Ulga rodzinna ma być sprawiedliwa

1 stycznia 2009 r. wchodzą w życie przepisy znowelizowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dzięki którym więcej rodzin odliczy ulgę rodzinną. Dotychczas prawo do niej przysługiwało osobom, które w danym roku podatkowym wychowywały własne lub przysposobione dzieci. Teraz odliczą ją również opiekunowie prawni i rodzice zastępczy.

– To chyba najważniejsza zmiana dotycząca tej ulgi. [b]Preferencja będzie bardziej efektywna i otrzymają ją wszystkie osoby będące w podobnej sytuacji faktycznej[/b] – powiedział „Rz” Maciej Guzek, doradca podatkowy, TPA Horwath.

W rozliczeniu za 2009 r. będzie można odliczyć od podatku 1112,04 zł na każde dziecko. Ulga dotyczy łącznie obojga rodziców.

[srodtytul]Różne terminy[/srodtytul]

Już wcześniej – [b]w rozliczeniu za 2008 r. – ulgą zostanie objętych więcej dzieci[/b]. Tak jak dotychczas, prawo do odliczenia będą mieli rodzice dzieci niepełnoletnich, studentów do 25. roku życia oraz dzieci bez względu na wiek, które pobierają zasiłek pielęgnacyjny. Ponadto ulga obejmie dzieci bez względu na wiek pobierające nie tylko zasiek pielęgnacyjny, ale także dodatek pielęgnacyjny lub rentę socjalną. Skorzystają z niej też rodzice, których dzieci są studentami zagranicznych uczelni. Dotychczas obejmowała tylko dzieci studiujące w Polsce.

[b]W 2009 r. nie zmieni się zasada, iż rodzic straci prawo do odliczenia, jeśli dorosłe dziecko przekroczy w roku podatkowym określony limit dochodów.[/b] Bez problemu może ono osiągnąć dochody jedynie w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku, czyli [b]3089 zł[/b].

Doprecyzowano natomiast kwestię osiąganych przez dziecko zysków kapitałowych, np. z giełdy, gdzie nie ma kwoty wolnej od podatku. Tak jak przy innych dochodach, [b]rodzic nie straci prawa do ulgi, jeśli dziecko zarobi na giełdzie mniej niż 3089 zł[/b].

[srodtytul]Ważna data urodzenia[/srodtytul]

Podatników raczej nie ucieszy natomiast zmiana modelu rozliczania ulgi. Preferencja będzie przysługiwała za każdy miesiąc, w którym podatnik wychowywał dziecko, sprawował opiekę lub pełnił funkcję opiekuna prawnego. Jeszcze za 2008 r. rodzicom przysługuje taka sama kwota niezależnie od tego, czy pociecha przyszła na świat 5 stycznia czy 25 grudnia. [b]W PIT za 2009 r. odliczenie będzie proporcjonalne do liczby miesięcy, w których sprawowano opiekę nad dzieckiem[/b].

[ramka][b]Przykład[/b]

Dziecko pani Kasi przyjdzie na świat we wrześniu 2009 r. Odliczy ona ulgę tylko za cztery ostatnie miesiące przyszłego roku, łącznie z wrześniem. Kwota przysługująca za jeden miesiąc wynosi 92,6 zł. (1112,04 zł : 12 = 92,6 zł). Odliczenie za cztery miesiące wyniesie 370,4 zł.[/ramka]

W rozliczeniu za 2009 r. obowiązywać będzie nowy wzór załącznika PIT-O, w którym rodzice wpisują m.in. liczbę dzieci i czas, za który przysługuje im odliczenie. Trzeba też będzie podać w zeznaniu numer PESEL dziecka i jego dane osobowe.

– Zmiana modelu rozliczania ulgi spowoduje wprawdzie w niektórych przypadkach, iż ulga będzie niższa, ale jest rozwiązaniem racjonalnym. W ten sposób ustawodawca lepiej adresuje wsparcie – wiadomo przecież, że ktoś, kto wychowuje dziecko przez cały rok, ponosi większe wydatki, niż osoba wychowująca dziecko przez dwa miesiące w roku – powiedział Maciej Guzek.

[ramka]Podstawa prawna: [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=290768]ustawa z 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (DzU nr 209, poz. 1316)[/link][/ramka]

[ramka][b]Komentuje Adam Bartosiewicz, doktor nauk prawnych, autor komentarza do ustawy o PIT[/b]

Jedną z najważniejszych zmian będzie przyznanie prawa do ulgi rodzinnej większej liczbie osób. Odliczą ją także opiekunowie prawni i rodzice zastępczy, którzy dotychczas nie mogli tego zrobić. Takie rodziny muszą mieć prawomocne orzeczenie sądu o przyznaniu opieki nad dzieckiem. Nie wystarczy, że będzie ono mieszkać np. u babci czy ciotki. Doprecyzowano też kwestię odliczeń w sytuacji, gdy rodzice nie mieszkają razem i dzielą się w ciągu roku opieką nad dzieckiem. Odliczenie będzie przysługiwało za każdy miesiąc lub dzień w miesiącu pobytu dziecka, co dotychczas budziło wątpliwości. Zmienią się też zasady rozliczenia dla rodziców, których dziecko urodziło się w trakcie roku podatkowego. Ulga ma być proporcjonalna do poczynionych wydatków i dzięki temu bardziej sprawiedliwa.[/ramka]

Podatki PIT

Pozostało 88% artykułu