Ulga na dzieci w 2013 r.

Dotychczas stosowanie preferencji zależało tylko od liczby dzieci w rodzinie. Na każde z nich przysługiwało jednakowe odliczenie, wynoszące 1112,04 zł rocznie (92,67 zł miesięcznie). Teraz rozliczenie rodziców stanie się bardziej skomplikowane. Ministerstwo Finansów chce tak zmodyfikować ulgę, by promować przede wszystkim rodziny wielodzietne. Dlatego zmiany zakładają zwiększenie ulgi dla rodzin z trojgiem i więcej dzieci oraz ograniczenie ulgi dla rodzin z jednym dzieckiem przez wprowadzenie limitu dochodów.

Kwota odpisu będzie zależała od tego, ile mamy dzieci i jak wysokie osiągamy dochody. Osoby mające więcej dzieci będą mogły odliczyć więcej. Z kolei rodzice jedynaków muszą najpierw sprawdzić swoje zarobki.

JEDYNACY

Najwięcej obostrzeń dotyczyć będzie rodziców jedynaków, którzy będą musieli zmieścić się w określonym w ustawie limicie dochodów.

Limit ten będzie się różnił w zależności od tego, czy rodzice jedynaka są małżeństwem, wychowują dziecko samotnie, czy też żyją w wolnym związku.

Limit dochodów w wysokości 112 tys. zł dotyczyć będzie podatników pozostających przez cały rok w związku małżeńskim. Z ulgi skorzystają ci małżonkowie, z których jeden miał w roku podatkowym dochody w wysokości 112 tys. zł, a drugi nie uzyskał żadnych dochodów albo każdy z nich uzyskał dochody do 56 tys. zł.

Jeżeli dana para nie pozostawała w związku małżeńskim cały rok, ale np. od stycznia do września, kiedy to wzięła rozwód, to przy określaniu prawa do ulgi na jedno dziecko każde z rodziców będzie brało pod uwagę wyłącznie swoje dochody. To samo dotyczy par, które pobiorą się w trakcie roku.

Wiele wątpliwości budzi też stosowanie limitu 112 tys. zł rocznie w odniesieniu do zarobków samotnego rodzica. Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o PIT za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się jednego z rodziców albo opiekuna prawnego, jeżeli osoba ta jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów.

Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności. Warunkiem jest, by dany podatnik rzeczywiście samotnie wychowywał dziecko. Nie wiadomo jednak, w jaki sposób organy podatkowe będą sprawdzać, czy dany podatnik mieści się w tej definicji.

Uwaga! Przez dochody (przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania) należy rozumieć kwoty po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne. Pod uwagę będą brane nie tylko zarobki uzyskane od pracodawcy, ale również np. zyski z giełdy.

Do limitu wlicza się dochody:

- opodatkowane według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy PIT (przykładowo dochody z pracy, działalności wykonywanej osobiście, z działów specjalnych produkcji rolnej i z pozarolniczej działalności gospodarczej, emerytury i renty, dochody z praw majątkowych),

- z kapitałów pieniężnych (przykładowo dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych) opodatkowanych przy zastosowaniu 19-proc. stawki podatkowej (art. 30b ustawy PIT),

- z pozarolniczej działalności gospodarczej i z działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowanych przy zastosowaniu 19-proc. stawki podatkowej (art. 30c ustawy PIT).

Co ważne, nie uwzględnia się kwot uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych przed upływem pięciu lat od nabycia, opodatkowanych stawką 19 proc. To dlatego, że uwzględnienie tych kwot różnicowałoby podatników ze względu na okres, w którym nastąpiło zbycie, jak i na możliwość zastosowania zwolnienia.

Pod uwagę nie będą brane dochody osób, które:

- wybrały sposób opodatkowania w formach zryczałtowanych (ryczałt ewidencjonowany i karta podatkowa),

- opłacają podatek zryczałtowany za pośrednictwem płatnika.

Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że to z uwagi na brak możliwości ustalenia faktycznie uzyskanego dochodu.

Przykład

Pani Anna i pan Marcin są małżeństwem, wychowują jedno małoletnie dziecko. Pan Marcin prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem, z której dochody wynoszą 100 tys. zł rocznie. Dodatkowo zarobił 12 tys. zł z inwestycji giełdowych.

Pani Anna pracuje na podstawie umowy o pracę, z czego osiąga dochody 70 tys. zł rocznie.

Dodatkowo w 2013 r. sprzedadzą przed upływem pięciu lat działkę budowlaną za 150 tys. zł.

W takiej sytuacji przy ustalaniu limitu dochodów małżonków pod uwagę bierze się wyłącznie zarobki pani Anny z tytułu umowy o pracę oraz zyski giełdowe pana Marcina. Do limitu nie wlicza się kwot opodatkowanych ryczałtem oraz zysków ze sprzedaży nieruchomości. W rozliczeniu za 2013 r. pani Anna może więc skorzystać z ulgi na dziecko.

Z przepisów ustawy o PIT wynika też, że nowe limity dochodów będą obowiązywać także rodziców dzieci niepełnosprawnych. Jeśli więc podatnicy wykonują władzę rodzicielską lub obowiązek alimentacyjny wobec niepełnosprawnego jedynego dziecka, to muszą uwzględnić ograniczenia obowiązujące od 1 stycznia 2013 r.

Oznacza to, że przykładowo małżonkowie zarabiający łącznie ponad 112 tys. zł rocznie nie skorzystają z odpisu na pociechę otrzymującą zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, jeśli jest to ich jedyne dziecko.

DWOJE DZIECI

Jedyną grupą podatników, której nie będą dotyczyć zmiany, są rodzice wychowujący dwójkę dzieci. Tak jak dotychczas ulga będzie przysługiwała bez względu na uzyskany w roku podatkowym dochód rodzica. Jej wysokość wyniesie 1112,04 zł na każde dziecko.

Co ważne, będzie to dotyczyć także tych rodzin, którym drugie dziecko urodzi się w trakcie roku, nawet jeśli będzie to ostatni dzień roku. W tym przypadku odliczenie na drugą pociechę będzie przysługiwać począwszy od miesiąca, w którym przyszła ona na świat.

Przykład

Państwo Malinowcy mają sześcioletnią córkę. Ich roczne dochody wynoszą ok. 150 tys. zł. Jeśli w 2013 r. ich zarobki pozostałyby na podobnym poziomie, państwo Malinowscy straciliby prawo do ulgi, jednak w czerwcu 2013 r. ma przyjść na świat ich drugie dziecko.

W takiej sytuacji nie tylko zachowają prawo do odpisu na pierwszą córkę (niezależnie od poziomu dochodów), ale odliczą ulgę na drugą pociechę proporcjonalnie za siedem miesięcy (od czerwca do grudnia).

Odejmą od podatku

1112,04 zł + 648,69 zł

(7 x 92,67 zł) = 1760,73 zł.

TROJE DZIECI

Na zmianach skorzystają rodzice mający troje dzieci. Zyskają prawo do podwyższonego odpisu, ale tylko na trzecie dziecko. Kwota odliczenia na dwoje pierwszych pozostaje bez zmian – 1112,04 zł rocznie.