Które dochody będą zwolnione z PIT

[srodtytul]Zwolnienia dla krwiodawców[/srodtytul]

Zwolnieniem z PIT objęte będą przychody uzyskane przez krwiodawców ze sprzedaży nie tylko pobranej krwi i osocza, ale także innych składników krwi. Ta korzystna zmiana jest podyktowana tym, że ekwiwalent pieniężny przysługuje nie tylko za pobraną krew i osocze, ale również za płytki krwi.

[srodtytul]Świadczenia dla emerytów [/srodtytul]

Od nowego roku wszelkie świadczenia otrzymywane przez emerytów i rencistów w związku z łączącym ich poprzednio z zakładami pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy oraz od związków zawodowych – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł – będą wolne od podatku.

Tak wynika ze zmienionego art. 21 ust. 1 pkt 38 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=346580]ustawy o PIT[/link]. Dotychczas zwolnienie obejmowało tylko świadczenia rzeczowe lub ekwiwalenty pieniężne w zamian za świadczenia. Zgodnie z interpretacjami organów podatkowych oznaczało to, że nie dotyczyło ono m.in. nieodpłatnie świadczonych usług, gdyż zdaniem fiskusa nie jest to świadczenie rzeczowe. Od 2011 r. problemu nie będzie, bo zwolnienie objęło wszelkie świadczenia.

Opisany problem interpretacyjny był także powodem zmian w art. 21 ust. 1 pkt 92 ustawy o PIT, w którym doprecyzowano, że wolne od podatku są wszelkie świadczenia otrzymywane na podstawie odrębnych przepisów przez członków rodzin zmarłych pracowników oraz zmarłych emerytów lub rencistów, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł.

[srodtytul]Zakwaterowanie pracowników[/srodtytul]

Dla dużej części pracowników korzystna będzie też zmiana w art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy o PIT. Przepis ten zwalnia z podatku dochodowego świadczenia pracodawcy na zakwaterowanie pracowników. Dotychczas dotyczyło to zakwaterowania w:

- hotelach pracowniczych,

- kwaterach prywatnych wynajmowanych na cele zbiorowego zakwaterowania – do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 500 zł.

Ponieważ pojawiały się liczne wątpliwości, co należy rozumieć pod pojęciami kwatery prywatnej i hotelu pracowniczego, wydaje się słuszne, że ustawodawca zrezygnował z tych zapisów, wskazując jedynie, że zwolniona jest wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracowników – do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 500 zł.

Nowy przepis jest niekorzystny jedynie dla tych, którzy korzystają z zakwaterowania w hotelach pracowniczych. Do końca 2010 r. świadczenia z tego tytułu były bowiem w całości wolne od PIT. Od nowego roku będą opodatkowane, jeżeli ich równowartość przekroczy 500 zł miesięcznie.

[srodtytul]Akcje menedżerskie[/srodtytul]

Od nowego roku zmienią się również zasady opodatkowania planów opcyjnych, w tym pracowniczych programów akcyjnych. Plany opcyjne jako instrument motywacyjny są kierowane do kadry menedżerskiej i polegają na udostępnieniu tym pracownikom prawa nabycia akcji przedsiębiorstwa lub spółki z nim powiązanej po obniżonych cenach bądź nawet nieodpłatnie.

Obecnie dochód, który powstaje w momencie objęcia przez pracownika akcji (po cenie niższej niż rynkowa) nie podlega PIT do momentu ich sprzedaży. Dotyczy to jednak – co do zasady – objęcia akcji pochodzących z nowej emisji. Nowe przepisy przewidują, że odroczenie opodatkowania będzie miało zastosowanie także w przypadku nabycia akcji już istniejących w obrocie.

Ponadto opisywane regulacje będą miały zastosowanie jedynie do akcji spółek, których siedziba znajduje się na obszarze UE lub EOG. Nie skorzystają z nich nabywcy akcji spółek z siedzibą poza tymi krajami, (np. szwajcarskich czy amerykańskich).

[srodtytul]Dodatek za rozłąkę[/srodtytul]

Art. 21 ust. 1 pkt 18 ustawy o PIT modyfikuje zasady zwolnienia z podatku dodatku za rozłąkę. Dotychczas wystarczyło, że był wypłacony pracownikom czasowo przeniesionym. Teraz wiele będzie zależało od podstawy jego wypłaty. Zwolniony będzie tylko taki dodatek, który przysługuje na podstawie:

- odrębnych ustaw,

- przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw,

- układów zbiorowych pracy.

Tymi odrębnymi ustawami są m.in. [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=763E8E8B1C51AC15A82BDDBC2BF043B8?id=355739]ustawa o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych[/link], [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=78F0ED7E4A44B3936D10D3C210EB922C?id=168060]ustawa o Sądzie Najwyższym[/link], [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=5F597DCB7D2AF5D96E773A70C6FE6209?id=162332]ustawa o pracownikach urzędów państwowych[/link], a także rozporządzenia regulujące:

- [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=6304D463A841E14745366A7D7A1CF5D0?id=183476]świadczenia przysługujące funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego za podróże służbowe, przeniesienia lub delegowania[/link],

- [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=510D47FB3C1A223B1A349F248E5BE964?id=169187]świadczenia przysługujące funkcjonariuszom Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego za podróże służbowe, przeniesienia lub delegowania[/link],

- [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=7D198AC478BE1C4B2C231998B33D22CA?id=167312]świadczenia przysługujące funkcjonariuszom Agencji Wywiadu za podróże służbowe, przeniesienia lub oddelegowania[/link],

- [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=F91CFA7689DBA8F310971834BF5F607C?id=165673]wysokość i warunki wypłacania świadczeń urzędnikom państwowym przeniesionym do pracy w innej miejscowości[/link].

[srodtytul]Stypendia dla uczniów i studentów[/srodtytul]

Niekorzystną zmianą jest również obniżenie maksymalnej kwoty zwolnienia z tytułu stypendiów dla uczniów i studentów. Dotychczas art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy o PIT przewidywał, że zwolniona jest kwota 380 zł miesięcznie, co rocznie dawało 4560 zł. Od 2011 r. zwolniona będzie kwota 3800 zł rocznie, co oznacza obniżenie kwoty wolnej od podatku o 760 zł.

Jednocześnie jednak uchylono art. 21 ust. 10 ustawy o PIT, co skutkuje tym, że opisane zwolnienie stosuje się bez względu na to, czy podatnik przed pierwszą wypłatą świadczenia złożył płatnikowi oświadczenie według ustalonego wzoru, że nie uzyskuje równocześnie innych dochodów podlegających opodatkowaniu, z wyjątkiem renty rodzinnej i dochodów określonych w art. 29 – 30b i 30e.

Płatnik nie ma obowiązku żądać zatem jakichkolwiek oświadczeń, bo wypłacane stypendium spełniające warunki, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy o PIT, podlega zwolnieniu z PIT. Wcześniej płatnik był zobowiązany do uzyskania wyżej wymienionego oświadczenia i jego złożenie miało wpływ na możliwość zastosowania zwolnienia. Od

1 stycznia 2011 r. stypendysta uzyskujący także dochody z innych źródeł niż z renty rodzinnej czy też dochody określone w art. 29 – 30b i 30e ustawy o PIT będzie miał prawo zastosować zwolnienie z PIT w stosunku do dochodów ze stypendiów do kwoty 3800 zł rocznie.

[ramka][b]Komentuje Beata Hudziak doradca podatkowy, partner w Grant Thornton Frąckowiak [/b]