracownika za naruszenie zasad współżycia społecznego – dodaje znawca.

I przypomina, że w tekście mowa była m.in. , w jaki sposób zwracać się do osób LGBT+, czy też jak reagować na seksistowskie dowcipy względem przedstawicieli mniejszości.

– Kwestionowanie takich reguł to tak jak powiedzenie, że postanowienia zapisane w konstytucji czy Karcie Praw Podstawowych UE nakazujące szanowanie osób o innej rasie, płci czy poglądach stanowią przymus – porównuje Paweł Osiński.

Zdaniem prawnika, jeśli przyjąć logikę sądu, to w żadnej sprawie nie można byłoby powołać się już na prawa podstawowe i obowiązek szanowania innych, bo zawsze ktoś mógłby podnosić, że jest to naruszenie jego prawa do własnych poglądów i indoktrynacja.