Donald Trump szykuje rewolucję w NATO? Artykuł 5 chwieje się w posadach

Prezydent USA Donald Trump rozmawia ze swoimi współpracownikami na temat poważnej zmiany udziału USA w NATO. Stany Zjednoczone mogą nie angażować się w obronę tych sojuszników, którzy nie zwiększą wydatków na obronność - informuje NBC News.

Publikacja: 06.03.2025 20:52

Prezydent USA Donald Trump

Prezydent USA Donald Trump

Foto: AFP

amk

Trump rozważa wprowadzenie takich zmian, by Stany Zjednoczone nie angażowały się w obronę tych zaatakowanych sojuszników z NATO, którzy nie spełnią warunku przeznaczenia określonego odsetka PKB na swoją obronność.

Już podczas kampanii wyborczej, w lutym 2024 roku, ówczesny kandydat na prezydenta oburzył ówczesną administrację Joe Bidena oraz państwa członkowskie NATO, mówiąc, że „zachęci” Rosję do ataku na któregokolwiek z sojuszników USA w NATO, który jego zdaniem nie wywiązał się ze swoich zobowiązań finansowych.

Jeśli Trump rzeczywiście dokona tej zmiany, będzie to oznaczać znaczące odejście od podstawowej zasady sojuszu znanej jako artykuł 5, który mówi, że atak na jakikolwiek kraj NATO jest atakiem na cały sojusz. 

Ćwiczenia NATO też tylko dla wybranych

Prezydent USA rozważa również zmianę polityki, w ramach której USA mogą zdecydować się na priorytetowe traktowanie ćwiczeń wojskowych z członkami NATO, którzy wydają określony procent swojego PKB na obronę.

Administracja USA już sygnalizowała sojusznikom w Europie, że Stany Zjednoczone gotowe są ograniczyć swoją obecność na Starym Kontynencie. Jedna z opcji, które są obecnie rozważane, zakłada rozmieszczenie sił USA w Europie tylko w tych krajach, które zwiększyły odpowiednio wydatki na obronę. 

Czytaj więcej

Jędrzej Bielecki: Parasol atomowy Francuzów? Zaraz możemy nie mieć nic lepszego

Które państwa wydają najwięcej na obronę

Donald Trump wielokrotnie krytykował te państwa, które nie spełniały ustalonego wymogu przeznaczenia 2 proc. PKB na obronę, bo to, według niego, znaczny ciężar utrzymania NATO przerzuca na barki Stanów Zjednoczonych.

Odsetek 2 proc. PKB został ustalony przez kraje NATO ponad 10 lat temu, wiele jednak państw z tego zobowiązania się nie wywiązuje. Według najnowszych danych statystycznych NATO, spośród 32 państw należących do sojuszu, w ubiegłym roku poziom 2 proc. PKB osiągnęły lub przekroczyły 23 państwa. Pięć z tych krajów — Estonia, Grecja, Łotwa, Polska i USA — wydało ponad 3 proc. na obronę, przy czym najwyższy odsetek na ten cel przeznaczyła Polska - 4,12 proc. swojego PKB.

Czytaj więcej

Bogusław Chrabota: Czy Elon Musk wyprowadzi USA z NATO?

Prezydent Duda będzie wnioskował zwiększenie wydatków na zbrojenia

Prezydent Andrzej Duda, który spotkał się w czwartek w Brukseli z szefem NATO Markiem Rutte, zapowiedział, że na jego ręce złoży pisemny wniosek, aby państwa członkowskie przeznaczyły na zbrojenia minimum 3 proc. swojego PKB.

Duda wnioskuje też, aby sprawą tą zajęto się możliwe jak najszybciej, czyli podczas zaplanowanego na 24-25 czerwca w Hadze szczytu NATO. Równie szybko państwa członkowskie powinny przeznaczyć ten odsetek na obronność, "i nie od 2030, tylko natychmiast, żeby to zostało zrealizowane natychmiast" - podkreślił Duda.

Trump rozważa wprowadzenie takich zmian, by Stany Zjednoczone nie angażowały się w obronę tych zaatakowanych sojuszników z NATO, którzy nie spełnią warunku przeznaczenia określonego odsetka PKB na swoją obronność.

Już podczas kampanii wyborczej, w lutym 2024 roku, ówczesny kandydat na prezydenta oburzył ówczesną administrację Joe Bidena oraz państwa członkowskie NATO, mówiąc, że „zachęci” Rosję do ataku na któregokolwiek z sojuszników USA w NATO, który jego zdaniem nie wywiązał się ze swoich zobowiązań finansowych.

Pozostało jeszcze 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Polityka
Trump i Putin dzielą świat
Polityka
Rozmowa Trump – Putin: Rozbiór Ukrainy?
Polityka
Podcast „Rzecz w tym”: Tajwan jest potrzebny Zachodowi
Polityka
Trump odtajnia dokumenty dotyczące śmierci Kennedy'ego. „To będzie bardzo interesujące”
Materiał Promocyjny
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Polityka
Europejskie siły pokojowe na Ukrainie. Czy Rosja może zablokować ich wysłanie?
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń