Szerokie wykorzystanie sztucznej inteligencji w różnych obszarach gospodarki może przynieść istotne korzyści, takie jak obniżenie kosztów, podniesienie jakości czy skrócenie czasu procesów biznesowych. Generatywna AI może przyczynić się do wzrostu PKB o 90–100 mld EUR rocznie (5 proc.) – wynika z raportu SGH i Forum Ekonomicznego 2025.

Odwrót od gotówki

Przykładem branży, która w Polsce pozytywnie wyróżnia się pod względem innowacyjności jest sektor finansowy. Polskie banki należą do najnowocześniejszych na świecie. Wykorzystanie sztucznej inteligencji, aplikacji, nowatorskich metod płatności bezgotówkowych, rozwiązań chmurowych, biometrii czy technologii blockchain jest już na porządku dziennym.

Jednym z obserwowanych trendów jest upraszczanie procesów oraz integracja usług finansowych z innymi. Idzie to w parze z rosnącą popularnością płatności bezgotówkowych. Polacy coraz bardziej odwracają się od gotówki, a firmy muszą podążać za preferencjami klientów.

W Polsce bardzo szybko rosną takie wskaźniki jak: liczba poleceń zapłaty na jednego mieszkańca, liczba transakcji dokonanych kartami płatniczymi oraz transakcji bezgotówkowych dokonanych pojedynczą kartą płatniczą – wynika z danych NBP. W konsekwencji Polska notuje również wysoką dynamikę wzrostu miernika transakcyjności, jakim jest liczba transakcji przy użyciu bezgotówkowych instrumentów płatniczych na jednego mieszkańca.

Według danych przekazanych przez wydawców kart płatniczych, na koniec marca 2025 r. w obiegu znajdowało się 45,5 mln kart z funkcją zbliżeniową, które umożliwiają dokonanie transakcji płatniczej przez zbliżenie karty do czytnika urządzenia akceptującego karty. W I kwartale 2025 r. liczba tych kart zwiększyła się o 241,6 tys., tj. o 0,5 proc. Na koniec marca ich udział w krajowym rynku kart płatniczych wyniósł aż 97,9 proc. i był większy o 0,4 pkt.

Oprócz kart zbliżeniowych na polskim rynku funkcjonują inne nośniki umożliwiające dokonywanie płatności zbliżeniowych. Są to telefony (smartfony), zegarki czy opaski. Jest ich coraz więcej. W I kwartale 2025 r. liczba wszystkich zbliżeniowych instrumentów płatniczych, tj. kart i innych nośników bazujących na kartach płatniczych, zwiększyła się o 661,1 tys. (1,1 proc.). Na koniec marca 2025 r. było ich łącznie 58,5 mln.

E-zakupy rosną w siłę

Rozwój płatności idzie w parze ze zmieniającymi się trendami społecznymi. Coraz częściej kupujemy online i również płatności realizujemy bezgotówkowo.

We wrześniu 2025 r. wartość sprzedaży detalicznej przez internet w cenach bieżących była o 8,8 proc. wyższa niż przed rokiem. Jej udział w sprzedaży ogółem zwiększył się z 8,9 proc. do 9 proc. Nadal jest istotnie niższy niż na Zachodzie.

Mateusz Jeżyk, prezes Sales Intelligence ocenia, że najnowsze dane GUS potwierdzają fakt, że polski e-handel trzyma tempo, ale gra toczy się już w innym miejscu. Konsument nie zaczyna zakupów od Google, tylko od Allegro, TikToka albo od podpowiedzi algorytmu. Coraz częściej nie szukamy produktów, ale pozwalamy, żeby sztuczna inteligencja znalazła je za nas – na podstawie historii zachowań, lokalizacji czy nastroju.

To zmiana reguł gry. Dlatego tak ważne jest, żeby polski biznes nie przegapił tej szansy. Niestety nadal wiele firm nie doszacowuje możliwości płynących z AI. Nie chodzi tylko o firmy stricte zajmujące się sprzedażą i usługami, ale o całą polską gospodarkę. Z rozwiązań opartych na sztucznej inteligencję korzysta w Polsce od 6 do 16 proc. firm, w zależności od metody badania. Aż 77 proc. przedsiębiorców nie stosujących AI nie planuje jej wdrożenia, dopóki nie będzie to konieczne – wynika z danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Ignacy Święcicki, kierownik zespołu gospodarki cyfrowej PIE podkreśla, że sztuczna inteligencja stanowi naturalne uzupełnienie wcześniejszych procesów cyfryzacji. Im więcej obszarów działalności zostało zautomatyzowanych i zdigitalizowanych, tym większe prawdopodobieństwo wdrożenia AI.