Rozwiedziony małżonek może dostać rentę rodzinną

Członkowie rodziny osoby zmarłej mogą się ubiegać o przyznanie renty rodzinnej. Na świadczenie może liczyć nie tylko wdowiec, ale i były małżonek. Musi jednak spełnić ściśle określone warunki

Aktualizacja: 31.05.2010 04:40 Publikacja: 31.05.2010 03:00

Rozwiedziony małżonek może dostać rentę rodzinną

Foto: www.sxc.hu

Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Przy czym przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.

Ponadto renta rodzinna przysługuje także uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. W takim wypadku uznaje się, że osoba zmarła spełniała warunki do uzyskania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Takie zasady wynikają z art. 65 i art. 66 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=6978F85D4A219F517D2FB229D789E36E?id=324468]ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. DzU z 2009 r. nr 153, poz. 1227[/link]; dalej: ustawa).

[srodtytul]Dla dzieci...[/srodtytul]

Do renty rodzinnej uprawnione są określone osoby, i to po spełnieniu warunków przewidzianych w ustawie. Na świadczenie mogą liczyć dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione. Świadczenie to przysługuje im:

- do ukończenia 16 lat,

- do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia, albo

- bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w wymienionych wyżej okresach.

Tak wynika z art. 68 ustawy.

Świadczenie mogą dostać także dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności, wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej, jeśli spełniają warunki przewidziane w art. 68 ustawy oraz zostały przyjęte na wychowanie i utrzymanie co najmniej rok przed śmiercią ubezpieczonego, chyba że śmierć była następstwem wypadku.

Ponadto takie osoby nie mogą mieć prawa do renty po zmarłych rodzicach, a gdy rodzice żyją – jeżeli nie mogą zapewnić im utrzymania albo ubezpieczony lub jego małżonek był ich opiekunem ustanowionym przez sąd. Tak wynika z art. 69 ustawy.

[srodtytul]... i wdowy[/srodtytul]

Także wdowa (lub wdowiec) ma prawo do renty rodzinnej. Musi jednak w chwili śmierci męża mieć ukończone 50 lat lub być niezdolna do pracy. Świadczenie dostanie również wtedy, gdy wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie osiągnęło 16 lat, a jeżeli kształci się w szkole – 18 lat życia, lub jeżeli sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej. Tak wynika z art. 70 ust. 1 ustawy.

Prawo do renty rodzinnej nabywa również wdowa, która ma skończone 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci męża, nie później jednak niż w ciągu pięciu lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania dzieci. Pozwala na to art. 70 ust. 2 ustawy.

Dla otrzymania świadczenia znaczenie ma faktyczne pozostawanie małżonków we wspólności majątkowej. Ale nie zawsze. Jeśli nie było wspólności, a wdowa spełnia warunki wynikające z art. 70 ust. 1 lub art. 70 ust. 2 ustawy i miała w dniu śmierci męża prawo do alimentów z jego strony ustalone w wyroku lub ugodzie sądowej, uzyska rentę rodzinną. Tak samo będzie w przypadku byłej małżonki. Stanowi o tym art. 70 ust. 3 ustawy.

Uprawnieni do renty rodzinnej są także rodzice. Pod warunkiem że zmarły bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania albo spełniają odpowiednio warunki określone dla wdowy i wdowca w art. 70 ust. 1 i 2 ustawy.

[ramka][b]W opinii Sądu Najwyższego[/b]

- Po wyprowadzeniu się jednego z małżonków do odległej miejscowości i podjęciu tam pracy kontakty między małżonkami siłą rzeczy bywają sporadyczne, nie świadczy to jednak o zerwaniu wszystkich więzi małżeńskich i braku wspólności małżeńskiej, które to zerwanie jest niezbędne, by ZUS mógł odmówić przyznania renty rodzinnej po zmarłym mężu [b](wyrok SN z 5 grudnia 2006 r., II UK 8/06)[/b].

- Orzeczenie sądowe o separacji wyklucza prawo wdowy do renty rodzinnej na podstawie art. 70 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, chyba że miała ona w dniu śmierci męża prawo do alimentów z jego strony ustalone w wyroku lub ugodzie sądowej [b](wyrok SN z 9 sierpnia 2007 r., UK 67/07)[/b].

- Wdowa pozostająca w chwili śmierci męża we wspólności majątkowej małżeńskiej ma prawo do renty rodzinnej nawet wtedy, gdy nie miała ustalonego prawa do alimentów z jego strony, skoro miała zagwarantowaną prawnie możliwość korzystania z dochodów męża za jego życia [b](wyrok SN z 4 sierpnia 2005 r., II UK 318/04)[/b].[/ramka]

Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Przy czym przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.

Ponadto renta rodzinna przysługuje także uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. W takim wypadku uznaje się, że osoba zmarła spełniała warunki do uzyskania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Pozostało jeszcze 87% artykułu
Internet i prawo autorskie
Bruksela pozwała Polskę do TSUE. Jest szybka reakcja rządu Donalda Tuska
Prawnicy
Prokurator z Radomia ma poważne kłopoty. W tle sprawa katastrofy smoleńskiej
Sądy i trybunały
Nagły zwrot w sprawie tzw. neosędziów. Resort Bodnara zmienia swój projekt
Prawo drogowe
Ten wyrok ucieszy osoby, które oblały egzamin na prawo jazdy
Dobra osobiste
Karol Nawrocki pozwany za książkę, którą napisał jako Tadeusz Batyr