Reklama

Naukowcy dostali za niskie dotacje przez ministerialny algorytm

Orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego otwiera Narodowemu Centrum Badań Jądrowych drogę do podwyższenia kwoty dotacji.

Publikacja: 17.06.2014 09:54

Naukowcy dostali za niskie dotacje przez ministerialny algorytm

Foto: Fotorzepa, Michał Walczak

W wyniku wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie i NSA powinien zostać zmieniony sposób obliczania dotacji dla instytutów naukowych.

– Obecny system jest niekonstytucyjny, gdyż jedno z jego kryteriów pozostaje w sprzeczności z ustawą zasadach o finansowaniu nauki i wykracza poza delegację z art. 19 ust. 7 – stwierdził NSA, oddalając skargę kasacyjną ministra nauki i szkolnictwa wyższego.

Narodowe Centrum Badań Jądrowych w Otwocku, do którego należy jedyny w Polsce reaktor jądrowy Maria, zaskarżyło do sądu decyzję ministra nauki i szkolnictwa wyższego o przyznaniu 13,6 mln zł dotacji podmiotowej na utrzymanie potencjału badawczego w 2012 r. Zdaniem Centrum, kwota powinna być wyższa. W 2011 r., przed włączeniem Instytutu Energii Atomowej Polatom do Instytutu Problemów Jądrowych im. A. Sołtana i połączeniem ich w Narodowe Centrum Badań Jądrowych, oba instytuty otrzymały w 2011 r. łącznie 16,2 mln zł dotacji podmiotowej. W opinii Centrum, wysokość dotacji na 2012 r. została zaniżona o nie mniej niż milion złotych w wyniku zastosowania błędnego wzoru algorytmu do jej obliczenia. Wzór znajduje się w załączniku nr 2 do rozporządzenia ministra nauki i szkolnictwa wyższego z 2010 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania oraz rozliczania środków finansowych na naukę.

W rozporządzeniu nie może być kryterium, o którym nie wspomina ustawa

WSA w Warszawie uwzględnił zarzut i uchylił decyzję ministra. Uznał, że minister nauki i szkolnictwa wyższego ustanowił takie główne kryterium przyznawania dotacji, o którym nie wspomina ustawa o zasadach finansowania nauki. Jest to tzw. współczynnik przeniesienia p, czyli kwota dotacji, otrzymanej w poprzednim roku. Ogranicza on wzrost wysokości dotacji i obniża jej kwotę. Wzór algorytmu nie uwzględnia natomiast kryteriów ustawowych, ani też innych, wymienionych w rozporządzeniu.

Reklama
Reklama

Minister zaskarżył ten wyrok do NSA. – Zgodnie z art. 19 ust. 7 ustawy o finansowaniu nauki to minister określa kryteria utrzymania potencjału badawczego jednostki. Instytuty naukowe są finansowane z budżetu. Pieniędzy jest mniej, więc chodzi o to, ażeby przynajmniej utrzymać bazę naukową z poprzedniego roku. Temu ma służyć to kryterium. Nie można przyznać dotacji inaczej niż stosując takie zasady – przekonywała radca prawny Małgorzata Nowicka, reprezentująca ministra. – Współczynnik przeniesienia, nie jest zresztą jedynym, a tylko jednym z elementów wzoru algorytmu, według którego są przyznawane dotacje podmiotowe – tłumaczyła.

Pełnomocnik Centrum, radca prawny Jan Zieliński, zwracał natomiast uwagę, że taki wzór algorytmu uzależnia wysokość dotacji od kryterium pozaustawowego. Minister nie wskazał też, z jakich sformułowań rozporządzenia z 2010 r. wynika, że we wzorze algorytmu może się znaleźć współczynnik przeniesienia.

NSA podzielił ocenę, że ani przepisy ustawy o zasadach finansowania nauki, ani budżetowej i o finansach publicznych nie dają wytycznych do wprowadzenia współczynnika przeniesienia do rozporządzenia wykonawczego.

– Wzór algorytmu w tej postaci nie może się ostać, gdyż jest niezgodny z dyrektywą, zawartą w art. 19 ust. 7 ustawy o zasadach finansowania nauki – powiedziała sędzia Henryka Lewandowska-Kuraszkiewicz. – Przy przyznawaniu dotacji może natomiast funkcjonować współczynnik S, czyli sposób wykorzystania wcześniejszej dotacji oraz § 2a ust. 1 i 2 rozporządzenia dotyczące ustalania kategorii naukowej – tumaczyła.

W wyniku wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie i NSA powinien zostać zmieniony sposób obliczania dotacji dla instytutów naukowych.

– Obecny system jest niekonstytucyjny, gdyż jedno z jego kryteriów pozostaje w sprzeczności z ustawą zasadach o finansowaniu nauki i wykracza poza delegację z art. 19 ust. 7 – stwierdził NSA, oddalając skargę kasacyjną ministra nauki i szkolnictwa wyższego.

Pozostało jeszcze 89% artykułu
Reklama
Prawo rodzinne
Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok dla konkubentów. Muszą się rozliczyć jak po rozwodzie
Dobra osobiste
Wypadek na A1. Sąd zdecydował ws. pozwów rodziny Sebastiana M.
Prawo pracy
Prawnik ostrzega: nadchodzi rewolucja w traktowaniu samozatrudnionych
Podatki
Skarbówka ostrzega uczniów i studentów przed takim „dorabianiem"
Sądy i trybunały
Wyrok TSUE to nie jest opcja atomowa, ale chaos w sądach i tak spotęguje
Reklama
Reklama