Jak przeżyć w Parlamencie Europejskim? Żartobliwy poradnik dla nowych posłów

„Polityka zawsze wiązała się z pewnymi niewłaściwymi zachowaniami, ale ostatnia kadencja okazała się odbiegać od normy i doprowadziła do kilku poważnych skandali” – komentuje portal i cytuje fragmenty „Przewodnika przetrwania w Brukseli”.

Członkowie Parlamentu Europejskiego muszą przestrzegać wielu zasad – od oficjalnego kodeksu postępowania, przez przepisy krajowe, aż po regulacje Unii Europejskiej. „Ale są pewne rzeczy, których nie powinieneś robić – i kilka, których prawdopodobnie nie powinieneś, ale mimo wszystko możesz” – opisuje.

Pierwszą zasadą jest nieprzyjmowanie gotówki za wpływy. Jest to nielegalne i może skutkować aresztowaniem oraz wyrzuceniem z grupy parlamentarnej. Nie oznacza to, że konsekwencje te zapobiegły skandalowi Qatargate, który uderzył w parlament w grudniu 2022 r. Dotyczył zarzutów, jakoby obecni i byli deputowani PE wraz z asystentami przyjmowali pieniądze od rządów Kataru, Maroka i Mauretanii w zamian za działanie w PE w ich imieniu. Kilkanaście aresztowań i nalotów nadszarpnęło reputację zarówno niektórych posłów do Parlamentu Europejskiego, jak i całej instytucji.

Z kolei wiosną parlament ponownie został zaatakowany zarzutami, jakoby niektórzy deputowani i asystenci UE przyjmowali od Rosji pieniądze za ingerencję w wybory do UE poprzez promowanie rosyjskiej propagandy.

Zakaz mobbingowania w Parlamencie Europejskim

Eurposłowie nie powinni też znęcać się nad współpracownikami. Śledztwo Politico z zeszłego roku wykazało, że w latach 2019–2021 władze wszczęły w parlamencie 34 sprawy dotyczące molestowania seksualnego lub psychicznego, a w ośmiu przypadkach nałożyły kary. Część oskarżonych twierdziła, że ​​jest niewinna i stwierdziła, że ​​wytyczne dotyczące przeciwdziałania mobbingu są niejasne. Tymczasem ofiary opisywały, że odczuwają lęku i traumy, w tym te wynikające z rzekomej kultury obojętności.

Latem 2023 r. grupa kampanii MeTooEP przeprowadziła anonimową ankietę wśród ponad 1000 pracowników Parlamentu Europejskiego. Prawie połowa respondentów, którzy odpowiedzieli, zgłosiła molestowanie w miejscu pracy. W kwietniu PE zgodził się na nowy przepis wewnętrzny wymagający od wszystkich eurodeputowanych podjęcia kursu przeciwdziałania molestowaniu.

Czytaj więcej

Plus Minus

Prof. Zdzisław Krasnodębski: Najważniejsza część polityki europejskiej toczy się za kotarą

W Polsce bycie prorosyjskim jest kompromitujące. Natomiast z zagrożeniem dla suwerenności przez poszerzenie się władzy unijnych instytucji sobie nie radzimy. Nie rozumiemy różnych mechanizmów podejmowania decyzji i nie wpływamy na nie w wystarczającym stopniu. Intelektualnie i organizacyjnie nie dajemy sobie z tym rady - mówi prof. Zdzisław Krasnodębski, socjolog, były europoseł PiS.

Posłowie mogą natomiast czerpać pełne korzyści ze swoich przywilejów. Oprócz wysokich pensji, mają bowiem prawo do wysokich dodatków. Wydatki, podróże, leczenie, koniec semestru… nie wspominając o „utrzymywaniu się” za jedyne 350 euro dziennie. „Zapoznaj się z zasadami, aby zmaksymalizować swoje faktury — na przykład musisz podpisać listę obecności i być obecnym na co najmniej połowie głosów imiennych, aby otrzymać pełną dietę. Nie musisz także przedstawiać żadnych rachunków potwierdzających wydatkowanie dodatku na wydatki ogólne, wynoszącego aż 4950 euro miesięcznie przeznaczonego na wydatki związane z prowadzeniem biura” – zachwala Politico.

Europosłowie oszukują na pensjach asystentów

Warto też pamiętać o budżecie kadrowym. „Chociaż nie wolno Ci zatrudniać bezpośredniego krewnego jako asystenta, nie ma przeszkód, aby zatrudnić członka rodziny innego europosła. Nigdy nie wiesz, kiedy będziesz musiał poprosić o przysługę” – czytamy w Politico.

Nie wolno jednak zabierać funduszy przeznaczonych dla asystentów. Biorąc pod uwagę dużą kwotę na zatrudnienie współpracowników czyli 28 696 euro, niektórzy posłowie do Parlamentu Europejskiego wpisują asystentom zawyżoną pensję, a następnie część tej kwoty zabierają z powrotem w gotówce. Inni pomijają pośrednika, zgłaszając fałszywych asystentów i po prostu zatrzymując całe pieniądze dla siebie.

Analiza przeprowadzona przez Follow the Money wykazała, że ​​prawie jeden na pięciu unijnych prawodawców został przyłapany na niewłaściwym wykorzystywaniu pieniędzy dla asystentów – przy czym prawdziwa skala tej praktyki jest prawdopodobnie znacznie większa. Posłowie, którzy to robią, ryzykują: Prokuratura Europejska i Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych dokonały w zeszłym roku kilku poważnych ujawnień takich praktyk, konfiskując gotówkę i stawiając zarzuty.

Dodatkowe prace europosłów

Poseł do Parlamentu Europejskiego może też wziąć lukratywną pracę dodatkową. Jest to całkowicie legalne, pod warunkiem, że nie zachodzi konflikt interesów. „Prawdopodobnie ujdzie ci to na sucho, jeśli oddzielisz ją od obowiązków związanych z stanowieniem prawa. Według analizy majowej Transparency International ponad jedna czwarta posłów do Parlamentu Europejskiego jako ustawodawcy wymieniła dochody z działalności wykraczającej poza wynagrodzenie z tego tytułu” – pisze Politico.

Dodaje, że to nie jest pełen obraz, ponieważ reformy wprowadzone po Katargate wymagają od posłów do Parlamentu Europejskiego podania szczegółów na temat pracy poza granicami kraju, ale nie wymagają zgłaszania niektórych stanowisk, za które płaci się mniej niż 5000 euro.

Przepisy określające, co stanowi konflikt interesów, są na tyle niejasne, że pozostawiają ogromną szarą strefę. „Pracujesz nad plikami dotyczącymi danych i technologii cyfrowych, ale zajmujesz się także doradztwem telekomunikacyjnym? Dobra! Pamiętaj tylko, aby nie angażować się w płatny lobbing zawodowy bezpośrednio powiązany z procesem decyzyjnym w UE” – podpowiada Politico.