Materiał partnera: Fundacja Polska Bezgotówkowa

Polski rynek od dłuższego czasu notuje stabilny wzrost popularności płatności bezgotówkowych w codziennych zakupach. W 2024 r. niemal trzy czwarte transakcji w sklepach i punktach usługowych (69 proc.) realizowano cyfrowo. Dla porównania w 2016 r. podobny odsetek transakcji – 68 proc. – odbywał się za pomocą gotówki, a 20 lat temu, w 2005 r., bezgotówkowe transakcje stanowiły tylko 2 proc. sprzedaży – wskazuje raport POLASIK Research¹. Rośnie również liczba konsumentów definiujących się jako „bezgotówkowi” – w 2018 r. za osobę całkowicie i częściowo bezgotówkową² uznawało się odpowiednio tylko 5 proc. i 36 proc. badanych. W 2024 r. ich odsetek wzrósł do 20 proc. i 48 proc.

– Statystyki te pokazują, jak duży postęp dokonaliśmy jako rynek usług płatniczych i jako społeczeństwo. Stajemy się coraz bardziej cyfrowi i coraz częściej potrzebujemy szybkich, wygodnych i bezpiecznych rozwiązań płatniczych. Jednak nadal w wielu punktach handlowych i usługowych brakuje podstawowej infrastruktury płatniczej. W badaniu realizowanym na zlecenie Fundacji Polska Bezgotówkowa konsumenci zostali zapytani o miejsca, gdzie – zgodnie z ich doświadczeniami – nie można płacić bezgotówkowo. Nadal liderem tego rankingu pozostają usługi w domu (52 proc.). Brak możliwości płatności cyfrowych dostrzegany jest również w niektórych automatach sprzedażowych (38 proc.), w komunikacji publicznej (35 proc.), w warsztatach samochodowych (30 proc.) i w administracji (28 proc.). To miejsca, które obejmujemy wsparciem w ramach programu fundacji, oferując właścicielom firm, którzy nie mają jeszcze terminali, bezpłatne narzędzia do przyjmowania płatności bezgotówkowych lub elektronicznych – mówi Joanna Erdman, prezeska zarządu Fundacji Polska Bezgotówkowa.

Preferencje płatnicze konsumentów

W jakich miejscach konsumenci najczęściej sięgają po gotówkę? Tradycyjnym portfelem płacimy za usługi realizowane w domu (52 proc.), w warsztatach samochodowych (52 proc.), salonach fryzjerskich (52 proc.), w małych sklepach spożywczych (44 proc.), jak również za usługi medyczne (42 proc.).

– W 2024 r. udział gotówki w liczbie transakcji detalicznych spadł o 4 pkt proc., do poziomu zaledwie 31 proc. Rosnący wolumen płatności bezgotówkowych w liczbie transakcji w POS wynikał głównie ze stopniowego włączenia płatniczego konsumentów dotychczas płacących wyłącznie gotówkowo, co było efektem m.in. niwelowania cyfrowej luki kompetencyjnej. Ważną rolę w dalszym wzroście płatności bezgotówkowych odgrywa edukacja oraz budowanie świadomości i kompetencji technologicznych związanych zarówno z bezpieczeństwem płatności, jak i efektywnym zarządzaniem usługami finansowymi oraz budżetem domowym. Płatności cyfrowe oferują większe możliwości w zakresie kontroli i przejrzystości domowego budżetu niż gotówkowe, jednak nie wszyscy konsumenci mają do nich dostęp oraz wiedzę, jak się nimi posługiwać. To ważny element dalszego rozwoju rynku płatności, zwłaszcza w segmencie osób nieubankowionych – komentuje Joanna Erdman.

Bankowość i płatności mobilne

Na znaczeniu zyskują również płatności mobilne, które na przestrzeni ostatnich kilku lat z niszowego rozwiązania stały się powszechnym instrumentem płatniczym, po który coraz częściej sięgają konsumenci. Badanie POLASIK Research pokazuje, że już 64 proc. ankietowanych korzysta z mobilnej bankowości, a 39 proc. respondentów deklaruje, że w najbliższej przyszłości ma zamiar płacić przy użyciu smartfona. Najwięcej zwolenników płatności mobilnych jest wśród najmłodszej generacji konsumentów – w grupie wiekowej 18–24 lata niemal połowę wszystkich płatności w POS dokonano za pomocą smartfona (45 proc.).

_____________________

Przypisy:

¹ Czwarta edycja Visa Consulting & Analytics Benefit encję Minds & Roses dla Fundacji Polska Bezgotówkowa, styczeń 2025 r.

² wysoko bezgotówkowy – płaci bezgotówkowo (maks. 5 proc. transakcji gotówką w ciągu roku), umiarkowanie bezgotówkowy – płaci bezgotówkowo oraz gotówką (nie więcej niż 95 proc. bezgotówkowo, nie mniej niż 50 proc.)

Materiał partnera: Fundacja Polska Bezgotówkowa